17 теле

17 теле (17 декабрь) — григориан кечышот почеш идалыкын 351-ше (кужемдыме ийлаште — 352-шо) кечыже. Идалык пытыме марте 14 кече кодеш.

Пайрем да шарныктарыше кече-влак

•  Россий — Стратегический ракет войскан кечыже (руш. День Ракетных войск стратегического назначения).
•  Россий — Россий кугыжаныш фельдъегер службо пашаеҥын кечыже (руш. День сотрудников Государственной фельдъегерской службы России).
•  Россий — Российысе атоман вӱдйымал флотын кечыже (руш. День атомного подводного флота России).
•  Белоруссий — Кино кече.
•  Куба — Шнуй Лазарьын кечыже.
•  Бутан — Калык кече.
• Варваран кечыже (руш. Варварин день).
• Каблук йымалне илыше-влакын эрык пайремышт (руш. Праздник выкаблучников).
• Эрденысе иллюзий пайрем (руш. Праздник утренних иллюзий).
• Ванныйсе флотилийын кечыже (руш. День ванных флотилий).

Лӱмгече

• Католик лӱм-влак: Лазарь.
• Православий лӱм-влак: Александр, Алексей, Анастасия, Варвара, Василий, Геннадий, Дмитрий, Екатерина, Иван, Кира, Николай, Серафим, Христодул, Христодула, Юлиания

Эртынчык-влак

Тугак ончо: Категорий:Теле тылзын 17 кечысе событий-влак

• Сиамбар пуламыр. Христиан верам кучышо япон кресаньык-влак Сиамбар кундемыште Сёгунат ваштареш шогалыныт.
• Зимний Дворецыште пожар.
• 1903 ий — историйыште икымше гана самолётын чонештымыже.
• 1926 ий — СССРыште икымше калык перепись
• 1959 ий — СССРыште стратегический сынан ракет сарзе войскa шочын
• 1962 ий — Монакон конституций пеҥгыдемдалтын.
• Куренёвско-Красноармейский линийым эксплуатацийыш колтымо.
• "Симпсоны" мультфильмым икымше гана ончыктымо
• 1995 ий — Россий Федерацийысе Кугыжаныш Думыш депутат -влакым сайлымаш лийын.
• "Лиса пустыни" сарзе операцийым тӱҥалыныт.
• "Times" журнал Барак Обама нерген увертарен возен.

Шочыныт

Тугак ончо: Категорий:Теле тылзын 17 кечынже шочшо-влак

Марий-влак кокла гыч

• 1933 ий — Сазонов, Николай Иванович, армийын ветеранже, редактор, Марий Элысе тӱвыран сулло пашаеҥже шочын. 27 ий армий радамыште лийме деч вара, Йошкар-Оласе совет армий лӱмеш тӱвыра пӧрт вуйлатышылан пашам ышташ тӱҥалын. 1980-ше ий гыч типографий пашашке куснен, а 1992-шо ийыште Марий полиграфкомбинатын тӱҥ редакторжылан ышташ тӱҥалын. Николай Иванович 15 книган автор-составительже.
• 1946 ий — Борисова, Ольга Петровна, эмлызе, Россий Федерацийын сулло эмлызыже. Йошкар-Олаште шочын-кушкын. Тудо «Инвалид йоча-влак» да шуко тӱрлӧ целян программе-влакын кураторжо семын палыме. Суапле пашажлан Марий Эл Республикын чаптаныкше дене палемдалтын.
• 1948 ий — Александрова Альбина Яковлевна, балерина, Марий Эл Республикын калык артистше. Паша корныжо Шкетан лӱмеш драмтеатрыште тӱҥалын. Тидын деч вара тудо туныктышыланат, балетмейстерланат тыршен. 1980-1990-ше ийлаште республикысе кӱшыл погынын депутатше лийын. Альбина Яковлевна кугыжаныш премий да «Знак Почёта» орден дене палемдалтын.
• Платунова, Лидия Алексеевна, тӱвыра пашаеҥ. Провой кундем Нурӱмбал ялыште шочын. Ятыр ий тӱвыра пашаште тыршен: кугу кӱкшытыш шуын. Тыгак Лидия Платунова ятыр сылне мурын авторжо семын палыме, шкежат икмыяр сылне мурыжым йонгалтара.
• Шайра ялыште шочын-кушкын. 2007-ше ийын май тылзе гычше тудо «Марий Эл Радион» корреспондентшылан ышташ тӱҥалын, а 2008-ше ийыште «12 регион» телекомпанийыш куснен.

