Славян-влакын ушнен да келшен илыме кече
| Славян-влакын ушнен да келшен илыме кече | |
|---|---|
| Файл:День дружбы и единения славян.jpg | |
| Тӱрлылык | тӱнямбал |
| Ыҥ | сохранение исторической памяти славянских народов мира о своих корнях и общей истории предков |
| Кече | 25 пеледыш |
Славян-влакын иктеш келшен илыме кечышт — ий еда официал огыл тӱнямбал пайрем, тиде пайрем тӱнян ятыр эллаштыже 25 июньышто палемдалтеш. Славян-влак тиде кечын шке историйыштым, шуко курыман тӱвыра ден йӱлаштым шарналтат[1].
Славян-влак — тӱнямбалне икгай йылме да тӱвыра дене кылдалтше еш, кудыжо икгай йӱлам куча да родо-тукым йылме дене кутыра. Пайрем чумыр тӱвырам да йылмым аралымашке виктаралтын, иза-шольо калык-влакым поро кумыл дене кылым кучен илаш ӱжеш. Славян-влакым иктеш ушымаште кугу надырым кундемласе калыкле-тӱвыра рӱдер-влак пыштат. Нунын пашаштлан кӧра шкешотан койыш, акрет годсо тӱвыра, йӱла ден ритуал куснен толыт[2][3].
Пайремын шочмыжо
Славян-влакын иктеш келшен илыме кече 1990-шо ийлаште, СССР шаланыме деч вара, шочын, тунам эрыкан славян кугыжаныш-влак ышталтыныт да у илышыште келшымаш да паша кылым у йогын дене виктарен колташ кӱлын. Ты кечым шонен лукшо-влак иза-шольо калык-влак дене пеҥгыде кылым арален кодаш тыршеныт. Ятыр ий ончычсо Ушемын мландыштыже ий еда июнь мучаште калык усталык фестиваль эртаралтын. Фестивальын ойыраш лийдыме ужашыже славян теме лийын. Илен-толын пайремым шӧреныт, но тудын еҥже-влак ты жапыштак славян самырык-влаклан фестивальым эртараш тӱҥалыныт. Вашке тудо ий еда эртаралташ тӱҥалын, тидын негызешак славян-влакын иктеш келшен илыме кечышт шочын[3][4].
Славян калык-влак
Славян-влак Европышто эн кугу этнолингвистике тӱшкам ыштат. Кызытсе славян калык-влак тӱрлӧ тӱшкаш ушнат: эрвел (белорус, руш, русин да украин), касвел (чех, кашубов, поляк, поляк да словак) да кечывалвел славян-влак (босний, болгар, хорват, македонец, черногорец, серб да словен-влак)[3].
Славян-влакын чумыр чотышт 300-350 миллион наре еҥ. Нуно шуко эл-влакын негызшылан шотлалтыт: Россий, Украин, Белоруссий, Польша, Чех, Хорватий, Болгарий, Сербий да Черногорий, тыгак ончычсо чыла совет эллаште, Греций, Германий, Австрий, Италий эллаште да Австралийыште илат[5].
Пайрем йӱла
Славян-влакын иктеш келшен илыме кечын тӱрлӧ эллаште славян калык-влакын тӱвыра ден йӱлаштым аралымашке виктаралтше тӱшка вашлиймаш-влак эртат. Тушко кучем, черке да мер калыкын еҥышт чумыргат. Пайрем официал огыл гынат, тыгай пайрем вашлиймаште чӱчкыдынак кӱкшӧ лӱман, йотэл уна, тӱвыран лӱмлӧ еҥже-влак толыт. Тоштер, ончер, шанче тӱня да этнос ушем-влак тиде кечын славян калык-влакын историйышт нерген лекцийым колыштыт. Пӱтынь тӱня мучко ятыр еҥ пайремлан келшыше акций ден флешмобым эртара, социал кыллаште ваш-ваш каласкалат[6][7].
