Б. Н. Ельцин лӱмеш Президент книгагудо

РУВИКИ — эрыкан энциклопедий гыч материал
Тергыме статья
Б. Н. Ельцин лӱмеш
Президент книгагудо
Файл:Логотип Президентской библиотеки им. Б.Н. Ельцина.png
59°56′09″ с. ш. 30°18′04″ в. д.GЯO
Эл
Адрес Сенатский площадь, 3-шо пӧрт, литер А
Негызлалтын 2007 ий 31 шорыкйол
Филиал Российыште мӱндырч пурен кертме 1 600 рӱдер да 35 элыште мӱндырч пурен кертме 60 рӱдер (2023)[1]
Фонд
Кушечын чумырымо историй документ ден книга-влакын, тыгак сайын палыдыме, ончычын калык коклаште шарлыдыме архив материал-шамычын электрон копийышт, Николай II-ын коронацийже ден Россий Федерацийын президентше-шамычын инаугурацийыштын видеохроникышт, Петр I-ын вуйлатыме да Екатерина Вторая ден Павел Первыйын вуйым шийме чап таныкышт да моло материал-влак
Фондын кугытшо 1 000 000 утла аралыме единице (2022)
Пайдаланымаш
Возалтме йӧн сайтыште регистраций
Вес информаций
Директор

Тӱҥ директор —

Юрий Станиславович Носов[2]
Веб-сайт президентскаябиблиотека.рф
Логотип РУВИКИ.Медиа Медиафайлы на РУВИКИ.Медиа

Б. Н. Ельцин лӱмеш Президент книгагудоСанкт-Петербургышто верланыше Российысе икымше[3] калыкле электрон книгагудо. 2007 ий 31 январьыште Россий президентын кӱштымашыже дене негызлалтын.

Книгагудышто Россий кугыжанышын историйжылан, теорийжылан да практикыжлан, правалан да руш йылмылан пӧлеклыме документ-влакын цифран копийыштым погымо.

Книгагудын ресурсышкыжо пураш книгагудын интернет-порталыштыже, Сенат площадьыште электронан лудмо залыште, Москосо Резерв рӱдерыште, Президент книгагудын Тюмень областьысе филиалыштыже, тыгак Российыште мӱндырч пурен кертме рӱдерлаште лиеш.

Россий Федераций президентын Паша виктаржын кидыштыже улеш.

Шочмо историй

2007 ий 31 январьыште Россий федерацийын президентше «Россий Федераций Президентын Книгагудыжым ыштыме нерген» 34‑рп №-ан кӱштымашеш кидым пыштен. Книгагудым ыштыме шотышто шотаҥдарыме комитетым Россий президентын пашажым виктарыше Владимир Кожин вуйлатен[4].

Файл:Президентская библиотека Коллаж.jpg
Президент книгагудо: эртыше ден ончыкылыкым иктыш ушен. Коллаж. 2014 ий

Борис Ельцинын колымыж деч вара тудо ийыштак Российын президентше Владимир Путин Федерал погынымашлан колтымаштыже книгагудылан кугыжанышын икымше вуйлатышыжын лӱмжым пуаш темлен[5]. Официальнын пунчал 2007 ий 18 июньышто Россий Федераций Президентын 634‑рп №-ан «Б. Н. Ельцин лӱмеш Президент книгагудым ыштыме нерген» кӱштымашеш кидым пыштыме дене вийыш пурен[6].

Книгагудым почмаш 2009 ий 27 майыште Санкт-Петербургышто олан кечынже да чумыр Российысе Книгагудо кечын лийын[7].

Российын Президентше Дмитрий Медведев книгагудым сенсор экранысе кнопкым темдалме дене почо, тидыже йошкар тасмам йӱлаш пурышо пӱчмашлан кызытсе альтернативе семын шонен ышталтын[8]. Кугыжаныш вуйлатыше 1-ше №-ан лудшо билетым налын[9].

2008 ий октябрьыште «Книгагудо паша нерген» федерал тӧртыкыш тӧрлатымаш—влак вийыш пуреныт, нуно книгагудылан Россий кугыжаныш книгагудо семынак калыкле статус да книгам копироватлаш тӧртыкан правам пуэныт[10].

2009 ий 1 сентябрьыште книгагудо калыклан эреак толын кошташ почылтын[11].

Вуйлатымаш

2009 ийыште Президент книгагудын икымше генеральный директоржылан Александр Вершининым шогалтыме. 2019 ийыште генеральный директорын пашаверышкыже Илья Быковников пеҥгыдемдалтын[12].

