Логинов, Михаил Николаевич

РУВИКИ — эрыкан энциклопедий гыч материал
Михаил Николаевич Логинов
Михаил Николаевич Логинов.jpg
Шочмо кече 1921 ий 15 кылме(1921-11-15)
Шочмо вер Кузнецово с., Марий автоном область, РСФСР
Колымо кече 1982 ий 23 шорыкйол(1982-01-23) (60 ий)
Колымо вер Йошкар-Ола, Марий АССР, СССР
Пурымаш  СССР
Войскан родшо авиаций
Службо жап 1941—1975
Званий Прапорщик ВВС СССР
Часть 139 стрелок дивизий
Кредалмаш/сар Кугу Ачамланде сар
Награде да премий
Герой Советского Союза — 1945
Орден Ленина Орден Отечественной войны II степени Орден Отечественной войны II степени Орден Красной Звезды
Орден Славы III степени Медаль «За боевые заслуги» Юбилейная медаль «За доблестный труд (За воинскую доблесть). В ознаменование 100-летия со дня рождения Владимира Ильича Ленина» Медаль «За победу над Германией в Великой Отечественной войне 1941—1945 гг.»
SU Medal Twenty Years of Victory in the Great Patriotic War 1941-1945 ribbon.svg SU Medal Thirty Years of Victory in the Great Patriotic War 1941-1945 ribbon.svg SU Medal Veteran of the Armed Forces of the USSR ribbon.svg SU Medal 40 Years of the Armed Forces of the USSR ribbon.svg
SU Medal 50 Years of the Armed Forces of the USSR ribbon.svg SU Medal 60 Years of the Armed Forces of the USSR ribbon.svg Медаль «За безупречную службу» 1-й степени Медаль «За безупречную службу» 2-й степени

Михаил Николаевич Логинов, (1921 ий 15 ноябрь, Кузнецово села, Марий автоном область, РСФСР, кызыт Медведево район Марий Эл Республикыште — 23 январь 1982, Йошкар-Ола) — Кугу Ачамланде сарын салтакше, 2-шо Белорус фронт 50-ше армийысе 139 стрелок дивизийын 162-шо посна разведке ротын пӧлка командирже, сержант, Совет Ушемын Талешкыже (1945). СССР-ын Кӱшыл Советшын депутатше 2-шо созыв (1946-1950).

Илыш корныжо

[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

Кресаньык ешыште шочын. Руш. Кыдалаш образованийже тичмаш огыл. Йошкар-Оласе МТС трактористлан пашам ыштен.

1941 ий апрель гыч Йошкар Армийыште.

1941 ий июль гыч Кугу Ачамланде сарын салтакше Касвел фронтышто кредалын, а 1944 ий 21 февраль гыч белорус фронтышто, кредалмыж годым кум гана сусырген.

1944 ий мартыште ончык эртыме Белорус операций годым 2-шо Белорус фронт 50-ше армийысе 139 стрелок дивизийын 162-шо посна разведке ротын пӧлка командирже, изирак сержант Логинов, разведчик тӱшка дене 3 немыч салтакым пленыш налын да шергакан документ-влакым руалтен, тиде операцийыште тудо пеш нелын сусырген. Йошкар Шӱдыр орден дене суапландаралтын[1] (139-ше стрелок дивизийын 24.07.1944 лукмо 024/Н №-ан кӱштыкше).

1944 ий 26 июнь гыч 18 июль марте 2-шо Белорус фронт 50-ше армийысе 139 стрелок дивизийын 162-шо посна разведке ротын пӧлка командирже, сержант Логинов шке разведчик-влак тӱшкаж дене разведке кычалмаште контроль пленныйым налын, 9 немыч салтакым пуштын, тушманын кок пулемёт точкыжым пытарен, Неман эҥер гоч вончен да тушманын верланыме вийже да ваштареш шогышо часть-влакын чотышт шотышто пален налын. Тыгай сарзе ойыртемлан 3-шо степенян Чап орден дене суапландаралтын[2] (139-ше стрелок дивизийын 06.11.1944 лукмо 040/Н №-ан кӱштыкше). Тидын годымак Логинов Талешкын Шӧртньӧ Шӱдыржым сулышо подвигым ыштен.

