Озон лончым аралыме тӱнямбал кече
| Озон лончым аралыме тӱнямбал кече | |
|---|---|
| озон лончын 1957 ий гыч 2001 ий марте могай улмыжо. | |
| Тӱрлылык | Экологий |
| Ыҥ | Айдеме тукымын тӱткышыжым озон лончо дене кылдалтше проблемыш савыраш. |
| Ышталтын | 1994 ийыште |
| Ыштыше | ООН-ын Генерал Ассамблейыже |
| Кече | 16 идым |
| Кылдалтын | Монреаль протоколеш озон лончо-влакым шалатылше вещества шотышто кидпалым пыштыме дене |
Озон лончым аралыме тӱнямбал кече ( ООН-ын моло официал йылмыла дене: англ. International Day for the Preservation of the Ozone Layer, араб. اليوم العالمي للحفاظ على طبقة الأوزون, исп. Día International de la Preservación de la Capa de Ozono, кит. 保护臭氧层国际日, фр. la Journée internationale de la protection de la couche d'ozone ) — 16 сентябрь. Ий еда Озон лончым аралыме тӱнямбал кечым ООН-ын Генерал Ассамблейже 1994 ийыште лӱмын серыме резолюций дене увертарен (A/RES/49/114 №).
Тӱнямбал кечым палемдыме годым Монреаль протоколеш озон лончо-влакым шалатылше вещества шотышто кидпалым пыштыме кечым шотыш налыныт.
Кугыжаныш-влакым, ООН-ышто шогышо-влакым тиде Тӱнямбал кечын Монреальысе протоколеш палемдыме цель ден ыштышаш пашалан пӧлеклаш ӱжмӧ, ыштышаш пашам кӱлешлыкшым умылтараш темлыме.
ООН-ын Генеральный секретарьже Кофи Аннан 2006 ийысе серышыштыже озон лончым арален кодымаште кугу ошкыл-влакым палемден, озон лончын уэштаралт кертмыж нерген поро прогноз-влакым ойлен.
Кечын темыже
- 2002 ий — «Мемнан каванам аралаш: шкендам араледа, озон лончым араледа».
- 2003 ий — «Мемнан каванам аралаш: икшывына-влаклан ятыр ышташ верештеш».
- 2004 ий — «Мемнан каванам аралаш: цельна — озонлан келшыше планете»
- 2005 ий — «Озон нерген шонен: лӱдыкшыдымӧ кече верч!»
- 2006 ий — «Озон лончым арале: Мландысе илышым утаре».
- 2007 ий — «2007 ийысе сеҥымашым пайремлымаш».
- 2008 ий — «Монреальысе протокол — глобал вашкыл, глобал шонымаш».
- 2009 ий — «Чылаштлан ушнаш йӧн: озонысо лончым аралымаш тӱням уша».
- 2010 ий — «Озон лончым аралымаш: порын виктарымын да ыштышаш пашан примерже».
- 2011 ий — «ГХФУ деч ужашын кораҥмаш: шкешотан йӧн».
- 2012 ий — «Ончыкылык тукымлан атмосферым аралымаш»
- 2013 ий — «Таза атмосфер — тиде ончыкылык, кудым ме шонена»
- 2014 ий — «Озон лончым аралымаш: миссий алят шога»
- 2015 ий — «Озон: чылажат тендан да ультрафиолет йолла коклаште»
- 2016 ий — «Озон ден климат, ик тӱня дене уэштмаш»
- 2017 ий — «Кече йымалне чыла тӱрлӧ илыш верч тыршымаш»
- 2018 ий — «Аралыза ласкалыкым, тыршыза умбакыже: Монреаль протокол»
- 2019 ий — «32 ий уэштаралтмаш»
- 2020 ий — «Озон илышлан: озон лончым аралыме 35 ий»