2022 ий гыч книгагудым Юрий Носов вуйлата[13].

Пашан тӱрлӧ улмыжо

Президент книгагудын кӱлешан функцийже - Российын историйже, культуржо да кугыжанышлыкше дене кылдалтше ятыр кумда теме шотышто возымашын цифран копийже дене пайдаланаш[14], тыгак электрон фондым документ-влакым цифраҥдыме кӱшеш, тидын шотыштак кугыжаныш заданий кышкареш, ешарымаш[15].

Тылеч посна, книгагудо культур-сотемдарыше, шанче-туныктымаш да увер-аҥар лончылымаш пашам шукта: «Россий нерген шинчымаш» цикл кышкарыште видеолекций-влак эртаралтыт, ий еда историй, обществознаний, руш йылме да йотэл йылме семын руш йылме дене «Россий электрон тӱняште» школ олимпиаде, шинчымаш форум чумыралтеш, шанче-практике конференций, семинар, конкурс, тематикан ончкер, экскурсий-влак эртаралтыт, савыктыш паша шукталтеш да т. м.[16][17][18].

Филиал-влак ден инфраструктур

Президент книгагудо Сенат площадьыште 3-шо №-ан, А литеран пӧртыштӧ, Синодын историйле оралтыштыже верланен. Оралтыште тыгак патриархын кабинетше да шым Сандалык Соборын Шнуй ачаштын уэмдыме сурт храмышт верланеныт[19][20].

Книгагудо ресурсын южо ужашышкыже www.prlib.ru интернет-портал гоч пураш лиеш. Сенат площадьысе пӧртыш шкеак мияш шонышо-влаклан электрон лудмо зал уло, тудым автоматизироватлыме лудмо вер дене, электрон фондын чыла документше денат пашам ышташ йӧн дене келыштарыме[17].

Официал сайтыште улшо увер-аҥар почеш, кызыт Президент книгагудын ресурсшо-влак дек тичмаш пурен кертме йӧным мӱндырч пураш лийме 1600 утла рӱдерыште ыштыме, нуным пӱтынь Россий мучко улшо партнёрлык организаций-влакын кумдыклаштышт, тидын шотыштак тӱнясе 35 элыште мӱндырч пурен кертме 60 рӱдерыште почмо[1].

Фонд

Книгагудышто Российын истоийже, Россий кугыжанышлык, права да рушйылме дене документ-влакын цифран копийыштым погымо. Электрон фондын ужашыже библиотекын порталыштыже виш пурен кертмаште верланен. Моткоч шкешотан савыктыш-влак коклаште фондышто Лаврентьев курымсерыш, Остромирын Евангелийже, туныктен ойлыман граждан Азбуко (Пётр I-ын палемдымашыже-влак дене), Пӱтынь Россий империйысе дворян тукым-влакын 1797 ийыште тӱҥалме тӱшка гербовникышт да молат ончыкталтыныт[14][21].

Книгагудыын фондыштыжо, цифран копий деч посна, тыгак XVI—XXI курымласе шуэн вашлиялтше книга-влакын кагаз экземплярыштын коллекцийышт аралалтеш. 2 446 книга, кидвозыш, журнал, альманах, альбом да картографий документ-влак гыч шогышо коллекцийым ВТБ Банк Christie’s налын да 2009 ийыште Президентын книгагудыжлан пӧлеклен. Мутлан, тушко 1717 ийыште Пётр I-ын шкенжын кӱштымыжӧ почеш савыктыме У Сугынь (Het Nieuwe Testament. In ’s Gravenhage: J. van Duren, 1717), тыгак императрице Екатерина II, император-влак Павел I ден Николая I пуымо грамот-влак пуреныт[9][22][23].

Кушечын чумырымо

Библиотекын фондшым ешарыме ик тӱҥ источник - партнёр организаций-влакын материалыштым кугыжаныш йодмаш почеш цифраҥдымаш. Партнёр организаций рольышто эн ончычак федерал ден кундемысе книгагудо, архив, тоштер, туныктышо тӧнеж-влак, тыгак СМИ, киностудий, шанче-шымлыше да медицине тӧнеж, черке институт, мер ушем да йӧнозанлык предприятий-влак улыт[18].

Тылеч посна, книгагудын фондшо частный погымаш кӱшеш ешаралтеш[24].

