Юл кече
Юлын кечыже — пӱтынь ЮНЕСКО-н темлымыж почеш Угарманыште эртыше «Куатле эҥер-влак-2008» Х Тӱнямбал шанче-йӧнозанлык формышто увертаралтын.
Историй
Юл — Российыште веле огыл, Европыштат ик эн кугу эҥер. Тудын кужытшо 3,7 тӱжем меҥге. Россий кундыкын кандаш процентшым айлыше бассейн, кумдыкшо — 1,5 миллион квадратан километр.
Ий еда 20 майыште Российын юл кундемысе калык-влакше Юлын кечыжым — Кугу эҥерын кечыжым палемдат. Икымше гана Юл эҥерын кечыже 2008 ийыште Х Тӱнямбал шанче-йӧнозанлык форумышто Угарманыште эртаралтын. Варажым Российын моло регионлаштыжат пайремлаш тӱҥалыныт. Пайремын тӱҥ шонымашыже: мер калыкын да кучемын тӱткышыштым Юлын экологий поянлыкшым аралымашке виктараш[1][2][3].
Юлын кечыж годым, тудын йогымо кумдыкысо мландылаште чыла вере экологий мероприятий эртаралтеш. Мер калык эҥер серым аруэмдат, уш-акылым сотемдарыме вашлиймашым, мутланымашым эртарат[4].
Юл эҥерым аралыме шотышто паша 20 майыште гына эрта манаш ок лий. 2006 ий гычак (ЮНЕСКО) Российыште пӱртӱсым аралыме «Чонан Юл» программым илышыш шыҥдара.
Тыгак Юл нерген азапланыше «Эҥерлан айста полшена» экологий толкын уло, тудо Юл кундемысе регионлаште 30 ий пашам ышта. Тиде мер толкын 200 наре мер ушем-влакым шке йырже чумырен, а координат рӱдер Угарманыште верланен. «Юлын кечыже-влак» икымше конференций 1990 ий шыже тылзын Угарманыште лийын да тылеч вара ий еда эртаралтеш, шке пашашкыже пӱртӱсым аралыше чыла эколог-влакым уша[5].
Тыгак ончо
Палемдымаш
- ↑ 20 мая – День Волги. Министерство природных ресурсов и экологии Чувашской Республики. Дата обращения: 27 вӱдшор 2024.
- ↑ Ида Новикова Информация взята с портала «Научная Россия» (https://scientificrussia.ru/). 20 мая ─ день реки Волги. Научная Россия (20 ага 2021). Дата обращения: 27 вӱдшор 2024.
- ↑ День Волги. Цифровая культура. Дата обращения: 27 вӱдшор 2024.
- ↑ Алексей Кошелев. В России отмечается День Волги. vzsar.ru (20 ага 2023). Дата обращения: 27 вӱдшор 2024.
- ↑ 20 мая все поволжские регионы России отмечают день великой реки. Волжский Государственный Университет.