Тачанан кечыже

РУВИКИ — эрыкан энциклопедий гыч материал
Тергыме статья
Тачанан кечыже
Тачанан кечынже МГУ-со студент-влак
Тачанан кечынже МГУ-со студент-влак
Тӱрлылык Российыште шарныме кече
(2005 ий гыч)[1], христиан[2]
да калык-христиан[3]
Официал Россий студентын кечыже[4]
Вес семын Студентын кечыже
Тыгак Мц. Татианан да тудын дене Римыште орлыкым ужшо-влакын кечышт (черк.)[2]
Палемдат Россий, Белоруссий[5], Молдавий[6]
Кече 25 январь (12 январь)[2][4]
Пайремлымаш Тачана-влакым лӱмгече да студент-влакым нунын кечышт дене саламлымаш
Кылдалтын шнуй Тачанам жаплымаш да МГУ-м негызлыме дене[7]
Логотип РУВИКИ.Медиа Медиафайлы на РУВИКИ.Медиа
«Индыралтше Шнуй Тачана» юмоҥа. XIX к.

Россий студентын кечыже (вес семынже Тачанан кечыже але Студентын кечыже) — Российыште шарныме кече[4], да тыгак православий кечышотышто шнуй индыралтщше ӱдырамышым шарныме кече[2] да калык тылзымутышто ойыртемалтше кече[3].

1755 ий 12 (23) январьыште, шнуй индыралтше ӱдырамаш Римысе Татианам шарныме лӱмеш императрице Елизавета Петровна Москосо университетым почмо нерген указеш кидпалым пыштен. Тылеч вара Тачанан кечыже ончыч университетын шочмо кечыже семын, а вара студент-влакын кечышт семынат пайремлалташ тӱҥалын[7].

2005 ий 25 январь гыч ты кече Российыште Российысе студент-влакын кечышт семын официальнын палемдалтеш[1].

Российысе студент-влакын кечыштын историйже

[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

1755 ий 12 (23) январьыште, шнуй индыралтше ӱдырамаш Римысе Татианам шарныме кечын[lower-alpha 1], Россий императрице Елизавета Петровна Иван Шуваловын йодмашыжым сайлан шотлен да Москосо университетым почмо нерген указеш кидпалым пыштен, тудо Россий империйыште икымше классический университет лийын[9][7][10]. Шарнымаш аралалтын[11]:

:

«Шувалов государынялан проектым пуаш тиде кечым лӱмын ойырен налын; Шн. индыралтше ӱдырамаш Татьянам шарныме лӱмеш имениннице тудын аваже лийын: тудым руш университетын куратор должностьышкыжо у шогалтымаш дене куандараш шонен».

Моховой уремыште Шн. Татианан черкыже

Варажым 1791 ийыште университетын тошто пӧртшын ик флигельыштыже шнуй индыралтше ӱдырамаш Татиана лӱмеш сурт пеленысе черкым ыштыме[10], а шнуй ӱдарамаш шкеже пӱтынь Российысе студент-влакын пыдалшыштлан увертаралтын[7][12].

Пайремым 1850 ийыште пеҥгыдемдыме[13]. Эн тӱҥалтыште тушто Москосо университетын студентше-влак веле лийыныт, вараже пайрем моло тунемме заведений-влакын студентышт коклаштат шарлен[14].

XIX курым кыдалланак Моско университетысе студент ден профессор-влакын пайремышт гыч Тачанан кечыже чынже денак Россий интеллигенцийын пайремышкыже савырнен[15].

Октябрь социалист революций деч вара Тачанан кечыжым шуэн шарналтеныт. 1995 ийыште Моско университет пелен шнуй индыралтше ӱдырамаш Татиана лӱмеш храмым почмо дене веле тиде пайрем угыч ылыжын[8]. 2005 ий гыч 25 январь гыч Российыште Российысе студент-влакын кечышт семын палемдалтеш[1].

Пайремын студентлык символлыкшо тунемме кечышот дене келшен толмыжо денат пеҥгыдемдалтеш — 25 январь иканаште 21-ше тунемме арнян[lower-alpha 2] пытартыш кечыже улеш, тунам йӱла почеш икымше семестрын экзаменлык сессийжын мучашыже, тылеч вара студент-влакын телымсе каникулышт толеш[7].

