Сар да сарланыше вашшогымаш годым йырым-йырысе пӱртӱслан эҥгекым чарыме тӱнямбал кече
| Сар да сарланыше вашшогымаш годым йырым-йырысе пӱртӱслан эҥгекым чарыме тӱнямбал кече | |
|---|---|
| Тӱрлылык | Экологий |
| Ыҥ | Сар деч вара экосистемын начарештмыжлан калыкын тӱткышым ойырымаш. |
| Ышталтын | 2001 ийыште |
| Ыштыше | ООН-ын Тӱҥ Ассамблейже |
| Кече | 6 кылме |
Сар да сарланыше вашшогымаш годым йырым-йырысе пӱртӱслан эҥгекым чарыме тӱнямбал кече ( ООН-ын моло официал йылмыла дене: англ. International Day for Preventing the Exploitation of the Environment in War and Armed Conflict, араб. اليوم الدولي لمنع استخدام البيئة في الحروب والصراعات العسكرية, исп. Día International para la prevención de la explotación del medio ambiente en la guerra y los conflictos armados, кит. 防止战争和武装冲突破坏环境国际日, фр. la Journée internationale pour la prévention de l'exploitation de l'environnement en temps de guerre et de conflit armé ) — Тӱҥ Ассамблейын 56 сессийын пунчалже почеш (A/RES/56/4) № пунчал) ий еда 2001 ий гыч 6 ноябрьыште палемдалтеш.
Пунчалыште тыге каласыме: пунчалым лукмо годым вашшогымаш деч вара пӱртӱс кышкарын начареммыжым да катар эртен кайымекат, кужу жап шуйнымыжым, ик тукымым веле огыл авалтымыжым шотыш налме.
Пунчал кугыжаныш ден тӱнямбал организаций-влакым тиде кечым палемдаш ӱжеш, Тӱҥ секретарьлан тиде пунчалым шукташ да тудын нерген уверым шаркалаш йӧным ышташ темла.
2005 ийыште Тӱҥ секретарь шке серышыштыже палемда: сарын деч варасе экологий эҥгекым пытарымаш ООН-ын эн кӱлешан задачыже.
Югославийысе сар деч вара Иктеш улшо Калык-влак Организацийын йырвел шотышто программын еҥже-влак Сербийыште, Черногорийыште химий саркурал деч кодшо аяран кумдыкым аруэмден.
Серышыште тыгак палемдыме: Месопотамийысе купшо-влакым 2002 ийлан йылт йӧрдымыш савырненыт да шӱдӧ тӱжем дене еҥ-влак шке суртыштым кудалтен коденыт. 2005 ийлан верысе общине-влак дене кылым кучен, 40 процент купан верым уэш вӱдаҥден кертме, 80 000 еҥ уэш шочмо верышкыже пӧртылын.
2006 ийысе серышыштыже ООН-ын Тӱҥ секретарьже палемда: тӱнямбалне кутырен келшыме уло гынат, тачысе тӧртык-влак сарын чумыр пӱртӱслан эҥгекым ыштыме йодышым шотыш огыт нал.