Ий еда тӱнямбал кӱкшытыштӧ «Славян иктылык» фестиваль эртаралтеш. Тиде фестиваль кышкарыште икымше вашлиймаш 1969 ийыште лийын да Белорусий, Украина, Россий калык-влакын тыглай пайремышт семын эртен. 1975 ийыште Келшымаш чапкӱм шогалтыме («Кум ака-шӱжар»),тудо кум чек ушнымо корнывожышто верланен. 2014 ий гыч Украина ты пайремыш ок ушно.
2023 ийыште "Славян-влакын иктылыкышт" фестиваль Гомель (Белоруссий) олаште эртен. Фестиваль тыныслык да илышым тӱзатыме идалыклан пӧлеклалтын. Концерт кышкарыште Гомель областьын лӱмлӧ усталык ешыже-влак, Россий Федераций да Белоруссий гыч ӱжмӧ мурызо-влак (Денис Майданов, «АУРА» группо, IVAI да молат) лийыныт[8][4][1].
Оҥай факт-влак
- Акрет годым славян-влакын князьышт кугыжаныш вуй лийын огыл, а сарзе дружинын вуйлатышыже (командирже) лийын. Тудо тыгак судья лийын да юмылан надырым пуымо йӱла радамын эртымыжым шотаҥдарен;
- Славян-влакын пӱтынь тукым дене ик пӧртыштӧ иленыт, ача-ава, икшыве, нунын йочашт. Славян калык-влак илышым кугезын культшо йӧн дене чоҥеныт;
- Акрет славян-влакын тулйылмышт илышын тамгаже лийын. Санденак калык йомаклаште ӱдыр-влак тул гоч тӧрштылыныт да тыге тазалыкым аралыме, ӱмыргорным шуйымо йӱлам шуктеныт;
- Славян-влак пӱртӱсым эскереныт да тудын вашталтмыжым шотыш налын идалыкысе тылзе лӱмым палемденыт. Мутлан,"березень" — куэ вӱдым погымо тылзе. Але "Серпентарий" мут дене сорла дене шурным погымо жап палемдалтын.
Тыгак ончо
- Сырам шолтышын кечыже
- Фрилансерын кечыже
- Кинологын кечыже
Палемдымаш
- ↑ РИА (25 пеледыш 2023). Дата обращения: 23 ага 2024.
- ↑ День дружбы и единения славян. Патриоты Великого Отечества. Дата обращения: 23 ага 2024.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 День дружбы и единения славян: история и традиции праздника. Международная общественная организация "Всемирный Русский Народный Собор". Дата обращения: 23 ага 2024.
- ↑ 4,0 4,1 День дружбы и единения славян. Владимирская областная научная библиотека. Дата обращения: 23 ага 2024.
- ↑ 25 июня — День дружбы и единения славян. rosuchebnik.ru. Российский учебник. Дата обращения: 23 ага 2024.
- ↑ 25 июня — День дружбы и единения славян: история и традиции. Известия iz.ru (24 пеледыш 2023). Дата обращения: 23 ага 2024.
- ↑ День единения и дружбы славян и печальное настоящее славянского мира. Военное обозрение (25 пеледыш 2019). Дата обращения: 23 ага 2024.
- ↑ Международный фестиваль «Славянское единство — 2023» прошёл в Гомеле. Гомельская областная филармония (23 ага 2024).
Литератур
- Костурова-Парашкевова Мария. О возможности существования славянского единства в настоящем времени // Вестник Кемеровского государственного университета культуры и искусств. — 2013. — С. 38—43.
- Кучмаева И.К. Единение славян как консолидирующий фактор в борьбе против османского ига (к 135-летию освобождения Болгарии) // Культурное наследие России. — 2013. — С. 55—59.
- Яштылова Я.В. Религиозные и культурные традиции славянского народа // Вестник науки. — 2022. — С. 366—370.
- Жих М.И. Начальные этапы истории славян // Исторический формат. — 2020. — С. 8—28.
Кылвер-влак
- Международный фестиваль «Славянское единство — 2023» прошёл в Гомеле
- День дружбы и единения славян — 25 июня. История и особенности праздника. Как отмечают. Традиции.
- День дружбы и единения славян «Славянское единство»
- Презентация по внеурочной деятельности на тему: «Ознакомление с праздником — День дружбы единения славян»