Россий МВД Элгӧргӧ войскан кечыже
| Россий МВД Элгӧргӧ войскан кечыже | |
|---|---|
 «Российысе МВД ВВ-ыште ойыртемалтше-влакын» тамгашт | |
| Тӱрлылык | профессионал пайрем |
| Ышталтын | Российын президентше Борис Николаевич Ельцин |
| Палемдат |
 Россий |
| Кече |
1996 ий 19 ӱярня — — 2017 ий 16 шорыкйол |
| Пайремлымаш | 27 ӱярня |
Россий МВД Элгӧргӧ войскан кечыже — 1996 ий гыч 2017 ий марте Россий Федераций Элгӧргӧ паша министерствын кӧргӧ паша войскаште служышо сарзеслужышо да граждан-влакын профессионал пайремышт. РФ-ыште ЭПМ-ын Кӧргӧ паша шотышто войскан кечыже ий еда 27 мартыште палемдалтын[1]. ВВ сарзеслужышо да граждан персонал-влаклан пайрем каныш кечылан логалын огыл гынат, каныш кечылан шотлалтын. Россий Федераций Президентын 2017 ий 16 январьысе 10-шо №-ан кӱштыкшӧ дене келшышын Россий Федерацийысе калыкле гвардийын кечыже (Росгвардийын) маналтеш, тыгай кечым ий еда 27 мартыште пайремлат.
Историй ден пайремлымаш
Россий ЭПМ-ын элгӧргӧ войска кечыже РФ Борис Николаевич Ельцинын 394-ше №-ан «Россий Федераций Элкӧргӧ паша министерствын кӧргӧ паша войскан кечыжым палемдыме нерген» кӱштыкшӧ дене келшышын палемдалтеш, тышан тудо 1996 ий 19 мартыште кидым пыштен. Президентын кӱштыкыштыжӧ тыге каласыме:
«Россий Федерацийын Элгӧргӧ паша Министерствыжын айдемын праважым, мер калык ден кугыжанышым осал але тыгаяк моло тӱрлӧ азап деч аралымаште кӱлешлыкшым шотыш налын, кӱштем: Россий Федераций Элгӧргӧ паша Министерствын Кӧргӧ Паша вйскажын кечыжым увертараш да тудым 27 мартыште палемдаш»[2].
Профессионал пайремым увертарыме нерген пунчалым 1996 ий тӱҥалтыште сарзе историк Сысоев Николай Георгиевичын савыктыме ятыр статьяже негызеш лукмо, тунам тудо подполковник да РФ ЭПМ ВВ Рӱдо тоштер начальникын алмаштышыже лийын. Тудланак тӧнежлыме документ-влакын проектыштым ямдылен шукташ кӱштымӧ. Россий ЭПМ элгӧргӧ войскан кечыжым пайремлымаш историйысе Александр I армийын гарнизонысо подразделенийже-влакым пужен ыштыме да нунын негызеш Элгӧргӧ стражым — Элгӧргӧ войскан кугезе службыжым ышташ кӱштымӧ пунчал-влак дене кылдалтын. Тыге, 1811 ий 16 (28) январьыште император армийын гарнизон подразделенийже-влакым пӱтынек вашталтен ыштымашке виктаралтше тӱҥ кӱштыкым пеҥгыдемден[3], нунылан кугыжаныш кӧргысӧ сарзе-оролыме сомылым шукташ ӱшаненыт. Тиде документ почеш губернийысе олалаште кӧргысӧ гарнизонлаште полубатальоным (вара батальон-влакым) ыштеныт. Тушто тыге посна палемден каласыме: «сим образом составленные внутренние двухротные полубатальны, находясь в совершенном воинском ведении и порядке, будут отправлять все то служение, которое для охранения внутреннего спокойствия нужно…». Пытартыш кӱштык-влак кокла гыч иктыже — 1811 ий 19 курым тӱҥалтыште, «инвалид» мут кызытсе «ветеран» мутынат значенийже дене кучылталтын (лат. veteranus — от vetus — тошто)- армийыште але флотышто палемдыме палемдыме жапым служитлыше салтак. Тыгай подразделенийлашке 15 да тылеч шукырак ий стройышто служитлыше сарзеслужышо-влак кусаралтыныт, нуно ту жапыште 25 ий служыман порысыштым тыште шуктеныт.
1911 ий 27 март (9 апрель) кугыжаныш кӱкшытыштӧ, верысе да орол войска-влакын 100-ияш лӱмгечыштым палемденыт, нунышт 1860-1870-шо ийласе сарзе реформылан келшышын, элгӧргӧ орол войска гыч ыштыме лийыныт.
Йӱла почеш Россий Федерацийысе МВД Элкӧргӧ войскан кечыж дене элым вуйлатыше-влак, РФ ЭПМ кӱшыл чинъеҥже-влак шке пашаеҥыштым пайрем дене саламлат, а ойыртемалтше сарзеслужышо-влак кугыжаныш ден ведомство награде-влакым, жап деч ончычсо сарзе чаплӱмым налыт, командованийын да кугыжанышын грамотышт да таумутшт дене палемдалтыт.
Пайрем Россий Федераций Президентын 2017 ий 16 январьысе кӱштыкшӧ дене Россий Федерацийысе калыкле гвардийын кечыже маналташ тӱҥалын, тудат 27 мартыште палемдалтеш.
Палемдымаш
- ↑ [www.calend.ru/holidays/0/0/27/ День внутренних войск МВД России — 27 марта. История и особенности праздника в проекте Календарь Праздников 2010]
- ↑ МВД России. Внутренние Войска :
- Кышкар:Сс3 года
- Кышкар:Сс3 года
Литератур
- МВД России, энциклопедия. — Москва: Объединенная редакция МВД России, «Олма-пресс», 2002. ISBN 5-224-03722-0
- Сысоев Николай. "По охранению тишины и спокойствия...". В календаре пока не значится. Еженедельник МВД РФ "Щит и меч", № 4 - 1996 г.
- Николай Сысоев. «Одушевлён ревностию к службе…» Документальное историко-биографическое исследование жизни и деятельности первого командующего внутренней стражей генерал-адъютанта Е. Ф. Комаровского. — М.: «На боевом посту», 2013, 560 с., с ил.
- Сысоев Николай. Праздник, войсками заслуженный!. Журнал внутренних войск "На боевом посту", № 3 - 2006 г.
- Сысоев Николай. Юбилей солдат правопорядка. http://nvo.ng.ru/realty/2016-03-25/12_jubiley.html
- Сысоев Николай. Охранители тишины. 27 марта 20 лет назад установлен и впервые отмечен День внутренних войск. https://vpk-news.ru/articles/29851
- [www.calend.ru/holidays/0/0/27/ День внутренних войск МВД России]
- Указ «Об установлении Дня внутренних войск Министерства внутренних дел Российской Федерации»