Моло-влак

• Парацельс, алхимик, врач, оккультист.
• Доменико Чимароза, Италийысе композитор.
• Жюль де Гонкур, француз писатель.
• Эрнест Лависс, француз историк.
• Степан Сергеевич Вострецов, уста совет полководец.
• Йозеф Лада, чешский график, живописец да литератор .
• Эрвин Пискатор, немыч режиссёр.
• Эрскин Колдуэлл, американ писатель.
• Хейфиц, Иосиф Ефимович, совет кинорежиссёр.
• Юрий Александрович Гарнаев. СССРын Сулло лётчик-испытательже, Совет Ушем Герой.
• Константин Яковлевич Ваншенкин, руш поэт.
• Жаклин Уилсон, англичан серызе.
• Дэррил Уэй, английский скрипач.
• Валерий Викторович Люкин, кумдан палыме совет гимнаст, кок гана олимпийский чемпион.
• Жижи Дагостино, итальян музыкант да диджей
• Ника Георгиевна Турбина, украин поэтесса. Йоча пагыт годым возымо почеламут дене кумдан чапланен.
• Мила Йовович, американ киноактриса и фотомодель.
• Туктамышева Елизавета, россий фигуристка, фигурнын мунчалтымаш дене 2009 ийысе Российын вице-чемпионкыжо.

Коленыт

Тугак ончо: Категорий:Теле тылзын 17 кечынже колышо-влак

• Григорий VIII, папа римский
• Джалаледдин Руми́, персий йылман поэт-суфий
• Зинга Мбанди Нгола Мбанди
• Симо́н Боли́вар Кечывалвел Америкысе испанец-влакын колонийыштым вияҥден толмаште кугу надырым пыштен.
• Фрэнсис Бофорт, англичан моряк, 12 баллан мардеж шкалам илышыш пуртен.
• Уильям Кельвин (р. 1824), англичан физик
• Эрнст Леман (р. 1894), руш сарзе летчик , 1 Тӱнямбал сарын ас-истребительже
• Юлий Исаевич Айхенвальд, руш литератур критик
• Владимир Диксон, руш поэт , прозаик
• Иван Данков руш поэт
• Йоханнес Брёнстед, химий шанче гыч кислота да основанийын протон негыз теорийын авторжо.
• Дороти Л. Сэйерс англичан возышо
• Томас Митчелл американ актёр
• Виктор Франц Гесс, австро-американ физик, сандалык лучым почмылан 1936 ийын нобелевский Премийынн лауреатше
• Чарлз Грили Аббот, американ астрофизик
• Хэл Перейра (Hal Pereira), американ сӱретче
• Аркадий Исаакович Райкин, сценарист, мыскараче, СССР Калык артист, Герой Социалистического Труда почётан лӱмым нумалеш.
• 1996 ий — Александр Юзыкайн, марий серызе, Марий Элын Калык серызыже (1996), Марий АССР-ысе тӱвыран сулло пашаеҥже (1984), Марий АССР-ысе Кугыжаныш премийын лауреатше (1988).
• Александр Моисеевич Володин, руш сценарист, поэт.
• Лапицкий, Марк Исаакович, руш шанчызе, историк, историй шанче доктор, профессор.

Калык пале

• Кас каваште шӱдыр-влак огыт кой гын, леве игечылан.
• Варваран кечыже. Тиде кечын эре йÿштö лиеш, маныныт.
• Йÿд каваште шÿдыр-влак чолгыжыныт гын, тиде йÿштö жап кужун шогымым ончыктен.