Кечын келшен толдымыжо[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

Россий студент-влакын кечыштым Моско университетым почмо нерген указыш кидпалым пыштыме лӱмеш 25 январьыште пеҥгыдемдыме[16][17]. Чынжым гын университет 1755 ий 12 (23) январьыште негызлалтын. 25 январь кече йоҥылышлан шотлалтеш да шанче хронологийыште чылан инанымылан келшен огеш тол[18][19].

Православийыште

[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]
Тӱҥ статья: Римысе Татиана

Шнуй индыралтше ӱдырамаш Римысе Татиана чыла христиан конфессийыштат аклалтеш (кеч католицизмыште тудо шагалрак палыме)[20]. Православий черкыште мц. Татианан кечынже (тыгак Крешеньысе Татьянан кечыже маныт) эрдене Юмынкончымо Пайремэртымаш лӱмеш Юмылык литургий эртарлтеш[21], южо черкыште тыгак юмын ӱдырамашлан кумалмашым эртарат[22] да ырес дене коштыт[23].

Крешенье Татьяна кечын тыгак тунеммаште сеҥымашеш сортам чӱктат, индыралтше Татианалан неле тунеммаште да шинчымашым налмаште кумалыт[24][25].

Калык кечышотышто

[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

Моло лӱм-влак[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

руш. Тачанан кече, Крешене Татьяна[24], Тачана[26], крешенье Танька-влак[27]

Илыш-йӱла[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

Пайрем историйыште туныктымо ден религий теме-влак веле огыл, тыгак калык культурат пуналтеш[28]. Эрвел славян—влак, Тачана кечым[24] сӱан пагытлан шотленыт[28]. Тыгак йӱштым ончен шошымсо да кеҥежымсе игече нерген кутыреныт[29]. Тиде жапыште лум лумеш гын, кеҥеж йӱран лиеш, кече онча гын — шошо эр толшаш[28].

Эше XX курым тӱҥалтыште ӱдырамаш-влак тиде кечын шӱртӧ мундырам, ковышта вуй пеҥгыде да шолдыра шочшо манын, кертме семын пеҥгыдыракын да кугун пӱтыреныт[30]. Тылеч посна, кресаньык-влакын ӱшанышт лийын: тиде кечын шочын ӱдырамаш сай озавате лиеш: «Тачана кинде сукырымат кӱэштеш, кӱвар шартышымат эҥерыште почка, хороводымат вӱда»[25].

Калыкмут ден пале-влак[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

  • Кече шичме годым кинде сукырым ит посло, уке гын шкендын вес кечетым послет[31];
  • Эр кече — эр кайык[32];
  • Тачана вашеш кече эр ончалеш — кайыкын эр толмашеш[33];
  • Тачана кинде сукырымат кӱэштеш, кӱвар шартышымат эҥерыште почка, хороводымат вӱда[25];
  • Мемнан Тачана вӱд денат руштын[34];
  • Тачаналан йӱштӧ да ояр гын — сай шурно лектыш лиеш; шокшо да поранан гын — шурно шочдымылан[35].

Калыкыште пайремлымаш

[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

Россий империйыште студент кечым йӱк-йӱан ене да юарлен пайремленыт. Эн ондакше тиде пайремым Москошто гына палемденыт, но тушко пӱтынь ола, манаш лиеш, ушнен. Пайрем университет черкыште кумалтышым эртарыме дене тӱҥалын, вара кугу лӱман уна-влак ончылно университет пӧртыштӧ официал церемонийым эртареныт[12][36]. Кугу князь Сергей Александрович колымыжо деч ончыч пелашыже Елизавета Фёдоровна дене пырля тиде пайремыш ий еда коштын. Кугу княгиньылан пӧлеклыме аршаш гыч пеледышым иктаж студент налын кертын гын, тиде еҥ экзаменым сайын куча манын ӱшаненыт[14].

Вара ола мучко лӱшкен, юарлен коштыныт. Студент «гулянкылан» француз Оливье, ончычсо «Эрмитажын» озаже, эсогыл ресторанын залжым пуэн, студент ден профессор-влак тыште пайремыштым палемденыт. Кастене 9 шагат деч вара студент-влак Тверской заставе лишнырак улшо «Яр» да «Стрельна» рестораныш кусненыт. Тиде заведенийлаште Тачана кечын тыглай калык ончен огытыл, хор мурен огыл. Йӱыш гыч арака ден сырам гына пуэныт, нуным вигак печкела гыч темкаленыт[36].

