Финансистын кечыже

РУВИКИ — эрыкан энциклопедий гыч материал
Банкир-влак куанат — Генри Герб (фр. Gerbault, Henry)

Финансистын кечыже — Российыште официальный профессионал пайрем, 2011 ий 8 сентябрь гыч тӱҥалын, ий еда пайремлалтеш[1][2].

Пайрем кышкарым эксыде чумырышылан мер ушем-влак шотлалтыт: «Финанс рынкын «САПФИР» сообществыже» «Финансист-влакын гильдийышт» нуно Россий Федерацийысе финанс министерствын, Россий Банкын полшымышт дене тыршат. 2012 ий гыч пайрем оргкомитетым РФ-ын финанс министрже Антон Силуанов вуйлата[3].

Ондак тиде кечын официально огыл пайремленыт, тидым император Александр I 1802 ий 8 сентябрьысе Россий империйын финанс министерствыжын шочмыж нерген манифестше дене кылденыт[2].

Пайремын официал программыже шке кӧргышкыжӧ паша да тӱвыра мероприятий-влакым уша, нунын коклаште палемдаш лиеш:

Пӱтынь российысе финансист-влакын «Репутаций» премийышт — кредит, финанс да страхований шотышто ик эн кугу награда, финансист-влаклан финанс системым вияҥдымылан 2010 ий гыч пуалтеш. Пытартыш ийлаште Россий финанс кышкарын ятыр чолга еҥже-влак лауреат лийыныт, нунын коклаште: Сергей Юрьевич Глазьев, Герман Оскарович Греф, Алла Георгиевна Грязнова, Евгений Григорьевич Ясин да ятыр молат.

Пӱтынь российысе программе почеш «Финанс грамотын кечыже тунемме тӧнежлаште» паша[4] 2011 ий гыч эреак шукталтеш. Финанс системын профессионал пашаеҥже-влак программе дене келшышын школлаште тунемше ден студент-влаклан финанс грамотлык темылан почмо урокым Россий мучко эртарат. Программым вӱдышӧ-влакын ойышт почеш программе Россий Федерацийын 83 кундемыштыже пел миллион утла тунемше-влакым авалтен[5].

«Идалыкын финансисткыже» интеллектуал культур-паша конкурс — 2011 ий гыч ий еда эртаралтше конкурс Российын финанс кышкарыштыже тыршыше ӱдырамаш-влакым ушен. 2015 ий гыч конкурсыш ойырен налме этапше-влак Россий Федерал округлаште эртаралтыт.

Тыгак кучем органысе финанс-экономике подразделенийысе пашаеҥ-влакын кечышт улыт. Тыге, Россий МВД-ын 2000 ий 22 апрель гыч «Элгӧргӧ паша орган ден элгӧргӧ паша орган-влакын финанс да тергыше службыштын кечышт» 6 июльышто палемдалтеш. Пайрем кечым 1918 ий 6 июльышто элгӧргӧ паша нарком Петровскийын Советын V погынысо докладыштыже икымше гана СССР-ын финанс пӧлкажын структуржо да функцийже нерген ойлалтын[6]. МВД-ын 2008 ий 1 июльысо 565-ше №-ан кӱштыкше дене пайрем лӱм «Россий МВД-ысе финанс службын кечыже» лийын[7].

Тиде кечынак (6 июль) Калыкле гвардий Федерал службын директоржын 2017 ий 8 ноябрьысе 8 ноябрьысе кӱштыкше почеш «Финанс-экономике службын подразделенийже-влакым ыштыме кече» семын палемдыме[8].

РФ Президентын 2015 ий 24 августышто лекше кӱштыкшӧ почеш Сарзе Вийын «Финанс-экономике службыжын кечыже» 22 октябрьыште палемдалтеш. Пайрем кече Реввоенсоветын 1918 ий 22 октябрьыште Ревоенсоветын финанс пӧлкан положенийже нерген кӱштыкше лекме дене кылдалтын[9].

