Нахимов медаль

Нахимов медаль
Нахимов медаль
Эл	СССР, Россий
Тип	медаль
Кӧлан пуалтеш	Сарзе-Теҥыз Флотын да чекпеленысе сарзывийын теҥыз чстьше-влакын матросышт да салтакышт, старшинашт да сержантышт, мичманышт да прапорщикышт
Статус	огеш кучыкталт
Статистике
Параметр	той гыч 36 мм диаметран оҥго
Ыштыме кече	1944 ий 3 ӱярня
Суапландарыме чот	13 000 наре
Черет
Кугурак награде	Сарзылык суаплан медаль
Изирак награде	Пашаште чолгалыклан (медаль)
	Медиафайлы на РУВИКИ.Медиа

Нахимов медаль — СССР-ын кугыжаныш наградыже. СССР ВС Президиумын 3.03.1944 деч «Сарзе медаль-влакым: Ушаков медаль ден Нахимов медальым — тӧнежлыме нерген» Указше дене тӧнежлыме. РФ Кӱшыл Каҥаш Президиумын 1992 ий 2 мартысе 2424-1 №-ан Указше дене медальым РФ Президентын «Россий Федерацийын кугыжаныш наградыже-влак нерген» 1994 ий 2 мартысе 442 №-ан Указше вийыш пурымо марте РФ-ын награде системыштыже кодымо.

Медальым архитектор М. А. Шепилевскийын проектше почеш ыштыме.

Нахимов медаль нерген положений

Нахимов медаль дене Сарзе-Теҥыз Флотын да чекпеленысе сарзывийын теҥыз частьше-влакын матросышт да салтакышт, старшинашт да сержантышт, мичманышт да прапорщикышт суапландаралтыныт.

Нахимов медаль дене суапландарымаш шукталтын:

теҥыз театрыште корабль ден часть-влакын сӧйлык задачыштым сеҥымаш дене шукташ полшышо уста, шонен моштыман да лӱддымӧ пашалан;
СССР кугыжаныш теҥыз чекым аралымаште патырлыкым ончыктымылан;
сарзе порысым шуктымо годым шкем чаманыдымым ончыктымылан але илышлан лӱдыкшӧ дене кылдалтше условийыште действительный сарзе службым эртыме годым моло суаплан.

Нахимов медаль шола велыштыже кондышталтеш да СССР-ын моло медальже улмо годым «Сарзе суаплан» медаль деч вара верлана.

Чылаже Нахимов медаль дене 13 000 утла суапландарымаш ышталтын.

Медаль нерген положений 1947 да 1980 ийлаште вашталтын.

Каласкален возымаш

Нахимов медаль йыргешке, 36 мм диаметран, той гыч. Проектлык сӱретын авторышт художник-влак А. Л. Диоров, Б. М. Хомич, Н. А. Волков. Медальын ик типше гына уло. Медаль той гыч, кок посна ужаш гыч ышталтын. Медаль дек изи пылыш паитлыме йӧн дене пижыкталтын.

Чурий велыште профильыште Нахимовын рельефан сӱретше вераҥдалтын. Медальын тӱржӧ мучко «Адмирал Нахимов» манын возымо. Нахимовын профильже деч ӱлнырак — кок лавр укш, нунын ыреслалтмаштышт вич мучашан шӱдыр. Медальын тӱржӧ мучко оварген лекше точко-влак улыт.

Медальын тупынь велыштыже — мардежоҥан корабльын оварген лекше сӱретше, тудым трос гыч колча дене тӱраҥдыме, тросым ыреслалтше кок якорь ӱмбак пыштыме. Корабль ден якорь сӱретан тыртышым якорян чеп дене тӱраҥдыме. Медальын тӱр мчкыжо оварген лекше точко-влак улыт.

Медальын кӱшыл ужашыштыже изи пылыш уло, тудын дене медаль колча полшымо дене вич лукан кӱртньӧ колодко дене ушалтын. Колодкын тупынь велыштыже медальым вургемыш пижыкташ йӧнештарымаш уло. Колодкым канде тӱсан порсын муар тасма дене шупшмо, тушто кутынек кум ош корно кая, кажныже 3 мм лопкытан. Ош корно-влак кокласе кужыт 2 мм, ош корно ден тасма тӱр кокласе кужыт 5,5 мм. Тасман чумыр лопкытшо 24 мм.

Литератур

Володин А. Н., Мерлай Н. М. Медали СССР. — СПб.: Печатный двор, 1997. — С. 78—79. — ISBN 5-7062-0111-0.
Колесников Г. А., Рожков А. М. Ордена и медали СССР. — Минск: Народная асвета, 1986. — С. 60—61.

Кылвер-влак