Тиде кечын аракам шуко йӱыныт гынат, кугыжан жандармже-влак йӱшӧ студентым вашлиймекышт тудым тӱкен огытыл, а, мӧҥгешла, шкеныштын полышыштым темлен кертыныт[37][12].

Пале: Моско университетын юридический факультетшым пытарыше адвокат-влак Тачана кечым ий еда «Прага» рестораныште палемденыт[38][39].

1905 ийысе Революций деч вара студент-влак «Эрмитажыш» коштмым да тушто лӱшкышӧ пайремым ыштымым чарненыт[8]. 1910 ийыштат Тачана кече ласкан палемдалтын. Икымше тӱнямбал сар лишанрак историйыш пурыш модмаш-юарлымаш пыташ тӱҥалын[14].

Ик мыскара фельетоныштыжо университетым тунем лекше А. П. Чехов тиде кече нерген возен[40]:

«Тений Моско-эҥер деч молым чыла йӱын пытареныт, тудыжымат кылмен шичмыжлан кӧра… Пианино ден рояль-влак шытыр-шотыр шоктеныт, оркестр-влак лым лийын огытыл. Тунар весела лийын, эсогыл ик студент утыждене шижмыжлан кӧра стерлядь ийын коштман резервуарыште йӱштыл лектын».

В. А. Гиляровский возен[41]:

«Моско уремлаште ий еда тиде кечын гай нигунам тыгай лӱшкымаш лийын огыл. Да полиций, — тудо кӱшычын тыгай шотлымым да кӱштымыым налын, — тиде кечын студент-влакым арестоватлен огыл. Шпик-влакланат студент-влакын шинчашкышт логалаш огыл манын кӱштымӧ».

1910 ийыште Моско оласе думо Тачана кечым арака деч посна пайремлаш темлен, веселаҥдыше пӧрт-влакым Никитский капка воктене верланыше антиалоголь тоштер дене алмаштен[36].

1918 ийыште университет черкым петырыме годым Тачана кечым пайремлыме нерген каласкалымаш аралалт кодын. Студент-влакын концертан да куштымашан пайрем касышт Броннный уремысе столовыйышто эртен. Профессуро университет Правленийын Йыргешке залыштыже кужу ӱстелтӧрыш чай йӱаш погынен, а вара ректор тудым вучышо студент-влак деке кайыш. Студент пайрем касыште нарком-влак Н. А. Семашко ден А. В. Луначарский, поэт К. Д. Бальмонт лийыныт[40].

Кызытсе студент-влак тиде кечым кызытат пайремлен шогат, вуз-влакын ректорышт, профессор-туныктышо-влак, медийный манме еҥ-влак, элын политике вуйлатышышт да регион вуйлатыше-влак деч саламлымашым налыт. Тылеч посна, тунем лекше ден у студент-влакын вашлиймашышт чӱчкыдын эртаралтеш, тунеммаште сеҥымылан награде пуалтеш, суапле пашалан пӧлеклалтше акций ышталтеш[13].

Студентлык пале ден ырым[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

Тиде кечым пайремлыше студент-влак коклаште тыгай ырым-влак шарленыт:

  • Зачётлык книжкан пытартыш лаштыкешыже шикш лекман тӱньыкан изи пӧртым сӱретлаш гын, тунеммаш тӱвыргӧ лиеш. Тӱньык гыч шикш мыняр кужу, тунар сайрак[42].
  • Сессийым куштылгын кучаш манын, тиде кечын почмо зачётко дене балконыш лекман да кум гана «Халяве, тол!» манын кычкыралман да зачёткым кроп петырыман[42].
  • Студент кечым юарлен эртарымаш сессийыште сеҥымашым сӧра; экзамен деч ончыч, пиалым лӱдыктен колташ огыл манын, учебник ден конспектым тӱкаш чаралтеш[43].

Критике[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

Православийысе священник-влак ик гана веле огыл палемденыт: Российысе студент-влакын кечышгтым калык йӱла дене пайремлымаш Тачанан (вес семынже шнуй индыралтше ӱдырамаш Татианан) кечыжын христиан поянлыкшылан тореш улеш, нуно студент-влакын келшыдыме койышыштым, аракам нунын утыждене йӱмыштым, иктаж-могай йӱла але пале почеш кайымым шылталат. Духовенствын шонымаштыже, тиде кечын Татианан орланен колымыжым шарнаш кӱлеш, тудо лӱшкышан пайремлан амалым ок пу[44].