1944 ий 15 июльышто сержант Логинов 139-ше стрелок дивизийын неле кредалмаш дене Ковшево ял кумдыкышто Неман эҥер деке эртымыж годым (кызыт Мостово район, Гродно кундем, Белоруссий), тушманын виян пулемёт-артиллерий тул йымалне разведрото гыч икымше кок сапёр дене пырля куакш верым шымлаш каен. Тушман салтак-влакын верланыме отрош миен лекмеке, Логинов ден йолташыже-влак автоматышт дене лӱйкалаш тӱҥалыныт. Тидым ужын, тушман ваштареш сер гыч лӱддымӧ разведчик-влакым кум пулемёт гыч лӱйкален. Тунам Логинов ден тудын салтакше-влак саргурал дене вӱд гоч тушман пулемёт ӱмбак керылтыныт, тыге куд немыч салтак пулемёт точкыштым кудалтен, шеҥгек чакненыт. 139-ше стрелок дивизийын командованийже Логиновлан Совет Ушемын Талешкыже лӱмым пуаш темлен[3].

1944 ий 17 ноябрьыште 139-ше стрелок дивизийын 162 посна разведротын пӧлка командирже сержант Логинов разведчик-влакын тӱшкашт дене пырля Нарев эҥер гоч вончен, тушманын пулемёт точкыж деке нушкын миен, тудым гранате-шамыч дене кырен, тиде годым 5 немыч салтакым пытарен да «йылмым» налын, тидлан 70-шо стрелок корпусын 10.12.1944 ийысе 60/Н-шо №-ан кӱштыкше дене 2-шо степень Ачамланде сар орден дене суапландаралтын[4].

1944 ий 30 ноябрьыште разведтӱшкан кугыракше сержант Логинов шке салтакше-влак дене уэш Нарев гоч вончен. Сайын ямдылыме схеме почеш, угыч тушманын оролжо-влакым гранате дене пудештарылын, 4 немыч салтак ден пулемётыштым пытарен, контрольный пленныйым, шергакан документ-шамычым руалтен, тидлан Йошкар Тисте орденым пуаш темлыме[5]. Тиде темлымашым 139-ше стрелок дивизийын да 70-ше стрелковый корпусын командованийышт сайлан шотленыт, но 49-ше армийын 23.12.1944 лукмо 0157/Н №-ан кӱштыкше почеш Логинов угыч 2 степенян Ачамланде сар орден дене суапландаралтын.

1944 ий мучаште ВКП(б) пурен.

1945 ий 24 мартыште СССР Кӱшыл Совет Президиумын кӱштыкше дене немыч-фашист захватчик-влак дене кучедалме да тидын годым лӱддымылыкым да талылыкым ончыктышо сержант Логинов Михаил Николаевичлан Совет Ушемын Талешкыже чаплӱмым пуымо да Ленин орден ден «Шӧртньӧ Шӱдыр» медальым кучыктымо.

Сар деч вара шочмо кундемышкыже пӧртылын. «МАО-лан 15 ий» промартель вуйлытышын алмаштышыжлан тыршен, СССР-ысе Кӱшыл Советын 2 созывышто депутатше лийын. Вара адак сарзе службышто. Даниловысо авиагарнизонышто (Йошкар-Ола Марий АССР) 20-шо посна радиотехник батальонын оролышшо взвод командиржылан служитлен[6].

1975 ий июль гыч 156-шо аэродром-техникым обслуживатлыме посна батальонын прапорщикше (в/ч 31557) Логинов шапашыш лектын[7].

Илен да пашам ыштен Йошкар-Олаште.

1982 ий 23 январьыште колен, Йошкар-Олаште тойымо.

