29 шыжа

29 шыжа (29 октябрь) — григориан кечышот почеш идалыкын 302-шо (кужемдыме ийлаште 303) кечыже. Идалык пытыме марте 63 кече кодеш.

Пайрем да шарныктарыше кече-влак

• — Инсульт дене кучедалме тӱнямбал кече (руш. Всемирный день борьбы с инсультом).
•  Россий — Россий Федерацийысе калыкле гвардий войскан ведомствыдыме оролжын кечыже (руш. День вневедомственной охраны войск национальной гвардии Российской Федерации).
•  СССР — Комсомолын шочмо кечыже (руш. День рождения Комсомола).
• Лонгин Сотник (руш. Лонгин Сотник).
• Ультразвуковой диагностике дене эмлышын тӱнямбал кечыже (руш. Всемирный день врача ультразвуковой диагностики).
• Кужу да тӱрлӧ тӱсан шарфын кечыже (руш. День длинных пестрых шарфов).

Лӱмгече

• Михаил, Кузьма, Леонтий, Терентий, Федор.

Эртынчык-влак

Тугак ончо: Категорий:Шыжа тылзын 29 кечысе событий-влак

• 1922 — Моско олаште революций театрым почмо. Кызыт тудо Владимир Маяковский лӱмеш театр лӱмым нумалеш.
• 1929 — Кугу экономик кризис (Кугу Депрессий) тӱҥалын.

Шочыныт

Тугак ончо: Категорий:Шыжа тылзын 29 кечынже шочшо-влак

• 1898 — Майоров-Шкетан (Шкетан, М. Шкетан), марий серызе, журналист, драматург, литератор, мер пашаеҥ, СССР Серызе-влак ушемын йыжъеҥже.
• 1912 — А. Мичурин-Азмекей, марий серызе, прозаик, кусарыше, СССР Серызе-влак ушемын йыжъеҥже (1957), Марий АССР-ысе тӱвыран сулло пашаеҥже (1982), 1941–1945 ийласе Кугу Ачамланде сарын участникше.
• 1941 — Виктор Павлович Ившин, шанче пашаеҥ, биологий шанче доктор, Марий кугыжаныш университетын профессоржо, Марий республикын сулло шанче пашаеҥже. Тудлан – 71 ий. Йоча пагытше Киров вел Ившино ялыште эртен. Шинчымашым Озаҥ оласе институтышто налын, вара тудым аспирантурышто келгемден. 1975-ше ий гыч Марий кугыжаныш университетыште туныктышылан пашам ышташ тӱҥалын. 13 ий университетын ректоржо сомылым шуктен. Виктор Павлович 140 наре шанче пашан да 30 изобретенийын авторжо. Химий наукышто ик эн кӱлешан ужашым – нитроушалтмашым шымлен. Нью-Йорк оласе шанче академийын еҥже.
• 1950 — Иван Федорович Яперов, инженер-механик. Медведево кундем Ятман ялыште шочын-кушкын. Профессийжылан келшыше шинчымашым Марий политехник институтышто налын. 1977-ше ий гыч «Кристалл» ушемыште инженерлан, вара пӧлка вуйлатышыланат тыршен. Электронасос агрегат-влакым ямдылымаште у технологийым кучылтмыжлан кугыжаныш премий дене палемдалтын.
• 1965 — Татьяна Валентиновна Лядова, тӱвыра пашаеҥ. Шкеже Козьмодемьянск ола гыч. Ойырен налме профессийлан уш–акылжым Озаҥ оласе кугыжаныш тӱвыра институтышто пойдарен. 1996-шо ий гыч Марий Эл республикысе тӱвыра да сымыктыш колледжыште «театр усталык» пӧлкан туныктышыжо сомылым шуктен. Вараже вуйлатышыже лийын. Кок ий «Воштончыш» йоча да самырык усталык мер ушемым вуйлатен. Но икмыняр жап гыч паша корныжо Озаҥ оласе театр училищишыке куснен: тыштат тудо туныктышылан тыршаш тӱҥалын.

Коленыт

Тугак ончо: Категорий:Шыжа тылзын 17 кечынже колышо-влак

Калык пале

• Каваште шӱдыр-влак чот койыт — игече сай лиеш, уке гын, луман да йӱран.
• Тылзе шапалгын коеш – луман йӱштӧ игечылан.
• Лонгинын кечыже. Шнуй Лонгин деч калык шинча черым эмлаш йодын кумалын. Пыл лоҥга гыч кече ончалеш гын, тудын волгыдыжо юзо виянлан шотлалтеш — чыла чер дечат эмла.

Палемдымаш