Мотоциклистын тӱнямбал кечыже
| Мотоциклистын тӱнямбал кечыже | |
|---|---|
 Ilmor X3 мотоцикл дене MotoGP таҥасымашын пилотшо | |
| Тӱрлылык | тӱнямбал |
| Официал | Ride to Work Day |
| Ыштыше | Энди Голдфайн |
| Палемдат | июньын кажне кумшо шочмыжо |
Мотоциклистын тӱнямбал кечыже (англ. Ride to Work Day) — ий еда вучымо, официал огыл пайрем, кудыжо июньын кумшо шочмынжо палемдалтеш[1].
Пайрем 1992 ийыште шочын да тӱҥалтыште «Мотоцикл дене пашаш» маналтын (англ. Ride to Work Day). Тӱҥ шонымаш тыгай лийын: автомобиль ончылно мотоциклын ойыртемжым ончыкташ да корнышто лӱдыкшыдымылык йодышлан тӱткышым утларак ойыраш. Тиде кечын мотоциклист-влак иквереш погынат, тӱрлӧ мероприятийым, флешмобым да транспортын моло видше-влак ончылно мотоциклын ойыртемжым ончыктылмо шоум эртарат[2][3].
Пайремын шочмо историйже
1989 ийыште «Aerostich» американ компанийым негызлыше, инноваций мотоцикл ӱзгарым ыштен лукмаште пашам шуктышо Энди Голдфайн шке семын пашашке мотоцикл дене кайыме кечым эртарен «Ride to Work Day» («День поездки на работу на мотоцикле»)[2].
1992 ийыште ик американ мотоцикл журнал статьям савыктен, тушто 1992 ий 22 июль кечым Пашаш але службыш мотоцикл дене кайыме национальный кече семын увертарыме лийын. Ты кечын кажне мотоцикл оза шке автомобильжым гаражеш коден да байке, мотоцикл але скутер дене паша верыш каен. Тыге «Мотоциклистын тӱнямбал кечыже» лӱман пайрем шочын[4][5][6].
Илен-толын, тиде шонымаш Мландысе йӱдвел да кечывалвел эллаштат кумдан шарлен. Туге гынат Кечывалвел полушарийыште пайремлан утларак келшен толшо жапым ойыреныт — декабрьым. 1997 ийыште тиде событийлан пӧлеклалтше официальный веб-сайт шочын. Форумышто чыла гаяк мотоциклым йӧратыше, профессионал-влак шке шонымыштым серат, у мототехнике, экипировко нерген кутырат, тыгак лийшаш але эртыше фестивальышт нерген каҥашат[7].
2000 ийыште коммерций огыл поро кумылым кучышо «Ride to Work Day» организаций шочын, тудо шке тӱҥ сомылжылан мотоцикл ден скутерын кажне кечын кудалыштме транспорт семын чапландарыме пашам ойырен[8]. Ты ушем Мотоциклистын кечыжым калыкыште утыр нӧлтен да «мотоцикл дене пашаш коштмо арням» увертарен. Тиде 2001 ий июльын кумшо шуматкечынже эртен. Тиде пашалан тӱҥалтышым пуышыжо Энди Голдфайн, кызытат организацийын еҥже улеш. 2008 ийыште, Мотоцикл кече тылзылан ондакрак — июньын кумшо шочмынжо эртен, молан манаш гын, июль тылзе июнь дене таҥастарымаште ятыр эллаштыже утларак вӱдыжгӧ тылзылан шотлалтеш[3][9][1].
Тиде неофициал пайремын ик эн тӱҥ цельже — корнышто моло корныеҥ-влакын праваштым шыгыремдыде, мотоциклист-влакын праваштым аралаш да нунын нерген южо мифым шӧраш. Акцийын еҥже-влак ончыктынешт: тӱрлӧ илыш кышкарысе да профессийысе еҥат мотоциклист лийын кертеш. Нунын шонымышт почеш, мотоцикл корнышто шыгыр лийын кертме лӱдыкшым иземда да автомобильым шогалтыме вер чӱдылыкым рашемдаш полша[10][3].