«Тыге, революций деч ончыч студент-влак Тачанам шарнымым пайремленыт. Но эн шагал тиде студент-влакын пыдалшыштлан пӱтынь калыкын кумалмыже лийын. Тиде тунемше самырык-влакын палыме да шукташ чарыдыме ик кечаш вуянчыланымышт лийын. Жандарм-влак руштшо студент-влакым парня вошт онченыт, а нунышт тыгерак муреныт: „Эх, Тачана, ох, Татьяна, / Чыланат Йӱшӧ улыт, пеш Йӱшӧ улыт“».

— Протоиерей Андрей Ткачёв[45]

«Тиде кечым пайремледа да тудым шнуй индыралтше ӱдырамаш Татианам шарныме дене кылдеда гын, тудым ушдымо да чаманыдыме пернылмаш, сыра, шотдымо кычкыркалымаш, шуҥгалтмешке куштымаш да яжарланымаш дене огыл… а шнуй индыралтше ӱдырамашлан языкан койыш, „осалыште улшо“ ораде тӱнян йӱлаже ден правилжылан торешланымаштыже ушым шынден да эреак тыршен авалтен шогымо дене шотлыза…».

— Протоиерей Димитрий Шишкин[44]

Тыгак ончо

[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

Палемдымаш

[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

Умылтарымаш[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

  1. ↑ Русская православная церковь празднует память мученицы Татианы Римской 12 января по юлианскому календарю. Разница между юлианским и григорианским календарями в XVIII веке составляла 11 дней. В XX—XXI веках эта разница составляет 13 дней[8].
  2. ↑ 1-ше сентябрьыште тӱҥвлше тунемме ийлан.