Книгагудо дене пайдаланымаш

Санкт-Петербургышто книгагудо пӧртыш мияш сайтыште ончылгоч йодмаш формым возыман да мийыме шотышто ойлен келшыман. Айдемым кӧ улмыжым пеҥгыдемдыше документым ончыктымо дене пуртат[25].

Россий да икмыняр йот эл кундемыште верланыше мӱндырч пурымо рӱдерллаш пураш партнёр организацийлаш кошташ ыштыме правиллан келшышын лиеш, тудым шукыж годым нунын шке онлайн-ресурслаштышт вераҥдат[26].

Книгагудын шуко электрон материалже-влак деке интернет-порталыште обязательный манме регистраций деч посна пураш лиеш. Президентын книгагудыжын аклымыже почеш, 2009–2022 ийлаште тудын порталышкыже мӱндырч икмыняр лу миллион пайдаланыше пурен[14].

Тыгак ончо

  • Российысе калыкле книгагудо
  • Санкт-Петербургысо книгагудо-влак
  • Дистанциян туныктымаш

Палемдымаш

  1. 1,0 1,1 Общая информация. Президентская библиотека. Дата обращения: 29 теле 2023.
  2. Управление делами Президента Российской Федерации. Дата обращения: 9 шорыкйол 2023.
  3. Президентская библиотека открыла читальный зал в столице Белоруссии. Новости. Президентская библиотека (23 кылме 2010).
  4. Президент России. Дата обращения: 29 теле 2023.
  5. Послание Федеральному Собранию Российской Федерации, 26 апреля 2007 года, Москва, Кремль.
  6. Президент России. Дата обращения: 29 теле 2023.
  7. Президент России (27 ага 2009). Дата обращения: 9 шорыкйол 2024.
  8. Сенсорный интерфейс для открытия Президентской библиотеки. Initium. Дата обращения: 9 шорыкйол 2024.
  9. 9,0 9,1 Дмитрий Медведев стал читателем №1 Президентской библиотеки имени Бориса Ельцина. Татар-информ (27 ага 2009). Дата обращения: 9 шорыкйол 2024.
  10. Newsru.com (10 шыжа 2008). Дата обращения: 9 шорыкйол 2024. Архивировано из оригинала 11 теле 2008 года.
  11. Президентская библиотека им. Б.Н.Ельцина и Санкт-Петербургский государственный университет открывают электронный студенческий читальный зал. Президентская библиотека (27 ага 2010). Дата обращения: 9 шорыкйол 2024.
  12. Генеральный директор Президентской библиотеки. Президентская библиотека (14 шорыкйол 2019). Дата обращения: 9 шорыкйол 2024.
  13. Генеральный директор Президентской библиотеки. Президентская библиотека. Дата обращения: 9 шорыкйол 2024.
  14. 14,0 14,1 14,2 Общая информация. Президентская библиотека. Дата обращения: 9 шорыкйол 2024.
  15. Перечень материалов, включённых в план перевода в цифровую форму. Президентская библиотека. Дата обращения: 9 шорыкйол 2024.
  16. Олимпиада. Россия в электронном мире. Президентская библиотека. Дата обращения: 9 шорыкйол 2023.
  17. Управление делами Президента Российской Федерации. Дата обращения: 9 шорыкйол 2024.
  18. ISSN 1727-4893.
  19. Коммерсантъ (14 ага 2008). Дата обращения: 9 шорыкйол 2024.
  20. Официальный сайт Московского Патриархата (27 ага 2009). Дата обращения: 9 шорыкйол 2024.
  21. На заседании учёного совета Президентской библиотеки подвели итоги десятилетнего развития и обсудили планы на будущее. Президентская библиотека (22 вӱдшор 2019). Дата обращения: 9 шорыкйол 2024.
  22. рус.] / Науч. ред. Е. Д. Жабко. — Сборники Президентской библиотеки. — СПб. : Президентская библиотека, 2020. — Вып. 10 : Книжные памятники в цифровой среде. — С. 149—170. — (Электронная библиотека). — ISBN 978-5-6042138-4-1.
  23. Коммерсантъ (28 ага 2009). Дата обращения: 9 шорыкйол 2024.
  24. Завьялова Л. В. Частные собрания как источник комплектования электронного фонда Президентской Библиотеки. Университетская книга (22 кылме 2020).
  25. Электронный читальный зал. Президентская библиотека. Дата обращения: 9 шорыкйол 2024.
  26. Центры удаленного доступа на карте. Президентская библиотека. Дата обращения: 9 шорыкйол 2024.

Кылвер-влак