Финансист кечылан келшен толшо пайрем-влак моло эллаштат палемдалтыт:

  • Белоруссийыште Президентын 1998 ий 26 мартысе указше дене «Банк ден финанс пашаеҥ-влакын кечышт» январьысе икымше рушарнян палемдалтеш. Ты кече Госбанкын белорус конторыжым ыштыме лӱмеш палемдалтын, тудо 1922 ий 3 январьыште пашам ышташ тӱҥалын[10]. Белорусь Республикын обороно министржын 2001 ий 14 июньысо кӱштыкше дене «Белорусь Республикысе сар вийжын финанс службыжын кечыже» 18 июньышто палемдалтеш. Пайремым 1921 ийыште Касвел фронтын командующийжын фронтлан финанс управленийым ыштыме нерген кӱштыкым савыктыме кече дене кылденыт[11].
  • Казахстаныште 1998 ий 20 январь гыч «Калыкле валюта — тенге» кече ышталтын, 15 ноябрьыште палемдалтеш. Ты кечын, 1993 ий 15 ноябрьыште, Казахстан шке калыкле валютшым илышыш пуртен. 2011 ий 20 ноябрьысе 20-шо №-ан кӱштык почеш пайрем у семын лӱмдалтын — Калыкле валюта — тенге, Казахстан Республикын финанс кышкарысе пашаеҥ-влакын профессионал пайремышт»[12].
  • Киргизийыште правителььствын 1998 ий 8 ноябрьысе пунчалже дене «Кыргыз Республикын финанс-экономике пашаеҥже-влакын кечышт» 10 декабрьыште палемдалтеш[13]. Вара, 2001 ийыште, пайремын у лӱмжым палемдыме — «Кыргыз Республикысе финанс да экономике пашаеҥ-влакын кечышт», тыгак пайремлан вес кечым, ноябрьын пытартыш рушарняжым ойыреныт[14]. 2003 ийыште пайремын у кечыжым увертарыме — 7 июнь[15].
  • Сербийыште сарзе пайрем-влак радамыш «Финанс службо кече» пура, (серб. Дан финансијске службе) 8 ноябрьыште палемдалтеш. Кечын негызшылан 1944 ийыште Калык обороно Советыште финанс пӧлкан почылтмым шотыш налме[16].
  • Украиныште 1999 ийыште Обороно Министрын приказше дене келшышын «Сарзе финансистын кечыже» 29 октябрьыште палемдалтеш. Тиде кечын, 1991 ий 29 октябрыште, Украинысе обороно министерствыште Финанс управленийым ыштыме.

Палемдымаш

[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]
  1. ↑ Дмитрий Медведев. Указом №1101 Президента России установлен День финансиста (19 сорла 2011). Дата обращения: 8 идым 2012. Архивировано 30 шыжа 2012 года.
  2. ↑ 1 2 Медведев подарил финансистам праздник. Lenta.ru (9 сорла 2011). Дата обращения: 8 идым 2012.
  3. ↑ День финансиста в России будут отмечать несколько дней. Lenta.ru (6 идым 2012). Дата обращения: 8 идым 2012.
  4. ↑ День финансиста совпадает с Международным днём грамотности, установленным ЮНЕСКО.
  5. ↑ Каждый финансист обязан, каждое учебное заведение может! finday.ru. Дата обращения: 31 ӱярня 2016.
  6. ↑ Приказ МВД России от 22 апреля 2000 года № 421
  7. ↑ Об объявлении Дня финансовой службы МВД России от 01 июля 2008 - docs.cntd.ru. docs.cntd.ru.
  8. ↑ Loading... documentbase.net.
  9. ↑ Указ Президента РФ от 24 августа 2015 № 437
  10. ↑ [www.calend.ru/holidays/0/0/221/ День финансовых и банковских работников в Беларуси], calend.ru
  11. ↑ Военных финансистов — с праздником! Архивысе копий 4 кылме 2016 гыч, Белорусская военная газета
  12. ↑ О профессиональных и иных праздниках в Республике Казахстан - ИПС "Әділет". adilet.zan.kz.
  13. ↑ Постановление Правительства Киргызской Республики от 3 ноября 1998 года № 716
  14. ↑ Постановление Правительства Киргызской Республики от 16 апреля 2003 года № 219
  15. ↑ Постановление Правительства Киргызской Республики от 8 ноября 2001 года № 698
  16. ↑ Војни празници, Сайт Армии Сербии  (серб.)
"https://mhr.ruwiki.ru/w/index.php?title=Финансистын_кечыже&oldid=359798" гыч налме