Новак, Александр Валентинович

РУВИКИ — эрыкан энциклопедий гыч материал
РУВИКИ-ште тыгай тукымлӱм дене вес еҥ нерген статьям лудаш лиеш: Новак.
Александр Новак
Alexander Novak (2019-11-06).jpg
Флаг
Россий Федерацийысе виктер председательын алмаштышыже
Флаг
2020 ий 10 кылме гыч
(с. ш. 2024 ий 7-13 ага)
Виктер вуйлатыше Михаил Мишустин
Президент Владимир Путин
Флаг
Россий Федерацийысе энергетике шотышто министр
Флаг
2012 ий 21 ага — 2020 ий 10 кылме
(с. ш. 2018 ий 8—18 ага, 2020 ий 15—21 шорыкйол)
Виктер вуйлатыше Дмитрий Медведев
Михаил Мишустин
Андрей Белоусов (с. ш.)
Михаил Мишустин
Президент Владимир Путин
Ончычсо пашаеҥ Сергей Шматко
Алмаштыше Николай Шульгинов
Флаг
Россий Федерацийысе финанс шотышто министрын алмаштышыже
Флаг
2008 ий 2 шыжа — 2012 ий 21 ага
Флаг
Красноярск кундемын виктер председательже
Флаг
15 сӱрем — 2008 ий 1 шыжа
Губернатор Александр Хлопонин
Ончычсо пашаеҥ должностьым ыштыме
Алмаштыше Эдхам Акбулатов
Шочын 1971 ий 23 сорла(1971-08-23) (53 ий)
Авдеевка, Донецк область, Украин ССР, СССР
Ача Валентин Яковлевич Новак
Ава Зоя Николаевна Новак
Супруга Лариса Новак
Партий партийдыме
Образований Норильскысе индустриал институт
Москосо кугыжаныш университет
Награде
Лӱмынлык званий але классан чин
Званий Действительный государственный советник Российской Федерации 3 класса.png
Россий Федерацийын 3-шо классын чынле кугыжаныш ойпуышыжо
Логотип РУВИКИ.Медиа Медиафайлы на РУВИКИ.Медиа

Александр Валентинович Новак (1971 ий 23 август, Авдеевка ола, Донецк кундем, Украин ССР, СССР) — россий кугыжаныш да политике пашаеҥ.

2020 ий 10 ноябрь гыч Россий Федераций виктерысе вуйлатышын алмаштышыже (п. ш. 2024 ий 7—13 май)[1]. 2021 ий 19 июль гыч Йӱдвел-Кавказ федерал округысо куратор[2].

2012 ий 21 май гыч 2020 ий 10 ноябрь марте Россий Федерацийысе энергетике шотышто министр (2018 ий 8 гыч 18 май марте да 2020 ий 15 гыч 21 январь марте пашам шуктышо)[3].

Илыш корныжо

[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

Александр Новак 1971 ий 23 августышто Донецк кундем Авдеевка олаште шочын.

1979 ийыште ешыже Норильскыш куснен, тушто тудын ачаже Надеждинысе металлургий заводым чоҥымаште тыршен[4]. Норильскысе 23 №-ан школышто тунемын[5]. 189 см кап кӱкшытшӧ баскетбол дене школын тӱшка командыштыже модаш йӧным ыштен[6].

1993 ийыште Норильскысе индустриал институтым «металлургийыште экономике да виктарымаш» специальность дене тунем пытарен. Тидын деч посна 2009 ийыште М. В. Ломоносов лӱмеш МГУ пелен Кугыжаныш виктарыме кӱшыл школым «менеджмент» специальность дене тунем пытарен.

1988 ий сентябрь гыч А. П. Завенягин лӱмеш Норильскысе курык-металлургий комбинатыште пашам ышташ тӱҥалын. Тӱҥалтыште 1-ше разрядан аппаратчик-гидрометаллург олмышто лийын, вара практикант семын — техник-технолог, пашан техникше, экономист лийын. 1993 ий гыч комбинатыште экономист да бухгалтерийын финанс бюрон начальникшылан тыршен. 1997 ий май гыч 1999 ий ноябрь марте — пӧлка вуйлатыше, налог шотышто планым ыштыше управленийын начальникше.