Суаптарже

[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]
  • Совет Ушемын Талешкыжын «Шӧртньӧ Шӱдыр» медальже (1945 ий 24 март);
  • Ленин орден (1945 ий 24 март);
  • кок Ачамланде сар орден (2-шо степенян 10.12.1944, 23.12.1944);
  • Йошкар Шӱдыр орден (24.07.1944);
  • 3-шо степенян Чап орден (06.11.1944).
  • Медаль-влак:
    • «Сар суаплан»;
    • «Сарзе патырлыклан. Владимир Ильич Ленинын шочмыжлан 100 ий темме вашеш»;
    • «1941-1945-ше ийласе Кугу Ачамланде сарыште Германийым сеҥымылан»;
    • «1941-1945-ше ийласе Кугу Ачамланде сарыште Сеҥымашын коло ийже»;
    • «1941-1945-ше ийласе Кугу Ачамланде сарыште Сеҥымашын кумло ийже»;
    • «СССР Сарвийын ветеранже»;
    • «СССР Сарвийлан 40 ий»;
    • «СССР Сарвийлан 50 ий»;
    • «СССР Сарвийлан 60 ий»;
    • 1-ше степенян «Пеш сайын служитлымылан»;
    • 2-шо степенян «Пеш сайын служитлымылан».

Шарныктыш

[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]
  • М. Н. Логиновын лӱмжым Кузнецовысо кыдалаш школ нумалеш, школ пелен Талешкын бюстшым шогалтыме[8].
  • М. Н. Логиновын лӱмжӧ дене Марий Эл Республикын районысо рӱдер, Медведево посёлкысо уремым лӱмдымӧ.
  • Логинов нерген шарнымаш оҥам Российысе сарзе-историй обществе Медведево районын Кузнецово кыдалаш школ оралте пырдыжеш вераҥден.

Палемдымаш

[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]
  1. ↑ Сайт Подвиг народа — Наградной лист1 на Логинова М. Н. Дата обращения: 29 вӱдшор 2022. Архивировано 11 идым 2018 года.
  2. ↑ Сайт Подвиг народа — Наградной лист2 на Логинова М. Н. Дата обращения: 29 вӱдшор 2022. Архивировано 11 идым 2018 года.
  3. ↑ Сайт Подвиг народа — Наградной лист3 на Логинова М. Н. Дата обращения: 29 вӱдшор 2022. Архивировано 11 идым 2018 года.
  4. ↑ Сайт Подвиг народа — Наградной лист4 на Логинова М. Н. Дата обращения: 29 вӱдшор 2022. Архивировано 11 идым 2018 года.
  5. ↑ Сайт Подвиг народа — Наградной лист5 на Логинова М. Н. Дата обращения: 29 вӱдшор 2022. Архивировано 11 идым 2018 года.
  6. ↑ Военная безопасность России: Монография Архивысе копий 5 пургыж 2015 гыч.
  7. ↑ Части обеспечения и обслуживания полка — 156 ОБАТО и 1254 ОБСРТО Архивысе копий 15 ага 2015 гыч.
  8. ↑ Официальный сайт МОУ «Кузнецовская СОШ» Архивысе копий 22 идым 2013 гыч.

Литератур

[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]
  • Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1987. — Т. 1 /Абаев — Любичев/. — 911 с. — 100 000 экз. — ISBN отс., Рег. № в РКП 87-95382.
  • Логинов Михаил Николаевич // Энциклопедия Республики Марий Эл / Отв. ред. Н. И. Сараева. — Йошкар-Ола, 2009. — С. 490. — 872 с. — 3505 экз. — ISBN 978-5-94950-049-1.
  • Логинов Михаил Николаевич // История Марийского края в лицах. 1941—1945 гг. Великая Отечественная война. — Йошкар-Ола: МарНИИЯЛИ, 2015. — С. 139—140. — 374 с. — 500 экз. — ISBN 978-5-94950-070-5.}
  • Мочаев В. А. Логинов Михаил Николаевич} // Марийская биографическая энциклопедия / Авт.-сост. В. А. Мочаев. — 2-е изд. — Йошкар-Ола: Марийский биографический центр, 2017. — С. 257. — 606 с. — 1500 экз. — ISBN 978-5-905314-35-3.

Кылвер-влак

[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]
"https://mhr.ruwiki.ru/w/index.php?title=Логинов,_Михаил_Николаевич&oldid=685721" гыч налме