Важ[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

  1. ↑ 1 2 3 Указ Президента Российской Федерации от 25.01.2005 г. № 76. Президент России (25 шорыкйол 2005). Дата обращения: 23 шорыкйол 2024.
  2. ↑ 1 2 3 4 Православный календарь. Православие.Ru. Дата обращения: 23 шорыкйол 2024.
  3. ↑ 1 2 Церковно-народный месяцеслов, 1877.
  4. ↑ 1 2 3 Федеральный закон от 13.03.1995 N 32-ФЗ (ред. от 28.09.2023) "О днях воинской славы и памятных датах России". Статья 1.1. Памятные даты России. КонсультантПлюс. Дата обращения: 24 шорыкйол 2024.
  5. ↑ Кира Иванова. Что можно и нельзя делать в Татьянин день 25 января, который называют Бабий кут. Комсомольская правда (25 шорыкйол 2024). Дата обращения: 25 шорыкйол 2024.
  6. ↑ «Татьянин день» - праздник, который объединяет. Представительство Россотрудничества в Республике Молдова (25 шорыкйол 2014). Дата обращения: 25 шорыкйол 2024.
  7. ↑ 1 2 3 4 5 25 января. РИА Новости (25 шорыкйол 2007). Дата обращения: 23 шорыкйол 2024.
  8. ↑ 1 2 3 Олеся Роженцова. Татьянин день: дата, история и традиции праздника. Почему в этот день поздравляют студентов. РБК (19 шорыкйол 2024). Дата обращения: 24 шорыкйол 2024.
  9. ↑ Чесноков В. И., 2002: «Университетская идея впервые реализовалась в России в 1725 году в лице учреждённого в Петербурге Академического университета. Но первый образец классической для России университетской формы явил основанный в 1755 году Московский университет.».
  10. ↑ 1 2 Ю. Рубан. Татьянин день. Азбука веры (24 шорыкйол 1998). Дата обращения: 24 шорыкйол 2024.
  11. ↑ Императорский Московский университет, 2010, с. 709—710.
  12. ↑ 1 2 3 25 января -Татьянин день -День российского студенчества. Администрация Санкт-Петербурга (25 шорыкйол 2013). Дата обращения: 24 шорыкйол 2024.
  13. ↑ 1 2 День студента 2024 — история и традиции главного молодежного праздника. Известия (24 шорыкйол 2024). Дата обращения: 25 шорыкйол 2024.
  14. ↑ 1 2 3 Руга В., Кокорев А., 2005, с. 17.
  15. ↑ Александров и др., 1999, с. 581–582.
  16. ↑ Законопроект № 145246-4 «О внесении изменений в статью 1 Федерального закона “О днях воинской славы (победных днях) России”» Пояснительная записка. Государственная дума (28 пургыж 2005). Дата обращения: 24 шорыкйол 2024. Архивировано 5 шыжа 2019 года.
  17. ↑ Федеральный закон от 13 марта 1995 г. № 32-ФЗ «О днях воинской славы и памятных датах России». Президент России. Дата обращения: 24 шорыкйол 2024. Архивировано 26 кылме 2021 года.
  18. ↑ Пчелов Е. В., 2001, с. 222—230: «…в этом документе юлианские даты не переведены на григорианский календарь, а лишь соотнесены, сопоставлены с ним» … «…текст закона о памятных военных днях России ошибочен и противоречит и юридическому состоянию современной России, и всем тем историческим данным, которые приведены выше».
  19. ↑ Законопроект № 153661-3 «О внесении изменений в статью 1 Федерального закона “О днях воинской славы (победных днях) России” Пояснительная записка. Государственная дума (20 кылме 2001). — «…Такой подход является методологически неверным, противоречащим общепринятым правилам дифференцированного для каждого периода времени пересчёта дат с юлианского на действующий в настоящее время григорианский календарь…», «…В целях приведения датировки дней воинской славы России в соответствие с общепринятой в научном мире хронологией предлагается внести соответствующие изменения…» Дата обращения: 24 шорыкйол 2024.
  20. ↑ 25 января – день памяти святой мученицы Татьяны. Вятская и Слободская Епархия (24 шорыкйол 2024). Дата обращения: 24 шорыкйол 2024.
  21. ↑ Богослужебные указания за 25 января 2024 года. Русская православная церковь. Дата обращения: 24 шорыкйол 2024.
  22. ↑ В Татьянин день отслужили молебен в ЮГУ. Югра православная (31 шорыкйол 2014). Дата обращения: 24 шорыкйол 2024.
  23. ↑ Крестный ход в Татьянин день. Алтайский государственный технический университет им. И.И. Ползунова (19 шорыкйол 2009). Дата обращения: 24 шорыкйол 2024.
  24. ↑ 1 2 3 Усачёва, 1999, с. 457.
  25. ↑ 1 2 3 Котович, Крук, 2010, с. 70.
  26. ↑ Ермолов, 1901, с. 40.
  27. ↑ Терентьева, 2012, с. 13.
  28. ↑ 1 2 3 О. А. Ботякова. «Татьянин день». Российский этнографический музей. Дата обращения: 24 шорыкйол 2024.
  29. ↑ Валенцова и др., 2012, с. 634.
  30. ↑ Котович, Крук, 2010, с. 71.
  31. ↑ Рожнова, 1992, с. 22.
  32. ↑ Некрылова, 2007, с. 69.
  33. ↑ Коринфский, 1901, с. 115.
  34. ↑ Пушкарёв, 1994, с. 157.
  35. ↑ Громыко, 1975, с. 154.
  36. ↑ 1 2 3 Дмитрий Буткевич. «Празднование Дня студента в Российской империи было крайне шумным». Коммерсантъ (25 шорыкйол 2021). Дата обращения: 24 шорыкйол 2024.
  37. ↑ 25 января — День российского студенчества Архивысе копий 27 теле 2013 гыч // Sandoor.ru
  38. ↑ Иван Жуковский. «Татьяна» всех равняет. Moscow Daily News (25 шорыкйол 2023). Дата обращения: 24 шорыкйол 2024.
  39. ↑ Руга В., Кокорев А., 2005.
  40. ↑ 1 2 Императорский Московский университет, 2010, с. 710.
  41. ↑ Гиляровский В.А.: Студенты. Фрагмент 2. Летопись Московского университета. Дата обращения: 25 шорыкйол 2024.
  42. ↑ 1 2 Анастасия Москвитина. Сегодня Татьянин день: народные приметы и традиции в День студента. Якутия Daily (25 шорыкйол 2024). Дата обращения: 25 шорыкйол 2024.
  43. ↑ Лиза Офман. Приметы на Татьянин день или День студента 2023: что нельзя делать. Sputnik (24 шорыкйол 2023). Дата обращения: 25 шорыкйол 2024.
  44. ↑ 1 2 Протоиерей Димитрий Шишкин. Татьянин день. Крымская митрополия (24 шорыкйол 2024). Дата обращения: 25 шорыкйол 2024.
  45. ↑ Протоиерей Андрей Ткачёв. Упаси нас Бог праздновать в невежестве. КОНТ (23 шорыкйол 2024). Дата обращения: 25 шорыкйол 2024.

