Паркинсон чер дене кучедалме тӱнямбал кече
| Паркинсон чер дене кучедалме тӱнямбал кече | |
|---|---|
| Официал | World Parkinson’s Day |
| Кече | 11 Вӱдшор |
Паркинсон чер дене кучедалме тӱнямбал кече (World Parkinson’s Day) — тӱнямбал пайрем, тудо ий еда 11 апрельыште ВОЗ-ын темлымыж почеш палемдалтеш.
Кампанийын цельже — еҥ-влаклан чер нерген утларак сайын каласкалаш, проблемым тӧрлымашке шке вийым пышташ, тыгак БП черан да нунын лишыл еҥыштлан полышым пуаш.
ВОЗ-ын шымлымыж почеш, Парксон чер дене 6 млн. еҥ орлана, тидын годым ты чот кугемеш да 2030 ийлан 8,7-9,3 миллионыш шуэш ман палемдалтеш[1]. Паркинсонын черже тӱнямбалне 100 тӱжем еҥлан 120 гыч 180 марте шуэш, популяцийын 60 ий деч вара черанже 1 процентыш шуэш, а 80 ий деч вара — 4 %. Российыште чумыр черын шарлымыже идалыкыште 100 тӱжем еҥлан 1,88-16,3 марте лиеш.
Историй
11 апрельыште Джеймс Паркинсон шочын — англичан врач да шымлыше, икымше, кӧ чер нерген тичмашын каласен[2].
2023 ийыште тиде кечын тӱҥ темыже: «Психике тазалыклан утларак тӱткышым ойыро, Паркинсон черан еҥ-влакым пӱтынек авалтен виктараш»[3].
Пайремлымаш
Пайремлан келыштарыме мероприятий-влак ятыр эллаште эртат: США-ште, Францийыште[4], Китайыште, Азербайджаныште[5], Казахстаныште[6].
Петербургышто 2024 ийыште куштымо касым увертареныт[7].
Тиде кечын мер ден эмлыше организаций-влак шинчымашым шарыше лекцийым, логопед занятийым, сотемдарыше мутланымашым эртарат[8].
Российыште Паркинсон чер дене кучедалме тӱнямбал кече лӱмеш «Паркинсонын российысе зарядкыже» флешмоб эрта. Мероприятий Российын 20 наре олалаштыже (Астраханьыште, Моско, Курск, Ангарск, Омск, Челябинскыште, Кировышто, Липецкыште да моло верат) эрта. Тазалык акцийыш, ийготым ончыде, кажне кумылан еҥ ушнен кертын. Уна-влак эмлышын да волонтёр-влакын вуйлатымышт почеш вуй-ушым, шарнымым пеҥгыдемдыше да чолган илымашке виктаралтше лӱмын шонен лукмо упражнений-влакым ыштеныт[9].
Тиде акцийым тыгай шонымаш дене эртарыме: черле-влакым тачысе каптӱвырам эскерыме дене эмлалташ туныкташ, Паркинсон черан еҥ-влакын тазалык да социал йодышлажым тӧрлаш мер калыкым тараташ.
Тыгак ончо
- Черлын тӱнямбал кечыже
- Тазалыкын тӱнямбал кечыже
- Спид дене кучедалме тӱнямбал кече
- Соҥгыра-влакын тӱнямбал кечышт
Палемдымаш
- ↑ 11 апреля – Всемирный день борьбы с болезнью Паркинсона. НИИ организации здравоохранения и медицинского менеджмента, (11 вӱдшор 2022). Дата обращения: 20 вӱдшор 2024.
- ↑ Всемирный день борьбы с болезнью Паркинсона. Lvrach.ru (11 вӱдшор 2020). Дата обращения: 10 вӱдшор 2024.
- ↑ 帕金森病：正确认识，不要害怕 Болезнь Паркинсона всего лишь болезнь. CRIrussian.ru. «Международное радио Китая» (11 вӱдшор 2023). Дата обращения: 10 вӱдшор 2024.
- ↑ World Parkinson’s Day 2024. Parkinson's Europe.. Дата обращения: 10 вӱдшор 2024.
- ↑ 11 апреля - Всемирный день борьбы с болезнью Паркинсона. АЗЕРТАДЖ (11 вӱдшор 2017). Дата обращения: 10 вӱдшор 2024.
- ↑ 11 апреля отмечается Всемирный день борьбы с болезнью Паркинсона. газета «Вечерний Алматы» (14 вӱдшор 2023). Дата обращения: 10 вӱдшор 2024.
- ↑ Софья Краева. 11 апреля отмечается Всемирный день борьбы с болезнью Паркинсона. Ленинградская областная телекомпания (8 вӱдшор 2024). Дата обращения: 10 вӱдшор 2024.
- ↑ Встреча, посвященная запуску проекта «БП – не приговор, а диагноз благородных и креативных людей». Сетевое издание Агентство социальной информации (11 вӱдшор 2024). Дата обращения: 10 вӱдшор 2024.
- ↑ Сотрудники кафедры неврологии и нейрохирургии с КПО Сотрудники кафедры дерматовенерологии. Всемирный день борьбы с болезнью Паркинсона. Астраханский государственный медицинский университет. Дата обращения: 10 вӱдшор 2024.