20 пеледыш

20 пеледыш (20 июнь) — григориан кечышот почеш идалыкын 171-ше (кужемдыме ийлаште — 172-шо) кечыже. Идалык пытыме марте 194 кече кодеш.

Пайрем да шарныктарыше кече-влак

•  ООН — Беженец-влакын тӱнямбал кечышт (руш. Всемирный день беженцев) (2001).
• — Зоопаркысе слоным аралыме тӱнямбал кече (руш. Всемирный день защиты слонов в зоопарках) (2009).
•  Азербайджан — Газ озанлык пашаеҥ-влакын кечышт (руш. День работников газового хозяйства) (2006).
• Семык (руш. Семик).
• Урожайник Федот (руш. Федот Урожайник).
• Тормыла пийын кечыже (руш. День уродливых собак).
• Чайым налме кече (руш. День чайных покупок).
• Сёрфингын тӱнямбал кечыже (руш. Международный день сёрфинга).
• Wi-Fi-ын тӱнямбал кечыже (руш. Всемирный день Wi-Fi).
• Теннисын тӱнямбал кечыже (руш. Международный день тенниса).

Лӱмгече

• Православий лӱм-влак: Валерия, Мария, Анимаиса.

Событий-влак

Тугак ончо: Категорий:Пеледыш тылзын 20 кечысе событий-влак

• 1933 — Марий радио икымше гана эфирыш лектын.
• 1837 — Британийын кугыжаже Королева Виктория лийын.
• 1945 — Москва олаш Сеҥымаш Знамям конденыт. Тудо рейхстагыште кечен.

Шочыныт

Тугак ончо: Категорий:Пеледыш тылзын 20 кечынже шочшо-влак

• 1896 — Илья Ломберский, марий серызе, туныктышо, СССР Серызе-влак ушемын йыжыҥъеҥже (1935), Удмурт АССР-ын сулло туныктышыжо (1955).
• 1950 — Силантий Сатеевич Сабитов, марий сылнымутчо, фольклорист, туныктышо, шанчызе, филологий шанче кандидат (1985), доцент (1995), Марий Эл Республикын сулло туныктыш пашаеҥже (2001).
• 1958 — Лариса Григорьевна Смирнова, йоча да самырык-влак ушем вуйлатыше. Ончыч пионер ушемым, а 1992 ий гыч «Эр вий» ушемым вуйлатен. Лариса Григорьевна 2 ий виктер вуйлатышын алмаштышыже лийын.
• 1960 — Лариса Леонидовна Михайлова, куштылго атлетике дене Марий Эл Республикын чемпионкыжо, Европо кубокын сеҥышыже, тӱнямбалсе 10 эн сай куржталше радамыш логалын. Россий спорт мастер. Йошкар-Олаште шочын. 11 ияш годымжак куштылго атлетике дене кылым кучаш тӱҥалын. Ленинградыш илаш куснымеке, тусо сборныйышко логалын. 1999 ийыште Россий кӱкшытыштӧ эртаралтше чепионатлаште сеҥыше радамыш логалын.
• 1963 — Юрий Николаевич Ямбатров, кугыжаныш пашаеҥ. Кужэҥер кундем Чодыраялыште шочын. 2000 ий гыч тудо Кужэҥер кундемысе погынын депутатше лийын.
• 1960 — Алевтина Александровна Крылова, марий мурызо. Морко кундем Никольский ялеш шочын. 1980 ийыште Искандаров лӱмеш капеллын хор солисткыже лийын.
• 1971 — Сергей Михайлович Чечётко, композитор, пианист, «Геликон Опера» Москосо музык театрын концертмейстерже, Российысе Композитор-влак ушемын йыжыҥъеҥже. Шкеже Саратов вел Татищево ола гыч.

Коленыт

Тугак ончо: Категорий:Пеледыш тылзын 20 кечынже колышо-влак

• 2009 — Алексей Александров-Арсак — марий серызе, мурызо, поэт.
• 2012 — Николай Егоров — курыкмарий серызе, муро-поэт, туныктышо, драматург, кусарыше, СССР Журналист-влак ушемын йыжыҥъеҥже, Россий Федерацийысе тӱвыран сулло пашаеҥже (1994), Марий АССР-ысе тӱвыран сулло пашаеҥже (1983), М. А. Кастрен Обществын премийжын лауреатше.
• 2016 — Николай Васильевич Глотов — шанче-биолог. Йошкар-Олашке 1997-ше ийыште да Марий кугыжаныш университетысе биологий-химий факультетын профессоржо лийын.

Калык пале

• Федотын кечыже. Ты кечын ерлаште да эҥерлаште йӱштылаш лӱдман огыл. Вӱдысӧ осал вий ты кечын кана, маныт. Марий калык гын вӱд осаллан Вӱд иям шотла. Тудо айдемылан ӱдырамаш семынат, пӧръеҥ семынат конча. Марий мифологий почеш тудо кӱдырчӧ деч чот лӱдеш.
• Таче Мланде шочмо кече. Тиде кечын мланде пашам огыт ыште, эсогыл презым вураҥлаш меҥгымат тиде кечын мландышке огыт кыре.
• Тулото гыч шикш мланде ӱмбак шарла да шинчам кочкеш, а тулшолгым чот волгалтеш — игече локтылалтшаш.