Авиадиспетчерын тӱнямбал кечыже
Авиадиспетчерын тӱнямбал кечыже — авиадиспетчерын да южышто куснылмо пашам виктарыше чыла пашаеҥын профессий пайремышт. Авиадиспетчерын тӱнямбал кечыже ий еда 20 октябрьыште палемдалтеш.
Пайрем историй
- Авиадиспетчерын тӱнямбал кечыжым эртарашлан 20 октябрь кечым йӧршеш вучыдымын ойырен налме огыл. Лач тиде кечын, 1961 ийыште, Нидерландын рӱдолаштыже Авиаций диспетчер ассоциаций-влакын тӱнямбал федерацийышт ышталтын. Тиде событий, грузым да еҥ-влакым авиаций дене шупшыктымо пашам стандартыш пуртмо кӱлешан паша семын у профессионал пайремлан тӱҥалтышым пыштен[1].
- Чынже дене тиде кечым палемдымаш Российыште шочын. 90-шо ийлаште Россий Федерацийысе авиаций диспетчер-влакын профсозышт Федерацийын авиаций кучем органже-влак ончылно СССР-ысе, Российысе граждан авиацийын историйже дене кылдалтше шарныктыше авиадиспетчер кечын кӱлешлыкше нерген йодышым ик гана огыл нӧлталыныт. Туге гынат ты йодыш ончалтдеак кодын.
Варажым, авиаций кучемын ты йодышым, Аэронавигаций историйым, Российысе Авиаций диспетчер-влакын профсоюзыштым (ФПАД) йӱштын ончымыжлан кӧра, кутырен келшыме: Россий ФПАД-ын Авиаций диспетчер-влак(профсоюз) тӱнямбал ассоциаций-влак Федерацийыш (IFATCA) пурымо кечым Авиадиспетчерын тӱнямбал кечыжлан шотлаш да ий еда Российысе, СНГ-се чыла пашаеҥ-влакым ты кече дене саламлаш. Лач тыгак Российыште йӱла шочын, Авиадиспетчерын тӱнямбал кечыжым 20 октябрьын палемдаш, ты кече СНГ-ын утларак эллаштыжат пайремлалтеш. Тидын дене пырля, Россий ФПАД-ын 20 октябрь кечым чапландарымыжлан кӧра, Россий авиаций кучемъеҥ-влак IFATCA-н кечыже Авиадиспетчерын тӱнямбал кечыж ман шонат, тиде нунын ий еда саламлымашан авиадиспетчер да южышто куснылмо пашам шуктен шогышо-влаклан саламлымашан серышышт гоч коеш, ты радамыштак улыт Российысе граждан авиацийын вуйлатышыже-влак.
Федерал аэронавигаций службым вуйлатыше А. В. Нерадько Авиадиспетчер кечылан саламлымаштыже тыге каласыш:
Авиаций эреак уста, ушан да чулым, лӱддымӧ еҥ-влакым шке декше ӱжын, нуно нелым патырлын эртат, профессийлан ӱшанле улыт, ветеран-влакын ӱшанле йӱлаштым умбакыже шуят, нуно авиацийын кугешнымашыже да чапше улыт. Эл ден континент-влакым ужаш лийдымын кава ушен, профессий дене иктеш улмо, вашполыш да шке паша верч пеҥгыдын мутым кучымаш мыланна ты пашам лӱдыкшдымым да тыныс илышлан почылтшым ышта[2].
.
Тӱняште кызыт шуко тӱжем дене авиадиспетчер пашам ыштат, нунылан кажне кечын вич миллион наре айдеме шке илышыжым ӱшана[3].
Факт
Тиде кечын, Внуково аэропортышто азап лийын, ты титаклан кӧра ныл еҥ колен. Аварийын ик амалжылан авиадпетчерын йоҥылышыжым шотлат[4].
Авиадиспетчерын кечыжым пайремлымаш 1961 ийыште тӱҥалме ман ойлымо — чын огыл. Тиде пайремын (йӱлан) историйже нерген.
Тыгак ончо
- Российын Юж Флот кечыже
- Авиадиспетчер-влакын федерал профушемже
- Авиадиспетчерын йоҥылышыжлан кӧра лийше авиаций азап
- Боденский ер ӱмбалне ваштӱкнымаш
- Суруга ӱмбалне ойыртыш
- Мату-Гросу ӱмбалне ваштӱкнымаш (тӱкнымаш)
Палемдымаш
- ↑ [www.calend.ru/holidays/0/0/2247/ Международный день авиадиспетчера — 20 октября. История и особенности праздника в проекте Календарь Праздников 2010]
- ↑ Welcome to nginx! (недоступная ссылка)
- ↑ AVIA.RU: Индикатор безопасности: Индикатор безопасности полетов мировой авиации / февраль 2009 (недоступная ссылка)
- ↑ Чёрный день авиадиспетчера «Внуково»
Кылвер-влак
- Открытки на «Международный день авиадиспетчера» на Мэйл.ру (недоступная ссылка)
- Федеральный профсоюз авиационных диспетчеров России (ФПАД России) Архивная копия от 5 сӱрем 2017 на Wayback Machine
- Об истории (начале традиции) празднования Дня авиадиспетчера