Коршунов, Константин Максимович

РУВИКИ — эрыкан энциклопедий гыч материал
Константин Максимович Коршунов
Дата рождения 14 марта 1929(1929-03-14)
Место рождения
Дата смерти 12 июня 2001(2001-06-12) (72 ий)
Место смерти
Гражданство  СССР
 Россий
Род деятельности серызе
Награды и премии

Константин Коршунов (Константин Максимович Коршунов) (СССР Cерызе-влак ушемын йыжъеҥже (1969), Марий АССР-ын сулло артистше (1960), РСФСР-ысе тӱвыран сулло пашаеҥже (1979), Марий АССР-ысе Кугыжаныш премийын лауреатше (1985).

Илыш корныжо

Константин Коршунов 1929 ийын ӱярня тылзын 14-ше кечынже Марий автоном область Шернур кундем Кӱчыкэҥер ялыште кресаньык ешеш шочын. Йоча жапше нелын эртен: 1942 ийыште ачаже фронтышто колен, кок ий гыч аваже ош тÿня дене чеверласен. Койсола шымияш школым тунем пытарымеке, 1946 ийыште Константин Коршунов Шернур кундемысе мланде пашам виктарыше пӧлкаште агротехниклан пашам ыштен. Художественный самодеятельностьыш коштын, драматический кружокын ик эн чолга еҥже лийын. 1948–1949 ийлаште Марий кугыжаныш филармонийыште хорын артистшылан тыршен. 1949 ийыште МАССР Министр-влак Советын сымыктыш паша шотышто виктемын направленийже дене Ленинградысе А.Н. Островский лÿмеш театр сымыктыш институтын актёр отделенийышкыже тунемаш пурен. 1954 ийыште, тушто дипломым налмеке, «Салика» спектакльыште Эчукын рольжым модмылан 1959 ийыште РСФСР тӱвыра министерствын I степенян дипломжо дене палемдалтын. Драматург семынат шуко тыршен. 1960 ийыште Марий кугыжаныш театрыште К. Коршуновын «Илыш корнышто» драмыже шындалтын, возен 1959 ийыште. Тыште автор ик тÿҥ рольым модын. Тиде ийынак Константин Коршуновлан «МАССР-ын сулло артистше» почётан лÿмым пуымо. 1962 ий шорыкйол тылзыште К. Коршунов Радиовещаний да телевидений шотышто кугыжаныш комитетыш пашаш куснен. Тыште 1975 ий марте режиссёрлан тыршен. Тиде жапыште тудо шынден 40 утла радио-, телеспектакль да радиопьеса-влак. 1975-1980 ийлаште МАССР писатель ушемын литконсультантше лийын. 1981–1986 ийлаште М. Шкетан лÿмеш Марий кугыжаныш театрын сылнымут ужашыжым вуйлатен. Вара серызе-профессионал семын тыршен. 1969 ий гыч СССР серызе ушемын членже лийын. 1985 ийыште Константин Максимович Марий АССР Кугыжаныш премийын лауреатше лийын.

Актёр пашаже

  • Мачук (М. Шкетан «Ачийжат-авийжат», 1952)
  • Тихон (А. Островский «Кӱдырчан йӱр», 1955)
  • незер кресаньык Шайди (С. Чавайн «Акпатыр», 1956)
  • туныктышо Мичи (С. Чавайн «Мӱкш отар», 1956)
  • военрук Тагановский (С. Чавайн «Марий рото», 1957)
  • салтак Егоров (Н. Ильяков «Иосиф Макаров», 1957)
  • Гнат (И. Карпенко-Карый «Пиалдыме», 1958)
  • Алексей Миресьев (Б. Полевой «Чынжымак айдеме», 1959)
  • Эчук (С. Николаев «Салика», 1959)
  • Макар кугыза (К. Коршунов «Илыш корно», 1960)
  • Актуган ( И. Смирнов «Асан ден Кансыл», 1961)

Тӱҥ произведенийже-влак

  • Илыш корнышто: драма [На жизненном пути]. Йошкар-Ола, 1962. 64 с.
  • Шочмо мланде: драма // Ончыко. 1967. № 5. С. 40–80.
  • Кӱрылтшӧ сем: драма [Прерванная мелодия]. Йошкар-Ола, 1968. 60 с.
  • Кӱдырчан ӱжара: драма // Ончыко. 1969. № 3. С. 61–97.
  • Пьеса-влак [Пьесы]. Йошкар-Ола, 1972. 136 с.
  • Пьеса-влак [Пьесы]. Йошкар-Ола, 1979. 296 с.
  • Шӱм парым: пьеса-вл. [Долг сердца]. Йошкар-Ола, 1989. 280 с.
  • Шарнет, Элиса?: пьеса // Ончыко. 1989. № 1. С. 41–77.
  • Пӱрыдымӧ пӱрымаш: драма// Ончыко. 1998. № 8. С. 96–121.

