Галицкий, Анатолий Игнатович
Анатолий Игнатович Галицкий | |
---|---|
![]() | |
Шочмо кече | 1936 ий 6 ӱярня (89 ий) |
Шочмо вер | Передрейка, Мозыр район, Гомель область, Белорус ССР |
Гражданлык |
![]() ![]() |
Награде да премий |
|
Анатолий Игнатович Галицкий (1936 ий 6 март, Передрейка, Мозыр район, Гомель область, Белорус ССР) — совет архитектор, живописец, СССР архитектор-влак ушемын йыжъеҥже. XX курымын икымше пелыштыже Марий Эл Республикысе рӱдолан Йошкар-Олан архитектур сынжым ыштен шогышо пашаеҥ-влак кокла гыч иктыже. РСФСР-ын сулло архитекторжо (1985). Марий АССР-ын сулло чоҥышыжо (1975), И. С. Палантай лӱмеш Марий АССР Кугыжаныш премийын лауреатше (1975).
Илыш корныжо
1936 ий 6 мартыште кызытсе Белоруссийын Гомель кундем Передрейка ялыштыже плотникын ешыштыже шочын. Йоча жапше австрийысе Линц ола воктенысе концлагерыште эртен. Утаралтме да Кугу Ачамланде сар пытымеке, еш дене пырля Белоруссийыш пӧртылын[1].
1959 ийыште Алма-Атасе художественный училищын 3 курсшым тунем пытарен, вара Москосо архитектур институтын йӧнозанлыкысе чоҥымашын факультетышкыже тунемаш пурен, 1966 ийыште тунем пытарен[1][2]. МарХИ-н кумшо курсыштыжо тунеммыж годым парижысе архитектур проектын ончерыштыже вийым терген[3].
1966 ийыште колтымо почеш Марий АССР Йошкар-Олашке толын. 40 ий наре (2007 ий марте) «Марийскгражданпроект» проект институтышто пашам ыштен: архитектор, мастаргудын начальникше, 1975 ий гыч — тӱҥ архитектор, 1995—1998 ийлаште — директор[4]. 1970-ше ийлаште Марий политехник институтышто туныктен[1][2][5].
1971—1972 ийлаште Белоруссийысе Мозырь олан тӱҥ архитекторжо лийын[2].
1975 ийыште Марий АССР-ын сулло чоҥышыжо лийын, ту ийыштак МАССР Кугыжаныш премийым сулен налын. 1985 ийыште «РСФСР-ын сулло архитекторжо» чап лӱмым пуымо. 1975 ийыште Марий АССР Кӱшыл Каҥаш Президиумын Чап грамотыжо дене суапландаралтын[2][5].
Кызыт Йошкар-Олаште ила.
Усталык пашаже
XX курымын кокымшо пелыштыже Марий Элын рӱдолажын — Йошкар-Олан — архитектур сынжым палемдыше пашаеҥ-влак кокла гыч иктыже семын кумдан палыме лийын. Марий рӱдолан Рӱдӧ да Какшан воктенсе кумдыкым («Сомбатхей» микрорайоным) чоҥымо проектым ыштыше кокла гыч иктыже[2][5].
Йошкар-Оласе тыгай палыме архитектур проект-влакын авторжо семын палыме: Сарысе чапын да Курымаш тулын ансамбльже (1973), Сеҥымашын XXX ияш лӱмгечыж лӱмеш Тӱвыра полат (1975), В. И. Ленин лӱмеш Тӱвыра полат (1977), Руш драме театр (1984), Республикысе курчак театр (кызыт — Марий самырык ончышын театрже) (1989), «Эрвий» кинотеатр, «Юбилейный» спорткомплекс, «Савария» ужалыме рӱдер, казначействын пӧртшӧ, шкешотанан илыме пӧрт-влак («кривой», 1976; «бабочка», 1978; «одеколон», 1992 да т. м.)[2][5][6]. 2003 ийыште Марий Элысе Медведево посёлкысо черкын архитектур проектын авторжо лийын[6].
Тыгак 350 живопись пашан авторжо семын палыме[6]. Тӱрлӧ ийлаште Йошкар-Оласе тоштерлаште тудын икмыняр посна ончерже эртен[2][5][7].
