25 шыжа

25 шыжа (25 октябрь) — григориан кечышот почеш идалыкын 298-ше (кужемдыме ийлаште — 299-ше) кечыже. Идалык пытыме марте 67 кече кодеш.

Пайрем да шарныктарыше кече-влак

•  Россий — Россий Федерацийысе таможенникын кечыже (руш. День таможенника Российской Федерации).
•  Россий — Кабель промышленность пашаеҥын кечыже (руш. День работника кабельной промышленности).
• Маркетологын кечыже (руш. День маркетолога).
• Андрон Звездочёт (руш. Андрон Звездочёт).
• Франкенштейнын кугарняже (руш. Пятница Франкенштейна).
• Сӱретчын тӱнямбал кечыже (руш. Международный день художника).
• Макаронын тӱнямбал кечыже (руш. Всемирный день макарон).
• Вашполыш кече (руш. День круговой поруки).
• Кинде курика кече (руш. День хлебных палочек).
• Мӱндыр вер гыч пуалтарен ӱжмӧ кече (руш. День трубного зова дальних странствий).
• Шампанскийын тӱнямбал кечыже (руш. Международный день шампанского).

Лӱмгече

• Кузьма, Дарья, Петр.

Эртынчык-влак

Тугак ончо: Категорий:Шыжа тылзын 25 кечысе событий-влак

• 1922 — Россий элыште граждан сар мучашлалтын.
• 1971 — Тайвань элым ООН-ын составше гыч лукмо.
• 1990 — «ПОЛЕ ЧУДЕС» телепередаче икымше гана эфирыш лектын.

Шочыныт

Тугак ончо: Категорий:Шыжа тылзын 25 кечынже шочшо-влак

• СССР Серызе-влак ушемын йыжъеҥже (1934).
• 1921 — Василий Филиппович Филиппов, шанче пашаеҥ да литератор. Юлсер кундем Корамас ялеш шочын. Шинчымашым Козьмодемьянск педучилищыште налын. Вара Марий кугыжаныш педагогик институтышто, аспирантурышто шинчымашым келгемден. Кугу Ачамланде сар тул коклаште лияш логалын. Нелын сусыргымылан кӧра шочмо кундемышкыже пӧртылын да кундемысе газет редакцийыште пашам ышташ тӱҥалын. Паша корныжо туныктымаш сомыл денат кылдалтын, вет Василий Филиппович Морко кундемысе да Йошкар-Оласе тӱрлӧ школ-влакын вуйлатышыже лийын. А 1963-шо ий гыч Марий политехник университетышке вончен. Ятыр шанче пашан авторжо. Сылнымут аланыштат кугу чапым сулен: «Шоҥго ӱдырын мурыжо» пьесыжым театрын сценыштыжат шынденыт. Философий шанче кадидат.
• 1935 — Леонид Павлович Николаев, Россий Федерацийын да Марий Элын сулло туныктышыжо. Шкеже Морко кундем Курыкӱмбал ял гыч. Шинчымашым Морко педучилищыште налын. Вара Крупская лӱмеш Марий кугыжаныш педагогик институтышто шуаралтын. Паша корныжо Морко кыдалаш школышто тӱҥалын. Физика дене туныктышо семын тыршен да вуйлатыше марте кушкын. Кундемысе туныктыш пӧлкаштат суапле пашам вӱден. Леонид Павлович Марий Элыште икымше туныктымо-производственный комбинатым чумырен. Пашам тыршен ыштымыжлан кугыжаныш чап танык денат палемдалтын.
• 1948 — Татьяна Никандровна Кузнецова, туныктыш пашаеҥ, Россий Федерацийын сулло туныктышыжо, Марий Элын сулло туныктыш пашаеҥже. Курыкмарий кундем Рутка ялеш шочын. Тудо гын Оршанка педучилищыште шуаралтын. 1969-ше ий гыч Козьмодемьянск олаште 1-ше номеран кыдалаш школышто пионервожатыйлан, школ паша деч ӧрдыжсӧ сомылым шуктымо шотышто организаторлан тыршен. 1980-ше ийыште гимназийын вуйлатышыже лийын.
• 1942 — Геннадий Владимирович Тымбаев, кугыжаныш да партий пашаеҥ. Шочмо велже – Кужэҥер. Ончычсо паша корныжо Медведево кундемысе комитет дене кылдалтын, вара Параньгасе комитетыштат тыршен. 1984-ше ий гыч Морко райисполкомын вуйлатышыже, икымше секретарьже лийын. 2 ий Марий Элысе калык дене пашам ыштымаште министрын алмаштышыжлан тыршен.
• 1951 — Геннадий Михайлович Танаев, Марий Эл Республикысе ялозанлыкын сулло пашаеҥже. Шернур кундем Марисола ял – тудын шочмо верже. Шинчымашым Озаҥ оласе ялозанлык институтышто поген. Килемар кундемыште исполком вуйлатышыжлан, икымше секретарьжылан тыршен. 1991-97-ше ийлаште ял озанлык министрын алмаштышыже лийын. Вара «Марагроснаб» ушемыш куснен.

Шочыныт

Тугак ончо: Категорий:Шыжа тылзын 25 кечынже шочшо-влак

Калык пале

• Кечывалвел мардеж пуа гын, леве игечылан, йӱдйымал гын — йӱштылан.
• Ондронник кече. Ожно ты кечын каваште шӱдырым эскереныт. Кава яндар гын, шӱдырын чолгыжмыжым онченыт: шӱдыр шуко гын, вес ий пурса сайын шочеш. Камвочшо шӱдыр кугу мардеж толмо нерген шижтара.