1999 ий декабрьыште экономике шотышто директорын алмаштышыже, управлений начальник, вара персонал шотышто директорын алмаштышыже — «Норильскысе курык компаний» ОАО-н управлений вуйлатышыже (Заполярийысе филиал).

Тидын деч вара Норильск олан администраций пашашкыже куснен, тыште 2000 ий май гыч ола вуй Олег Бударгин финанс-экономике йодыш шотышто алмаштышыже, а вара — икымше алмаштышыже лийын. 2002 ий октябрь марте ты олмышто лийын. Александр Хлопонин Красноярск крайын губернатор олмыш шогалме деч вара Новак тудын администрацийышкыже пурен, 2002 ий октябрь гыч 2007 ий июль марте кундемысе губернаторын алмаштышыже да ты жапыштак Красноярск крайысе администрацийын Тӱҥ финанс управленийым вуйлатышын олмыжым кучен. 2007 ий июльышто Красноярск край губернаторын икымше алмаштышыже лийын, лишыл жапыштак тиде олмышто кундемысе виктерым вуйлатен.

2008 ий 29 сентябрь гыч 2012 ий 22 май марте — Россий Федерацийын финанс министрын алмаштышыже. 2008 ий 2 октябрьыште Россий Минфинысе Коллегийын йыжъеҥже лийын.

2012 ий 21 майыште Дмитрий Медведевын икымше виктерыштыже Россий Федерацийын энергетике министрже лийын[7][8][9]. 2018 ий майыште ыштыме Медведевын кокымшо виктерыштыже, тыгак Михаил Мишустинын виктерыштыже (2020 ий 21 январь гыч) постым арален. Министр олмыш шогалтыме деч вара СНГ электроэнергетике Каҥашын Президентше (2012 ий 25 май гыч) да ТЭК-ым вияҥдыме да экологий лӱдыкшыдымылык стратегий шотышто Россий президент пелен улшо комиссийын йыжъеҥже (2012 ий июнь гыч) лийын.

2015 ий июльышто «Россети» ПАО директор-влак каҥаш председательлан сайлалтын, тудо ийынак сентябрьыште — «Транснефть» ПАО-н[10][11]. Тидын деч посна «Росатом» (2012 ий гыч), «Газпром» ПАО да «Роснефть» ПАО (2015 ий гыч) кугыжаныш корпорацийласе Директор-влак Каҥашын йыжъеҥже.

2015—2018 ийлаште — Арктикым вияҥдыме йодыш шотышто Кугыжаныш комиссийын председательын алмаштышыже. Россий экономикым модерн да инноваций вияҥдыме шотышто (2012—2018 ийлаште), илыме вер политике да тудым пуэдымым кугемдыме шотышто президент пеленсе каҥашын йыжъеҥже лийын (2013—2016 ийлаште)[4].

2020 ий 9 ноябрьыште Российын премьер-министрже Михаил Мишустин Новакын кандидатурыжым ТЭК йодыш шотышто вице-премьер олмыш темлен[12][13]. Вес кечын ты олмыш пеҥгыдемденыт.

2024 ий 13 майыште Кугыжаныш думо Александр Новакым Россий виктер председательын алмаштышыжлан угыч пеҥгыдемден[14]. 14 майыште РФ президент тидын нерген кӱштыкеш кидым пыштен[15]. Новакын порысышкыжо элын топливо-энергетике комплексшым, экономике блокшым, ончык вияҥме шотышто институтын пашажым тӧрлымаш пура:

  • «Российысе Вияш Инвестиций шотышто фондын управляющий компанийже» акционер обществын,
  • «Изи да кокла амалкалче пашам вияҥдыше Федерал корпораций» акционер обществын,
  • «Российысе венчур компаний» акционер обществын[16]. 2025 ий 10 мартыште РФ президентын кӱштыкшӧ дене Россий вияш инвестиций фондын эскерыше советын йыжъеҥжылан (РФПИ) шогалын[17].