США-ште, Финляндийыште, Венгрийыште, Чехословакийыште, Индийыште, Шри-Ланкыште, Германийыште, Польшышто, Болгарийыште йотэллысе архитектор паша дене палыме лийын[1].
2016 ийыште «Йошкар-Ола. Какшан ӱмбалне кугыжан олаже. 1584—2016 ийла» книгам савыктен[1][8].
Чаплӱм да суаптар-влак
- РСФСР-ын сулло архитекторжо (1985)[2][5]
- Марий АССР-ын сулло чоҥышыжо (1975)[2][5]
- Марий АССР-ын кугыжаныш премийже (1975)[2][5]
- Марий АССР Кӱшыл Канаш Президиумын Чап грамотыжо (1975)[2][5]
- Россий архитектор-влак ушемын Чап грамотыжо (2016)[5]
Палемдымаш
- ↑ 1 2 3 4 5 Рожденный строить . www.vestnikstroy.ru. Дата обращения: 19 теле 2021. Архивировано 19 теле 2021 года.
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Мочаев, 2017, с. 94.
- ↑ Йошкар-Ола вне стиля – Анатолий Галицкий . teatrkukolmariel.ru. Дата обращения: 19 теле 2021. Архивировано 19 теле 2021 года.
- ↑ История . www.mgp-btpi.ru. Дата обращения: 19 теле 2021. Архивировано 19 теле 2021 года.
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Сегодня в Музее истории города Йошкар-Олы начала свою работу выставка к 85-летию художника архитектора Анатолия Игнатовича Галицкого - Официальный сайт администрации городского округа "Город Йошкар-Ола" . i-ola.ru. Дата обращения: 19 теле 2021. Архивировано 19 теле 2021 года.
- ↑ 1 2 3 Архитектор Анатолий Галицкий. О жизни и о деле. - «Мысли» - Блог Константина и Евгении Карповых (неопр.). Мысли (3 ага 2018). Дата обращения: 19 теле 2021. Архивировано 16 идым 2019 года.
- ↑ В музее истории города открылась выставка легендарного архитектора Йошкар-Олы . Свежие новости Марий Эл и Йошкар-Олы – Ваш новый день. Дата обращения: 19 теле 2021. Архивировано 19 теле 2021 года.
- ↑ Архитектор Анатолий Галицкий рассказал о коллизиях при создании проекта Вечного огня в Йошкар-Оле и не упомянутых героях . news.myseldon.com. Дата обращения: 19 теле 2021. Архивировано 19 теле 2021 года.
Литератур
- Галицкий Анатолий Игнатович // Марийская биографическая энциклопедия / Авт.-сост. В. А. Мочаев. — Йошкар-Ола: Марийский биографический центр, 2007. — С. 83. — 2032 экз. — ISBN 5-87898-357-0.
- Галицкий Анатолий Игнатович // Энциклопедия Республики Марий Эл / Отв. ред. Н. И. Сараева. — Йошкар-Ола, 2009. — С. 299. — 872 с. — 3505 экз. — ISBN 978-5-94950-049-1.
- Илинбаева У. С., Мочаев В. А. Галицкий Анатолий Игнатович // Марийская биографическая энциклопедия / Авт.-сост. В. А. Мочаев. — 2-е изд. — Йошкар-Ола: Марийский биографический центр, 2017. — С. 94. — 606 с. — 1500 экз. — ISBN 978-5-905314-35-3.
Кылвер-влак
- Вестник. Строительство. Архитектура. Инфраструктура. Рождённый строить
- Информационный портал «Город Йошкар-Ола». Сегодня в Музее истории города Йошкар-Олы начала свою работу выставка к 85-летию художника архитектора Анатолия Игнатовича Галицкого
- MariMedia. Йошкар-Ола вне стиля — Анатолий Галицкий
- Газета «Марийская правда». 06.03.2020. ИЗВЕСТНЕЙШИЙ В МАРИЙ ЭЛ АРХИТЕКТОР АНАТОЛИЙ ГАЛИЦКИЙ РАССКАЗАЛ О ДЕТСТВЕ В АВСТРИЙСКОМ КОНЦЛАГЕРЕ И «ВОЙНАХ» С ЧИНОВНИКАМИ В ЙОШКАР-ОЛЕ
- ГТРК «Марий Эл». По его эскизам строилась Йошкар-Ола — Анатолию Галицкому 80 лет