Апакаев, Пётр Андреевич

Пётр Андреевич Апакаев
Дата рождения	2 августа 1936(1936-08-02)
Место рождения	Тошто Оръямучаш, Тюльдинский сельсовет[d], Калтаса кундем, Башкирская Автономная Советская Социалистическая Республика[d], Россий Совет Федератив Социализм Республик[d], Совет Социализм Республик-влак Ушем
Дата смерти	18 апреля 2020(2020-04-18) (83 ий)
Место смерти	Йошкар-Ола, Россий
Гражданство	СССР  Россий
Род деятельности	серызе, педагог, туныктышо, литературовед
Награды и премии	1991)

Пётр Апакаев (Пётр Андреевич Апакаев) (Башкир АССР, педагогике шанче кандидат (1972), Марий АССР-ын сулло туныктышыжо (1963), Пошкырт Элысе Яныш Ялкайн лӱмеш премийын лауреатше (2003).

Илыш корныжо

Пётр Апакаев Башкир АССР Калтаса кундем Тошто Оръямучаш ялеш шочын.
Паша корныжо областьысе комитетыште тӱҥалын, вара шанче да шымлыше институтышто шуйнен, но 1986-шо ийыште Марий кугыжаныш педагогике институтын тӱҥалтыш шинчымаш педагогик кафедрын вуйлатышыжлан шогалын да 15 ий тиде сомылым шуктен шоген. 20 утла книган авторжо. Йошкар-Олаште ила.

Тӱҥ произведенийже-влак

• Ачан ойжо; Кол кӱмыж; Теҥгеаш окса; Изи Ондри; Эн кугу сеҥымаш: ойлымаш-вл. // Ончыко. 1977. № 6. С. 101–106.
• Полмезе кугыжаныш: повесть ден ойлымаш-вл. [Царство строптивых: повесть и рассказы]. Йошкар-Ола, 1983. 96 с.
• У костюм: ойлымаш // Марий коммуна. 1985. 24 дек.
• Кечан кумыл: ойлымаш // Марий коммуна. 1986. 25 май.
• Авий, каласе: ойлымаш-вл. [Скажи, мама: рассказы]. Йошкар-Ола, 1989. 64 с.
• Йоча шӱмыш корно: этюд-вл. // Ончыко. 1995. № 11. С. 155–160..

Вес йылмыш кусарыме произеденийже-влак

• Коза: рассказ / пер. на рус. А. Спиридонова // Дружба. Йошкар-Ола, 1985. С. 217–221.
• Гармонь: рассказ / пер. на рус. А. Спиридонова // Дружба. Йошкар-Ола, 1987. С. 168–175.
• Дом: рассказ / пер. на рус. А. Спиридонова // Дружба. Йошкар-Ола, 1988. С. 168–171.
• Гармонь: шайыштмаш / пер. на горномар. В. Мамут // У сем. 2006. № 3. С. 130–137.

Литератур пашаже-влак

• Марий писатель Яныш Ялкайн // Марий коммуна. 1961. 15 дек.
• Яныш Ялкайн в МГУ // Мол. коммунист. 1963. 3 янв.
• Яныш Ялкайн – газет пашаеҥ // Марий коммуна. 1966. 27 май.
• Яныш Ялкайн – Чорайыште // Марий коммуна. 1966. 27 нояб.
• Писатель-интернационалист // Ямде лий. 1971. 23 окт.
• Писатель да педагог: В. Сапаевын шочмыжлан – 50 ий // Марий коммуна. 1973. 3 янв.
• Илыш корныш лекме годым: В. Юксернын «Вӱдшӧ йога, серже кодеш» повестьше нерген // Ончыко. 1975. № 3. С. 93–95.
• Я. Ялкайн дене вашлиймаш // Ямде лий. 1977. 23 окт.
• Мут туныкта [Воспитание словом]. Йошкар-Ола, 1979. 120 с.
• Добрый след: очерк // Марийский край — земля Онара. М., 1979.
• Наука корнышто: Я. Ялкайнын шочмыжлан – 75 ий // Ончыко. 1981. № 5. С. 92–93.
• Илышлан моктеммуро: Эрвел Осыпын творчествыж нерген // Марий коммуна. 1982. 21 дек.
• В. Колумб – Мари-Турекыште // Эрвий. Йошкар-Ола, 1984. С. 42–48.
• Орлята крепили крылья: о Мусе Джалиле и Яныше Ялкайне // Казан утлары. Казань, 1986. № 2. С. 31–32.
• Кок йолташ: Я. Ялкайн и М. Джалиль // Ончыко. 1986. № 5. С. 64–70.
• Поэт-ветеран: шарнымаш // Эрвий. Йошкар-Ола, 1995. С. 103–109.

Илышыже да творчествыже нерген литератур

• Валерьянов Г. Туныктышын сылнымут пӧлекше // Ямде лий. 1983. 16 июль.
• Шаравуев Н. Человек и его призвание // Марийская правда. 1965. 12 февр.
• Апакаев А. Возвращение к детству: автобиогр. повесть. Измаил, 2000. 176 с.
• Анисимов Э. Кум корно ушнымаште // Шанче тӱняште. Йошкар-Ола, 2001. С. 45–50.
• Лучшие люди России: энцикл. М., 2004. С. 25.
• Апакаев Петр Андреевич – педагог, ученый: биобиблиогр. указ. / сост. В.Т. Михайлов. Йошкар-Ола, 2006. 50 с. (Учёные МГПИ им. Н.К. Крупской. Вып. 5.)
• МГПИ им. Н.К. Крупской: очерки истории факультетов и кафедр. Йошкар-Ола, 2006. С. 276–277.
• Михайлов В. Слово об учителе // Ончыко. 2006. № 7. С. 93–102.
• Пробуждающее начало // Апакаев П.А. Педагоги и педагогика. Йошкар-Ола, 2007. С. 18–23.
• МБЭ. Йошкар-Ола, 2007. С. 29.

Чап

• «Паша ветеран» медаль.
• Марий АССР-ын сулло туныктышыжо (1963).
• Педагогике шанче кандидат (1972)
• МССР-ысе шанчын сулло пашаеҥже (1991).
• Профессор (1993).
• Пошкырт Элын Калтаса кундемысе Тошто Оръямучаш ялын Почётан еҥже (1996).
• Педагогике шанче доктор (1999)
• Пошкырт Элысе Яныш Ялкайн лӱмеш премий(2003).
• «Российын данле еҥже-влак» энциклопедийыш пурталтын (2004).
• МарКУ-н Почётан профессоржо.

Кылвер-влак

• Апакаев Пётр Андреевич. (руш)
• Апакаев, Петр Андреевич. (руш)
• Апакаев Пётр Андреевич. (руш)
• Петр Апакаев. (руш)

Литератур

1. Марийская биографическая энциклопедия : 3849 имен в истории Марийского края и марийского народа / авт. и рук. проекта В. Мочаев. - Йошкар-Ола, 2007. С. 29.
2. Писатели Марий Эл: биобиблиографический справочник / сост.: А.Васинкин, В.Абукаев и др. — Йошкар-Ола: Марийское книжное издательство, 2008. — 752 с. С. 57-59.