Вице-премьер олмышто политике пашаже

[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

2021 ий 29 декабрьыште Александр Новак «Йӱдвел йогын — 2» газпроводлан сертификацийым 2022 ийын икымше пелыж марте пытараш планироватлымыж нерген увертарен. «Сертификатын жап шотышто манме паша радамжым, кудын нерген мый палем, тудо лачак идалыкын икымше пелыштыже мучашлалтшаш. Идалыкын икымше пелий мучаште — тиде эн кужу жап», — тыге РБК-лан пуымо интервьюштыжо каласен. Новак палемден, европысо коллеге-влакын кумылыштым шотыш налын, газопроводлан сертификацийым писынракат эрташ да топливым ондакрак колташ тӱҥалаш лиеш[18]. Вице-премьер тыгак палемден: Украинылан «Йӱдвел йогын — 2» проект шыҥдарымым кӱрлаш йӧн ок лий. «Ме ӱшанена: ты проектым кораҥдаш ок лий», — ойлен Новак. Тудын ойжо почеш, «тидлан шукын ваштареш шогышо улыт, но туге гынат ӱштыган кая»[19].

Еш

[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]
  • Ачаже: Валентин Яковлевич Новак,
  • Аваже — Зоя Николаевна Новак.
  • Ешан, пелашыже — Лариса Новак.
    • Кок ӱдырым куштат[5].

Класс чинже

[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]
  • Россий Федерацийын 3-шо классын чынле кугыжаныш ойпуышыжо (2009 ий 26 декабрь)[20].

Суаптар-влак

[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]
  • Россий Федераций виктерын Чап грамотыжо (2009 ий);
  • Чап орден (2010, 27 декабрь) — паша сеҥымашке шумылан да шуко ияш сай пашалан[21];
  • Россий Федераций Президентын таумутшо (2013 ий);
  • «Сочи олаште эртше XXII телымсе Олимпий модмаш да XI Паралимпийский телымсе модмаш, 2014 ий» шарнымаш медаль (2014 ий);
  • Россий Федераций Президентын Чапкагазше (2014 ий);
  • Келшымаш орден (2014 ий);
  • IV степенян «Ачамланде ончылно суаплан» орден (2016 ий);
  • «Порыслан ӱшанле улмылан» орден (Крым Республик, 2017 ий 17 январь) — Крым Республикысе калыклан кӱрылтыш деч посна электровийым пуымаште кугу надырлан, «Краснодар край — Крым» энергокӱварым чоҥымаште да пайдаланымаште кӱкшӧ профессионализмым ончыктымылан[22];
  • П. А. Столыпинын 1-ше степенян медальже (2018 ий);
  • Александр Невскийын орденже (2019 ий);
  • Норильск олан почётный гражданинже (2013 ий);
  • Моло ведомствын наградышт

Парыш

[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

2011 ийыште ончыктымо парышыже 11 млн 800 тӱжем теҥге лийын, пелашыжын парышыже — 2 млн 800 тӱжем теҥге[5].

2019 ийыште декларацийысе иктеш парышыже 27 млн 48 тӱжем теҥге шотлалтын. Пелашыжын парышыже — 1 млн 7 тӱжем теҥге[4].