Руш йылмыш кусарыме произведенийже

  • Грозовое зарево: драма / пер. В. Штанько и авт. // Радуга над Волгой : антология марийской драматургии. Йошкар-Ола, 1979. С. 396–453.

Театр постановкыжо-влак

  • Илыш корнышто [На жизненном пути: драма]. (Мар. театр) 1960.
  • Кӱрылтшӧ сем [Прерванная мелодия: драма]. (Мар. театр) 1964.
  • Шочмо мланде [Родная земля: драма]. (Мар. театр) 1966.
  • Кӱдырчан ӱжара [Грозовое зарево: драма]. (Мар. театр) 1968, 1977.
  • Аксар ден Юлавий [Аксар и Юлавий: драма]. (Мар. театр) 1975, 1995, 2001.
  • Корныеҥ [Посторонний: драма]. (Мар. театр) 1982.
  • Шарнет, Элиса? [Помнишь, Элиса?: драма]. (Мар. театр) 1987.
  • Шӱм парым [Долг сердца: драма]. (Мар. театр) 1988.
  • Пӱрыдымӧ пӱрымаш [Несужденная судьба: драма]. (Мар. театр) 1997.
  • Кайыккомбо-влак эртат юарлен. (МТЮЗ) 1999.

Илышыже да творчествыже нерген литератур

  • Балашова Н. Несмотря на то, что старое живуче // Театральная жизнь. 1968. № 14. С. 20–22.
  • Иванов А. Константин Коршуновын драматургийже // Ончыко. 1969. № 3. С. 97–103.
  • Георгина М. В трудном поиске // Марийский драматический театр. Йошкар-Ола, 1979. С. 99–171.
  • Георгина М. На сцене и для сцены // Мар. правда. 1979. 14 марта.
  • Георгина М. Актер и драматург // Восхождение. Йошкар-Ола, 1984. С. 101–119.
  • Писатели Марийской АССР: биобиблиогр. справочник. Йошкар-Ола, 1988. С. 143–145.
  • Кульбаева Н. Любовь к театру // Мар. правда. 1989. 16 марта.
  • Кириллова С. Кажне мутшо кучедалеш // Марий коммуна. 1989. 15 март.
  • Современная литература: драматургий // История марийской литературы. Йошкар-Ола, 1989. С. 369–381.
  • Васинкин А. Тӱвыргӧ саскан мастарже // Марий Эл. 1994. 17 март.
  • Регеж-Горохов В. Вӱчкен ыш ашне тудым йоча пагыт, але Могай лийын театрыш да сылнымутыш толмо корно // Марий Эл. 1996. 17 май.
  • Яковлева Г. К.Коршунов – драме жанр тӱняште // Ончыко. 1998. № 12. С. 169–182.
  • Бояринова Г. Келге шонымашан драматург // Марийын чон кончерже. Йошкар-Ола, 1999. С. 94–108.
  • Ятманов Л. «Журавли» прилетели к юбилею // Мар. правда. 1999. 12 марта.
  • Яковлева Г. Драматургия К.Коршунова: типология жанра // Литература и время. Йошкар-Ола, 2003. С. 140–151.
  • Бояринова Г. Двойственность Коршуновского героя // Актуальные проблемы финно-угорской филологии. Йошкар-Ола, 2003. С. 324–327.
  • Бояринова Г. Характеры и конфликты в «производственной» драматургии К. Коршунова //Формирование, историческое взаимодействие и культурные связи финно-угорских народов. Йошкар-Ола. 2004. С. 388–393.
  • МБЭ. Йошкар-Ола, 2007. С. 184.

Чап

  • «Чапле пашалан. Владимир Ильич Ленинын шочмыжлан 100 ийым палемдымылан» медаль.
  • «РСФСР-ын Шеммландыдымыжым вестӱрлемдымылан» медаль.
  • Марий АССР-ын сулло артистше (1960).
  • СССР Cерызе-влак ушемын йыжъеҥже (1969)
  • РСФСР-ысе тӱвыран сулло пашаеҥже (1979).
  • Марий АССР-ысе Кугыжаныш премий (1985).
  • Марий АССР Президиум Верховный Советын Чапкагазше.
  • РСФСР Тӱвыра министерствын Чапкагазше.
  • Марий АССР Тӱвыра министерствын Чапкагазше.

Кылвер-влак

Литератур

  1. Марийская биографическая энциклопедия: 3849 имен в истории Марийского края и марийского народа / авт. и рук. проекта В. Мочаев. – Йошкар-Ола, 2007. С. 184.
  2. Писатели Марий Эл: биобиблиографический справочник / сост.: А.Васинкин, В.Абукаев и др. – Йошкар-Ола: Марийское книжное издательство, 2008. – 752 с. С. 343–345.
  3. Кульбаева Н.И. Артисты Марийского театра: Биобиблиографический справочник. – Йошкар-Ола: Марниияли; МНТД им. М.Шкетана, 2005, – 288 с., ил. C. 103–106.