Литератур

[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]
  • Императорский Московский университет: 1755—1917: энциклопедический словарь / А. Ю. Андреев, Д. А. Цыганков. — М.: Российская политическая энциклопедия (РОССПЭН), 2010. — С. 709—710. — 894 с. — 2000 экз. — ISBN 978-5-8243-1429-8.
  • Капуста / Усачёва В. В. // Славянские древности: Этнолингвистический словарь : в 5 т. / под общ. ред. Н. И. Толстого; Институт славяноведения РАН. — М. : Межд. отношения, 1999. — Т. 2: Д (Давать) — К (Крошки). — С. 457–461. — ISBN 5-7133-0982-7.
  • Русские / Отв. ред. В. А. Александров, И. В. Власова, Н. С. Полищук. — М.: Наука, 1999. — 725 с. — ISBN 5-88590-309-3.
  • Церковно-народный месяцеслов на Руси / [Соч.] И.П. Калинского. — Санкт-Петербург: тип. В. Киршбаума (б. Майкова), 1877. — 216 с.
  • Январь / Валенцова М. М., Плотникова А. А., Ясинская М. В. // Славянские древности: Этнолингвистический словарь : в 5 т. / под общ. ред. Н. И. Толстого; Институт славяноведения РАН. — М. : Межд. отношения, 2012. — Т. 5: С (Сказка) — Я (Ящерица). — С. 632–636. — ISBN 978-5-7133-1380-7.
  • Громыко М. М. Трудовые традиции русских крестьян Сибири: (XVIII — первая половина XIX в.). — Новосибирск: Наука, 1975. — 349 с.
  • Ермолов А. С. Народная сельскохозяйственная мудрость в пословицах, поговорках и приметах. — СПб.: Типография А.С.Суворина, 1901. — Т. 1. Всенародный месяцеслов. — 691 с.
  • Золотые правила народной культуры / О. В. Котович, И. И. Крук. — Мн.: Адукацыя i выхаванне, 2010. — 592 с. — 3000 экз. — ISBN 978-985-471-335-9.
  • Когинов Ю. Иван Шувалов: Татьянин день. — М.: АСТ, 1998. — ISBN 5-7632-0805-6.
  • Некрылова А. Ф. Русский традиционный календарь: на каждый день и для каждого дома. — СПб.: Азбука-классика, 2007. — 765 с. — ISBN 5352021408.
  • Пушкарёв Л. Н. Духовный мир русского крестьянина по пословицам XVII—XVIII веков. — М.: Наука, 1994. — 192 с. — ISBN 5-02-009755-1.
  • Пчелов Е. В. Когда праздновать годовщину Бородинской битвы? (Решение простой хронологической задачи) // Отечественная война 1812 года: Источники. Памятники. Проблемы. Материалы IX Всероссийской научной конференции. Бородино. 4—6 сентября 2000 г. — М.: Калита, 2001. — С. 222—230.
  • Рожнова П. К. Радоница. Русский народный календарь: обряды, обычаи, травы, заговорные слова. — М.: Дружба народов, 1992. — 174 с. — ISBN 5-285-00135-8.
  • Руга В., Кокорев А. Москва повседневная. — М.: Олма-Пресс, 2005. — 282 с. — ISBN 5-224-05095-2.
  • Терентьева Е. Ю. Народные названия церковных праздников в русской и болгарской православной традиции // Автореферат диссертации на соискание учёной степени кандидата филологических наук. МГУ. — М.: МГУ, 2012.
  • Чесноков В. И. Некоторые актуальные вопросы истории дореволюционных российских университетов // Российские университеты в XVIII—XX веках : сборник научных статей. — Воронеж: Издательство Воронежского государственного университета, 2002. — Вып. 6. — С. 141—146. — ISBN 5-7455-1236-9.

Кылвер-влак

[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]
"https://mhr.ruwiki.ru/w/index.php?title=Тачанан_кечыже&oldid=499902" гыч налме