Ӱлыл Азъял

РУВИКИ — эрыкан энциклопедий гыч материал
Ял
Ӱлыл Азъял
56°05′18″ с. ш. 48°44′03″ в. д.GЯO
Эл
Регион Марий Эл
Историй да географий
Икымше увертарымаш 1795
Шагат ӱштӧ UTC+3:00[d]
Калык чот
Калык
  • 239 чел. (2020)[1]
Официал йылме марий йылме и руш йылме
Цифран идентификатор-влак
Почто индекс 425020
Картым ончыкташ/шылташ
Ӱлыл Азъял (Марий Эл)
Red pog.png
Ӱлыл Азъял

Ӱлыл Азъял (Пӧтъял ял шотан илемыш пурышо ял. Калыкчот: 332 еҥ (2002 ий)[2], 314 еҥ (2010 ий).[3]

Верланыме вер

Пӧтъял ял деч 2,5 километр (авто дене — 4 км) кечывалвел-эрвел могырно верланен.[4]

Ял лӱм

Ял лӱм нерген тыгай легенде уло. Ази лӱман марий Чачавий ватыже дене пырля суас-влак деч шылын куржыныт. Нуно изи эҥер воктене ямле верым муыныт. Вер келшен. Илемым чоҥеныт. Чачавий кожла эмыжым, Поҥгым поген телылан шапашым ямдылен, а Ази мландым куралын уржам ӱден шынден. Нӧшмым воктенсе илемыште илыше Эштывай кугыза деч налыныт. Шошым Чачавий йыгырым ыштен. Эргыштлан ача (Ази) лӱмым пуэныт: Кугу Ази, Изи Ази. Варажым кум ӱдыр: Ласкай, Сасканай, Унай да ик эрге Ор Ази («ор» — «у») шочыныт. Илем кугемын, ялыш савырнен, кудыжым эн изи эргыштын лӱмжӧ дене лӱмденыт — «Оразъял» (У Азъял руш. Новый Азъял). Кунам суас-влакын пижедылмышт чӱчкыдемаш тӱҥалын, шоҥго Ази тушман-влак деч кораҥашлан верчын вес верлам кычалаш тӱҥалын. Шоҥго Ази кугырак эргыже-влакым тура серан Пӧт эҥерын вес могыркыжо кусарен. Тушто каяш лийдыме пич кожла шоген. Ту могырко суас-влак коштын огытыл. Кугу Ази кӱшкырак купан верышке куснен. Илем кугемын, «Кӱшыл Азъял» (руш. Верхний Азъял) ялыш савырнен. Изи Ази ӱлкырак, тӧрверыш куснен. Илемым «Ӱлыл Азъял» (руш. Нижний Азъял) манын лӱмденыт. Ял йыр шуко памаш-влак да изи эҥеран корем-влак лийыныт.

Кылвер-влак

Литератур

  1. Волжский район: Сборник документальных очерков. — Йошкар-Ола: Комитет Республики Марий Эл по делам архивов, Государственный архив Республики Марий Эл, Администрация муниципального образования «Волжский район», 2003. — 320 с. ил. C. 126.

Важ-влак