Палемдымаш

[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]
  1. ↑ Правительство России переходит в статус и.о. до назначения нового состава. TACC. Дата обращения: 7 ага 2024.
  2. ↑ Михаил Мишустин назначил вице-премьеров кураторами федеральных округов. Дата обращения: 19 сӱрем 2021. Архивировано 19 сӱрем 2021 года.
  3. ↑ Правительство РФ подало в отставку. Дата обращения: 15 шорыкйол 2020. Архивировано 15 шорыкйол 2020 года.
  4. ↑ 1 2 3 Алексей Дружинин. Биография Александра Новака. Его кандидатура 9 ноября 2020 года внесена в Госдуму для назначения на пост вице-премьера РФ. ТАСС (9 кылме 2020). Дата обращения: 19 сӱрем 2021. Архивировано 13 вӱдшор 2021 года.
  5. ↑ 1 2 3 Новак, Александр (HTML). Лентапедия. Дата обращения: 10 пеледыш 2013. Архивировано 10 пеледыш 2013 года.
  6. ↑ Александр Борисов. Энергетический руководитель // Санкт-Петербургские ведомости : газета. — 2020. — 20 кылме (№ 212).
  7. ↑ Указ Президента Российской Федерации от 21.05.2012 г. № 664 «О Министре энергетики Российской Федерации». Дата обращения: 6 пургыж 2020. Архивировано 6 пургыж 2020 года.
  8. ↑ Указ Президента Российской Федерации от 18.05.2018 г. № 250 «О Министре энергетики Российской Федерации». Дата обращения: 6 пургыж 2020. Архивировано 6 пургыж 2020 года.
  9. ↑ Указ Президента Российской Федерации от 21.01.2020 г. № 51 «О Министре энергетики Российской Федерации». Дата обращения: 6 пургыж 2020. Архивировано 6 пургыж 2020 года.
  10. ↑ Александр Новак вновь возглавил Совет директоров «Россетей». Дата обращения: 13 вӱдшор 2021. Архивировано 13 вӱдшор 2021 года.
  11. ↑ Новак вновь возглавил совет директоров «Транснефти». Дата обращения: 13 вӱдшор 2021. Архивировано 13 вӱдшор 2021 года.
  12. ↑ Мишустин предложил Госдуме назначить Новака вице-премьером. РИА Новости. Дата обращения: 9 кылме 2020. Архивировано 9 кылме 2020 года.
  13. ↑ Указ Президента РФ «О внесении изменения в Указ Президента Российской Федерации от 21 января 2020 г. № 21 „О структуре федеральных органов исполнительной власти“». Дата обращения: 10 кылме 2020. Архивировано 10 кылме 2020 года.
  14. ↑ Госдума утвердила Новака заместителем председателя правительства. РИА Новости (14 ага 2024). Дата обращения: 14 ага 2024.
  15. ↑ Президент подписал указы о назначении членов Правительства Российской Федерации и директоров служб. kremlin.ru (14 ага 2024). Дата обращения: 14 ага 2024.
  16. ↑ Михаил Мишустин утвердил распределение обязанностей между вице-премьерами. government.ru (17 ага 2024). Дата обращения: 17 ага 2024.
  17. ↑ Новак включен в набсовет РФПИ, Белоусов и экс-глава ВЭБа Дмитриев вышли из него, 2025-03-10, <https://www.interfax.ru/business/1012877>. Проверено 10 ӱярня 2025.. 
  18. ↑ Новак: сертификацию «Северного потока — 2» завершат до конца первого полугодия 2022 года. RT на русском. Дата обращения: 29 теле 2021. Архивировано 29 теле 2021 года.
  19. ↑ Новак: проект «Северный поток — 2» невозможно сорвать. RT на русском. Дата обращения: 29 теле 2021. Архивировано 29 теле 2021 года.
  20. ↑ Указ Президента Российской Федерации от 26.12.2009 г. № 1479 «О присвоении классных чинов государственной гражданской службы Российской Федерации федеральным государственным гражданским служащим». Дата обращения: 6 пургыж 2020. Архивировано 6 пургыж 2020 года.
  21. ↑ Указ Президента Российской Федерации от 27.12.2010 г. № 1615 «О награждении государственными наградами Российской Федерации». Дата обращения: 6 пургыж 2020. Архивировано 6 пургыж 2020 года.
  22. ↑ Постановление Президиума ГС РК от 17 января 2017 года № п357-1/17. Дата обращения: 24 шыжа 2017. Архивировано 25 шыжа 2017 года.

Кылвер-влак

[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]
"https://mhr.ruwiki.ru/w/index.php?title=Новак,_Александр_Валентинович&oldid=658256" гыч налме