5 шыжа
← шыжа → | ||||||
Шч | Кш | Вр | Из | Кг | Шм | Рш |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
28 | 29 | 30 | 31 | |||
2024 ий |
5 шыжа (5 октябрь) — григориан кечышот почеш идалыкын 278-ше (кужемдыме ийлаште — 279-ше) кечыже. Идалык пытыме марте 87 кече кодеш.
Пайрем да шарныктарыше кече-влак
- ООН — Туныктышо-влакын тӱнямбал кечышт (руш. Всемирный день учителей).
- Россий — Уголовный розыск пашаеҥ-влакын кечышт (руш. День работников уголовного розыска).
- Россий — Туныктышын кечыже (руш. День учителя).
- Адыгей Республикын кечыже (руш. День Республики Адыгея).
- Открыткым ыштыме тӱнямбал кече (руш. Всемирный день изготовления открытки).
- Проституций ваштареш лийме тӱнямбал кече (руш. Международный день против проституции).
- Чоҥештыше кайыклан тыланыме кече (руш. День напутствий улетающим птицам).
- Олма пулашкамунын кечыже (руш. День яблочной запеканки).
Лӱмгече
- Пётр, Макар, Николай, Мартин, Кузьма, Александр, Фёдор.
Эртынчык-влак
Тугак ончо: Категорий:Шыжа тылзын 5 кечысе событий-влак
Марий тӱняште
Тӱня мучко
- 1782 — Денис Фонвизинын «Недоросль» комедийжым икымше гана ончыктеныт.
- 1930 — «Московские новости» луман газетын икымше номерже ош туням ужын. Тудо англичан йылме дене лектын да Российыште илыше иностранец-влаклан савыкталтын.
Шочыныт
Тугак ончо: Категорий:Шыжа тылзын 5 кечынже шочшо-влак
- СССР Серызе-влак ушемын йыжъеҥже (1950), 1941–1945 ийласе Кугу Ачамланде сарын участникше.
- 1955 — Рафик Назипович Валеев, чодыра озанлык пашаеҥ, Россий Федерацийын сулло чодыразыже. Шкеже тужо Марий Тӱрек кундем гыч. Марий политехник институтым тунем лекмек шке шочмо кундемысе чодыра озанлыкыште пашам ышташ тӱналын: тыглай инженер гыч вуйлатыше марте шуын.
- Озаҥысе кугыжаныш университетыште налын да тыштак шке паша вержым муын. Ынде ятыр ий Наталия Дмитриевна ты тунемме тӧнежыште тырша. 200 наре шанче пашан авторжо. Химий шанче доктор. Российысе шанче академийын чолга корреспондентше.
- Арды ял гыч. 1997-ше ий гычак уста балетмейстер ты кундемысе кумдан чапланыше «Россияночка» калык ансамбльым вуйлата. Суапле пашажлан ятыр чап танык дене палемдатын.
- Оби-Памаш ялыште шочын-кушкын. 1992-шо ийыште тудо Морко кундемысе методик пӧлкан вуйлатышыже лийын. Ты кундемысе тӱвыра пашаштат Любовь Фёдоровнан надырже изи огыл.
Коленыт
Тугак ончо: Категорий:Шыжа тылзын 5 кечынже колышо-влак
- СССР Серызе-влак ушемын йыжъеҥже (1939), Марий АССР-ысе сымыктышын сулло пашаеҥже (1946), Марий АССР-ын Калык серызыже (1958), Марий АССР-ысе Кугыжаныш премийын лауреатше (1980).
- 2011 — Стив Джобс (шоч. 1955), «Apple» корпорацийлан негызым пыштыше да тудын ондаксе тӱҥ директоржо.