Биологий тӱрлылыкын тӱнямбал кечыже
Биологий тӱрлылыкын тӱнямбал кечыже ( ООН-ын моло официал йылмыла дене: англ. International Day for Biological Diversity, араб. اليوم الدولي للتنوع البيولوجي, исп. Día Internacional de la Diversidad Biológica, кит. 生物多样性国际日, фр. Journée internationale de la diversité biologique ) — 2000 ий гыч ий еда 22 майыште палемдалтеш. Тиде Тӱнямбал кечым ООН-ын генерал Ассамблейже (ГА ООН) 1995 ийыште лӱмын лукмо резолюцийже дене (A/RES/49/119 №) увертарен, тыгодым негызлан 1992 ийыште лекше Биологий тӱрлылык шотышто конференцийын Конвенсийжылан эҥертен. Резолюцийыште Тӱнямбал кечын числажым рашедыме — 29 декабрь — Конвецийын вийым налме кечыже. Но варажым ООН ГА пайремлан 22 майым ойырен — Конвецийеш кидпалым пыштыме кече (A/RES/55/201 номеран резолюций). 2000 ийысе конференцийысе Конвенцийын еҥже-влак числам вашталтымым тыге умылтареныт: тиде мероприятийлан утларак кугу тӱткышым пуа.
ООН-ын генерал секретарьже Биотӱрлылык тӱнямбал кече лӱмеш ий еда посланийым савыкта. 2005 ийысе посланийыште палемдыме: биологийын тӱрлӧ сынже тыгай фактор, кудын валне илышын ӱшанлын вияҥмыже негызлалтын, кудо мер илышым йоҥылыш азап лийме деч арала.
Кечын темыже
- 2021 ий — «Ме пунчалын ужашыже улына #ForNature»
- 2020 ий — «Мемнан пунчал-влак пӱртӱслан»
- 2019 ий — «Мемнан биотӱрлылыкна, кочкышна, тазалыкна»
- 2018 ий — «Биотӱрлылык аланыште 25 ий пашам ыштыме лӱмеш»
- 2017 ий — «Биотӱрлылык да ӱшанле туризм»
- 2016 ий — «Биотӱрлылык йодышым нӧлтымаш, еҥ-влакын илышыштым, илыш йӧныштым саемдымаш»
- 2015 ий — «Ӱшанлын вияҥмаште да биотӱрлылык»
- 2014 ий — «Биотӱрлылык отро-влак»
- 2013 ий — «Биотӱрлылык да вӱд»
- 2012 ий — «Теҥызысе биотӱрлылык»
- 2011 ий — «Чодыра биотӱрлылык»
- 2010 ий — «Нужналык гыч лекмаште биотӱрлылык»
- 2009 ий — «Сулло тушманле вид-влак»
- 2008 ий — «Биотӱрлылык да ялозанлык»
- 2007 ий — «Климат вашталтме да биотӱрлылык»
- 2006 ий — «Кукшо кундемлаште биотӱрлылыкым аралымаш»
- 2005 ий — «Биотӱрлылык: вашталтше тӱняште илыш страхований»
- 2004 ий — «Биотӱрлылык: кочкыш сату, вӱд да чылаштлан тазалыкым пуымаш»
- 2003 ий — «Биотӱрлылык да нужналык ваштареш кучедалмаш — икшырымын вияҥаш ӱжмаш»
- 2002 ий — «Чодыран биотӱрлылыкшылан пӱралтше»
Кылвер-влак
- Резолюция ГА ООН № A/RES/49/119 (недоступная ссылка)
- Резолюция ГА ООН № A/RES/55/201 (недоступная ссылка)
- Международный день на сайте ООН
- Международный день на сайте «Конвенции о биологическом разнообразии» (англ.)
- Послание Генерального секретаря ООН по случаю Международного дня биологического разнообразия 2005 года
- Международный день биологического ранообразия 20014 года