23 ӱярня

23 ӱярня (23 март) — григориан кечышот почеш идалыкын 82-шо (кужемдыме ийлаште — 83-шо) кечыже. Идалык пытыме марте 283 кече кодеш.

Йошкар-Олаште ☀️ Кече 5 шагатат 36 минутлан лектеш, 18 шагатат 0 минутлан шинчеш. Кечын кужытшо 🕒 12 шагатат 24 минут.
🌗 Пытартыш чырык (23.39 тылзе кече).

Пайрем да шарныктарыше кече-влак

•  ООН — Метеорологийын тӱнямбал кечыже (руш. Всемирный день метеорологии). Тиде кечын 1950-ше ийыште метеорологий ушем пашам ышташ тӱҥалын.
•  Россий — Россий гидрометеорологий службо пашаеҥ-влакын кечышт (руш. День работников гидрометеорологической службы России).
• Правам шинчымашын кечыже (руш. День правовых знаний).
• Мотор ончалтышын кечыже (руш. День красивого взгляда).
• ОК кече (руш. День OK).
• Чечня Республикын Конституций кечыже (руш. День Конституции Чеченской Республики).
• Пинегын кечыже (руш. День щенков).

Лӱмгече

• Католик лӱм-влак: Ребекка, Торибио.
• Православий лӱм-влак: Анастасия, Анект, Василиса, Виктор, Викторин, Гали, Галина, Дмитрий, Диодор, Дионисий, Клавдий, Кодрат, Крискент, Киприан, Леонид, Никифор, Ника, Нунехия, Павел, Папий, Руфин, Саторин, Серафион (Серапион), Феодора, Хариесса.

Событий-влак

Тугак ончо: Категорий:Ӱярня тылзын 23 кечысе событий-влак

• 1876 — Павел Яблочков ыштен лукмо лампочкылан патентым налын.
• 1891 — футболла модмо годым пасукапкаште икымше гана сеткым кучылтыныт.
• 1900 — Крит отрошто археолог-влак историй да сылнымут гыч кумдан палыме Минотаврын дворецшым муыныт.

Марий Элыште

• 1843 — Оршанка кундем Кугунур селасе школым чоҥымо.

Шочыныт

Тугак ончо: Категорий:Ӱярня тылзын 23 кечынже шочшо-влак

• 1908 — Сергей Николаев, марий серызе, драматург, СССР Серызе-влак ушемын йыжъеҥже (1939), Марий АССР-ысе сымыктышын сулло пашаеҥже (1946), Марий АССР-ын Калык серызыже (1958), Марий АССР-ысе Кугыжаныш премийын лауреатше (1980).
• 1927 — Романова, Майя Тимофеевна, актриса да мурызо, Россий Федерацийын сулло артисткыже шочын. 42 ий наре тудо Марий кугыжаныш театрын сценыже гыч калыкым шке мастарлыкше дене куандарен шоген: 100 утла рольым чоҥен. Поснак муро-влакым йоҥгалтарымыж дене кугу чапым сулен. 50–80–ше ийлаште Майя Романова Марий сценын чолга шӱдыржӧ лийын. Калык кызытат тудым «Марий шӱшпык» лӱм дене пала.
• 1929 — Фёдор Иванович Гордеев, марий йылмызе, филологий шанче кандидат (1961), профессор (1992), Марий АССР-ысе шанчын сулло пашаеҥже (1989).
• 1950 — Галина Александровна Фролова, туныктыш пашаеҥ, Марий Элын калык туныктышыжо. Кострома олаште шочын. 1981-ше ий гыч Йошкар-Оласе 16 №-ан профессионал училищышке мастерлан тыршаш толын, а 8 ий гыч тиде тунемме тӧнежым вуйлаташат тӱҥалын.
• 1954 — Ананьев, Фёдор Борисович, чоҥышо, Россий Федерацийын почётан чоҥышыжо. Йошкар-Олаште шочын-кушкын. «Марийскгражданпроект» институтышто 1977-ше ий гыч инженерлан пашам ышташ тӱҥалын. 1998-ше ийыште тиде институтым вуйлаташ шогалын.
• 1957 — Толстов, Вениамин Валерьевич, туныктышо, Марий Эл Республикын сулло туныктыш пашаеҥже. Ятыр ий тудо Козьмодемьянск олан туныктыш кучемын вуйлатышыжлан шоген: тыгак тусо лицейым вуйлатен. Мер пашаштат Вениамин Валерьевич кугу пагалымашым сулен: 8-ше марий погынын делегатше лийын.
• 1959 — Андрианова, Тамара Викторовна, бизнесъеҥ. Морко кундем Алдысола ялыште шочын. 10 ий наре механик заводышто тыршен. А 1990-ше ий гыч бизнес пашашке куснен: пеледыш-влакым ужалыме ушемым кучаш тӱҥалын.
• 1967 — Станислав Шакиров, марий мурызо, семлызе, Марий Эл Республикын сулло артистше (1997), Марий Эл Республикын Калык артистше (2000), Пошкырт Элын сулло артистше (2012).

Коленыт

Тугак ончо: Категорий:Ӱярня тылзын 23 кечынже колышо-влак

• 1956 — Оскар Лутс, эстон писатель.

Калык пале

• Куткышуэ воктене лум йӱдйымачын шулаш тӱҥалеш — сай кеҥежлан. Кечывалвелым гын, кеҥеж лавыртышан да кӱчык лийшаш.
• Василисан кечыже. Тиде кечын пöрт йыр канавым кÿнченыт, шулышо лум вÿдлан йоген каяшыже корным ыштеныт. Пöртйымалымат тергеныт: вÿд ынже пуро манын ачалыме сомылымат шуктеныт.