18 шыжа

18 шыжа (18 октябрь) — григориан кечышот почеш идалыкын 291-ше (кужемдыме ийлаште — 292-шо) кечыже. Идалык пытыме марте 74 кече кодеш.

Пайрем да шарныктарыше кече-влак

• — Кампеткын тӱнямбал кечыже (руш. Всемирный день конфет).
• Казак-влак войскан чапшым шарныме кече (руш. День памяти войсковой казачьей славы).
• Галстукын тӱнямбал кечыже (руш. Международный день галстука).
• Менопаузын тӱнямбал кечыже (руш. Всемирный день менопаузы).
• Шоколад кексын кечыже (руш. День шоколадного кекса).
• Ӱдырамаш пиалын тӱнямбал кечыже (руш. Всемирный день женского счастья).

Лӱмгече

• Алексей, Григорий, Матвей, Филипп.

Эртынчык-влак

Тугак ончо: Категорий:Шыжа тылзын 18 кечысе событий-влак

• 1867 — Аляскам Америкылан ужалыме.
• 1947 — Капустин Яр полигонышто икымше баллистический ракетым южыш колтымо.
• 1978 — Анатолий Карпов да Виктор Корчный коклаште шахмат турнир мучашлалтын. Тудо 3 тылзе шуйнен.

Марий тӱняште

• 1886 — Курыкмарий кундемысе Юлъял школым почмо.
• 1781 — Царевококшайск да Козьмодемьянск ола-влакын гербыштым пенгыдемденыт.

Шочыныт

Тугак ончо: Категорий:Шыжа тылзын 18 кечынже шочшо-влак

• 1890 — Яков Андреевич Эшпай, семлызе, музыковед-фольклорист, Марий Эл сымыктышын сулло пашаенже. Шкеже тудо Провой кундем Какшамарий гыч. Тудын усталыкше дене уло тÿня кугешна, вет Яков Андреевич шуко калык мурым поген, калык семÿзгар, симфоний да духовой оркестр-влаклан ятыр сочиненийым возен. Икманаш, марий профессионал музыклан тудо тÿналтышым пыштен. «Знак почёта» да Йошкар Знамя паша орден-влак дене палемдалтын. Тудын лÿмжым Йошкар-Олаште ик урем, Козьмодемьянск оласе тÿвыра полат нумалыт.
• 1924 — Зоя Павловна Подузова, Россий Федерацийын сулло туныктыш пашаеҥже. Киров велыште шочын. Санчурск педучилище деч вара шинчымашым Киров кундемысе педагогике институтышто келгемден. Марий кундемыш 1955-ше ийыште толын да Морко кыдалаш школышто руш йылмым туныкташ тӱҥалын: 26 ий ты пашаштак тыршен. Вуйлатышын алмаштышыже сомылымат шуктен. Ятыр методик книга-влакын авторжо.
• 1935 — Давлет Исламов, марий серызе, почеламутчо, журналист, СССР Серызе-влак ушемын йыжъеҥже (1977).
• 1939 — Мария Андреевна Айплатова, Марий Элын сулло туныктыш пашаеҥже. Морко кундем Айбакнур ялеш шочын. Паша корныжо Марий кугыжаныш педагогике институт дене кылдалтын. Тӱналтыш класс факультетыште кугурак туныктышылан тыршен.
• 1962 — Нина Геннадьевна Айварова, туныктыш пашаеҥ, психолог. Оршанка кундем Тошто Крешын ялыште шочын. Шымлыме пашаже «Этносознание» теме дене кылдалтын. Паша корныжо мӱндыр Хант-Мансийысе кугыжаныш университетыште шуйна. 2003-шо ийыште тусо педагогике да психологий кафедрын доцентше лийын. Психологий дене кандидатлык диссертацийым арален.
• 1974 — Валентина Григорьевна Гаврилова, марий йылмызе, шанчызе, туныктышо, филологий шанче кандидат (2003 ий), доцент (2006 ий).

Коленыт

Тугак ончо: Категорий:Шыжа тылзын 18 кечынже колышо-влак

Калык пале

• Лум ок воч гын, теле вашке ок тол.
• Харитинан кечыже. Ожно тиде кечын ӱдырамаш-влак вынерым куэныт, а пӧръеҥ-влак портышкемым ышташ тӱҥалыныт.