Шошо Прохор
| Шошо Прохор | |
|---|---|
| Прохор, чудотворец печерский | |
| Тӱрлылык | народно-христианский |
| Вес семын | Зимоох |
| Тыгак | Прохор, Валентина, Харлампий (чер.) |
| Ыҥ | шошо деке савырнымаш |
| Палемдат | славянами |
| Кече |
10 (23) февраль РПЦ, |
| Йӱла | «чума кочкын темже» манын болгар-влак оварчыкым кӱктат |
Шошо Прохор (макед. Чумински празник) — славян-влакын 10 (23) февральыште толшо калык календарь кече. Кече лӱм Шнуй Прохор Лебедникын лӱмжо дене ышталтын. Харлампий кече — кенета колымаш деч да Прохор- теле-ох деч аралыше.
Моло лӱм-влак
макед. Чуминден, Чумин(ски) празникохрид. Пануклин празник[3]; серб. Харалампиjе[4]; чех. Scholastica[5].
Тиде кечын вуйым сават: православий славян-влак — Харалампий Магнезийскийлан, Прохор Лебедниклан, Анна (Ингигердалан), Валентина ӱдыр ден Павыллан; славян-католик-влак — шнуй святой Схоластикылан; кӧн лӱмышт кече лӱмыштӧ уло.
Йӱла ден ӱшанымаш-влак
Шнуйиндыралтше Харлампийым кенета але жап шуде колымаш деч аралаш сӧрвалат, мландын лектышвийже нерген кумалыт[6].
Украин-влак тиде кечым вольык аралыше Харлампий лӱмеш палемденыт. Болгар-влак чер деч аралыше йӱлам шуктеныт. Болгар, украин да руш-влак тиде кече гыч мланде ыраш тӱҥалеш ман шоненыт[3].
Калыкмут ден пале-влак
- Прохор годым теле телыжат «ох» манеш[7].
- Прохорлан февраль сыра гынат, но шошым шижеш[8].
- Прохор деч ончыч кува «Ох, йӱштӧ!» манын. Тольыч Прохор ден Влас: «Мемнан деке вашке шошо шуэш!»[7].
- Шнуй Схолостице гыч пижгомым чий (чех. O svaté Scholastice navleč si rukavice)[5].
.
Тыгак ончо
- Власын кечыже
Палемдымаш
- ↑ Усов, 1997, с. 243.
- ↑ Васілевіч, 1992.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Агапкина и др., 2012, с. 397.
- ↑ Недељковић, 1990.
- ↑ 5,0 5,1 Pranostika na 10. února. Дата обращения: 25 шыжа 2015. Архивировано 24 пеледыш 2016 года.
- ↑ Котович, Крук, 2010, с. 86.
- ↑ 7,0 7,1 Некрылова, 1991, с. 107.
- ↑ Зимин, Спирин, 1996, с. 456.
Литератур
- Февраль / Агапкина Т. А., Валенцова М. М., Плотникова А. А., Ясинская М. В. // Славянские древности: Этнолингвистический словарь : в 5 т. / под общ. ред. Н. И. Толстого; Институт славяноведения РАН. — М. : Межд. отношения, 2012. — Т. 5: С (Сказка) — Я (Ящерица). — С. 396–325. — ISBN 978-5-7133-1380-7.
- Зимин В. И., Спирин А. С. Пословицы и поговорки русского народа. Объяснительный словарь. — М.: Сюита, 1996. — 544 с. — ISBN 5-85541-042-0.
- Золотые правила народной культуры / О. В. Котович, И. И. Крук. — Мн.: Адукацыя i выхаванне, 2010. — 592 с. — 3000 экз. — ISBN 978-985-471-335-9.
- Некрылова А. Ф. Круглый год. — М.: Правда, 1991. — 496 с. — ISBN 5-253-00598-6.
- Усов В. В. Русский народный православный календарь. — М.: ИД МСП, 1997. — Т. 1. — 509 с. — ISBN 5-7578-0013-5.
- Васілевіч Ул. А. Беларускі народны каляндар (белор.) // Паэзія беларускага земляробчага календара. Склад. Ліс А.С.. — Мн., 1992. — С. 554—612. Архивировано 11 ага 2012 года. (белор.)
- Неделькович, М. Годишњи обичаји у Срба (серб.). — Београд: Вук Караџић, 1990. (сербхорв.)