Пайрем йӱла
Мотоциклист-влакын кечым эртарыме йӱла тӱрлӧ акций да вашлиймаш дене темын. Тыге нуно шке йодышыштлан, шке пашаштлан тӱткышым утларак шочыктат. Пашаштышт тыгай йӧным кучылтыт: парад, демонстраций, слёт ден кудалыштмаш, суапле паша акций, конкурс да мотоцикл ончер да т.м.
Оҥай факт
- Калифорнийысе тӧртык мотоциклистлан автомобиль корнышто касалык пале гоч (разделительная полоса)эрташ йӧным пуа;
- Американ Л. Рассел Вон мотоцикл дене кудал эртыме писылык шотышто рекордым ончыктен: 24 шагат жапыште шке Harley-Davidson мотоциклже дене 3250 километрым кудал эртен;
- Мотоциклын икымше модельжым немыч инженер Готтлиб Даймлер ыштен да 1885 ийыште патентым налын;
- СССР мотоцикл-влакым ыштен лукмо шотышто тӱняште 2 верыште лийын[11][12][13].
Тыгак ончо
Палемдымаш
- ↑ 1 2 День мотоциклиста! Портал правительства Москвы (21 пеледыш 2023). Дата обращения: 23 ага 2024.
- ↑ 1 2 Когда отмечается День мотоциклиста в 2024 году. kp.ru. Семья. Дата обращения: 23 ага 2024.
- ↑ 1 2 3 19 июня - Всемирный день мотоциклиста. Псковская областная универсальная научная библиотека. Дата обращения: 23 ага 2024.
- ↑ Всемирный день мотоциклиста. vplate.ru. Дата обращения: 23 ага 2024.
- ↑ Всемирный день мотоциклиста, День детского футбола, Ларион Пропольник: Какие праздники и приметы 19 июня. life.ru. Дата обращения: 23 ага 2024.
- ↑ Всемирный день мотоциклиста (21 пеледыш 2021). Дата обращения: 23 ага 2024.
- ↑ Всемирный день мотоциклиста: Когда празднуется. Новая Сибирь (23 ага 2024). Дата обращения: 23 ага 2024.
- ↑ Сегодня всемирный день мотоциклиста. Официальный портал Республики Башкортостан (19 пеледыш 2017). Дата обращения: 23 ага 2024.
- ↑ Всемирный день мотоциклиста в 2023 году — история праздника и когда его отмечают. Известия iz.ru (18 пеледыш 2023). Дата обращения: 23 ага 2024.
- ↑ В России отмечают Всемирный день мотоциклиста. mvs.group (20 пеледыш 2023). Дата обращения: 23 ага 2024.
- ↑ Интересные факты о мотоциклах. А вы об этом знали? Магазин мотоэкипировки "ekipka.ru" (8 шыжа 2021). Дата обращения: 23 ага 2024.
- ↑ Интересные факты о мотоциклах: а вы об этом знали? ШколаЖизни.ру. Дата обращения: 23 ага 2024.
- ↑ Интересные факты о мотоциклах. blog.ravenol.ru. Дата обращения: 23 ага 2024.
Литератур
- Гаук А.В. Социальные параметры поведения в байкерской субкультуре // Вестник Бурятского государственного университета. Философия. — 2010.
- Ильина И.Е., Сергеев М.В. Определение возможности предотвращения дорожно-транспортного происшествия с участием мотоцикла // Инженерный вестник Дона. — 2019. — С. 23—24.
- Тарасов А.Ю., Тарасова И.А. Актуальные вопросы безопасности мотоциклистов // Государственная служба и кадры. — 2024. — С. 115—117.
- Сёмина М.В. Современное мотосообщество в России // Мониторинг общественного мнения: экономические и социальные перемены. — 2014. — С. 175—188.