Юристын кечыже

РУВИКИ — эрыкан энциклопедий гыч материал

Юристын кечыже — профессионал паша сферым шотыш налде, чыла юрист-влакын профессионал пайремышт.

Россий

Юристын кечыже Российыште 3 декабрьыште палемдалтеш. Пайремым Россий Федераций Президентын 2008 ий 4 февральысе 130-шо №-ан «Юристын кечыжым палемдыме нерген» кӱштыкше дене пеҥгыдемдыме[1]. Тидын деч ончыч Российыште чумыр юрист-влаклан ик пайрем лийын огыл. Посна категорий юрист-влаклан пайрем гына лийын.

Ик версий почеш, 3 декабрьым молан ойырымо? 1864 ийыште тошто стиль дене 20 ноябрьыште (лач у стиль почеш 3 декабрь) Российыште суд реформын негызшылан шотлалтше суд устав ден моло тӧртыкшот акт-влак серийым луктыныт, да лачак тиде кечым 1917 ий марте юрист-влак шке профессионал пайремыштлан шотленыт. РФ президентын 2008 ий 4 февральысе 130-шо № -ан «Юристын кечыжым палемдыме нерген» тӧртыкыштӧ ончыктымо да Санкт-Петербургышто 2005 ий 12 октябрьысе 555-78-ше №-ан уэштарыме «Санкт-Петербургышто пайрем да шарныктыш кече-влак нерген», 2009 ий 5 октябрьысе 427-83-шо №-ан закон пеленысе приложенийын 43.1 пунктшын редакций кӱштыкыштыжӧ каласыме 3 декабрь кече — Император Александр II Правительство Сенатлан 20 ноябрь (3 декабрь у стиль дене) 1864 ийыште каласымыже келшен ок тол.

2009 ий гыч Юристын кечыжлан Российысе кӱшыл юрист премий «Идалыкын юристше» премий пуалтеш.

Посна категорий юрист-влакын пайремышт да шарныме кечышт

  • 12 январь — Россий Федерацийысе прокуратур пашаеҥын кечыже.
  • 29 март — Россий Федерацийын сарвийысе юридический службын специалистше-влакын кечышт.
  • 6 апрель — Россий Федерацийын элгӧргӧ паша органжысе следствий пашаеҥын кечыже.
  • 26 апрельыште — Нотариатын кечыже.
  • 19 май — юрист, нотариус да адвокат-влакым аралыше шнуй Ива Кермартенскийын (Иво Хелори) кечыже.
  • 31 май — Россий адвокатурын кечыже.
  • 14 июнь — Россий миграций службысо пашаеҥ-влакын кечышт.
  • 5 июль — Россий Федерацийын калыкле гвардийжын правовой йӧн дене йӧным ыштыме подразделенийже-влакын кечышт.
  • 19 июль — Россий Федерацийын элгӧргӧ паша министерствысе юридический службыжын кечыже.
  • 19 июль — УИС юридический службын кечыже.
  • 25 июль — Россий Федерацийысе следствий орган -влак пашаеҥын кечыже (Россий Федерацийын Следствий комитетше).
  • 1 ноябрь — Суд приставын кечыже.

Беларусь Республик

Беларусь Республикыште Юристын кечыже Беларусь Республик Президентын 1998 ий 26 мартысе 157-ше №-ан «Беларусь Республикыште кугыжаныш пайрем, пайрем кече да шарныктыш кече-влак нерген» кӱштыкше дене келшышын кажне ийын декабрьысе икымше рушарнян палемдалтеш[2].

Казахстан

Казахстаныште Юристын кечыже 30 сентябрь палемдалтеш. Казахстаныште тиде пайремым 2012 ий 28 августышто Казахстан Президент кӱштыкше дене официальне пеҥгыдемден.

Киргизий

Киргизийыште Юристын кечыже июньын пытартыш рушарнян палемдалтеш. Пайремым 1993 ий гыч палемдалтеш[3].

Молдавий

Юристын кечыже 19 октябрьыште пайремла.

Украине

Юристын кече 8 октябрьыште палемдалтеш. Пайремым 1997 ийыште Украин Президентын кӱштыкшӧ дене палемдыме. Тылеч посна Украиныште Адвокатур кече да Нотариатын кечыже палемдалтыт.

СССР-ын ужашыжым кугыжанышлан шотлымо эл-влак

  • 2 ноябрь — Кечывалвел Осетий-Аланийыште Юристын кечыже.
  • 3 декабрь — Приднестровьеште Юристын кечыже.

Икгай пайрем-влак

Америкысе ушымо штат-влак

США-ште Юрист кече уке. Тидын олмеш Права кече уло (англ. Law Day). Пайремым 1958 ийыште США-н президентше Дуайт Эйзенхауэр увертарен. 1 майыште палемдалтеш. Тиде кече шуко эллаште шошо да паша кече (США-ште тыгак Паша кече уло) семын палемдалтеш, но тысе-влак Паша кечым коммунист кече семын умыленыт, садлан тыште 1 май кечын Права кече да Поро кумылым ончыктымо кече семын палемдалтыт[4].

Примечания

  1. 4 февраля 2008 года № 130 «Об установлении Дня юриста Архивная копия от 6 пеледыш 2011 на Wayback Machine» // Российская газета. — № 24. — 6 февраля 2008 года.
  2. Указ Президента Республики Беларусь от 4 декабря 1997 года № 623 «Об установлении праздничного дня — Дня юриста Архивная копия от 26 ага 2012 на Wayback Machine».
  3. Постановление Правительства Кыргызской Республики от 24 июня 1993 года № 272
  4. U.S. Code, Title 36, Subtitle I, Part A, Chapter 1, § 113. Дата обращения: 16 пургыж 2009. Архивировано 16 вӱдшор 2010 года.