Вискин тӱнямбал кечыже
| Вискин тӱнямбал кечыже | |
|---|---|
 Jack Daniel’s виски кленча | |
| Тӱрлылык | Тӱнямбал пайрем |
| Официал | World Whisky Day |
| Кече | ага тылзын 3-шо шуматкечыже |
| 2024 | 18 ага |
| Йӱла | Виским ыштыме да йӱмӧ дене |
| Кылдалтын | виски дене |
Вискин (шолтымо аракан) тӱнямбал кечыже (англ. World Whisky Day) — тӱнян тӱрлӧ элыштыже ий еда майын кумшо шуматкечынже палемдыме тӱнямбал пайрем. 2012 ийыште шотландец Блэр Боуменын темлымыж дене шочын.
Историй
Пайремым 2012 ийыште шотландец, «Полто арака ушемым» негызлыше Блэр Боумен шонен луктын маныт. Тудын Абердин университетыште тунеммыж годым, май тылзын ик каныш кечын, ик курсышто тунемше йолташыже-влаклан шотланд шолтымо аракам тамлаш темлен. Варажым аутент виян йӱышым тамлыме нерген уверым еҥ-влакат пален налыныт да ты йӱла тӱня мучко шарлен. Ятыр ий эртымек, Боумен моткоч палыме эксперт, тӱнямбал кӱкшытан критик, ятыр статьян да «Карманный справочник виски» книган авторжо лийын[1].
Йӱла
2014 ий майыште пайремым Шотландийысе парламентын йыжъеҥже-влак сайлан шотленыт да ратифицироватленыт. Идалык эртымек, виян йӱыш (алкоголь) нерген Hot Rum Cow журнал пайремым эртараш пижын, тудо White Light Media тӱнямбал холдингыште шоген. Савыктышын Виски кечылан пӧлеклалтше официал сайтым вӱда.
Ий еда майын кумшо шуматкечынже тӱрлӧ официал сайтыште ончыкталтше мероприятий-влак эртаралтыт. Тушко очно да заочно ушнаш лиеш. Кумылан-влак виским тамлат, соцкыллаш фото-влакым луктыт, тыгодым #worldwhiskyday хештегым кучылтыт. Организатор-влакын шотлымышт почеш, Виски кечылан пӧлеклалтше йӱлам шуктымашке тӱрлӧ ийлаште 150 наре эл гыч 250 тӱжем наре еҥ ушнен[1].
Hot Rum Cow журнал пашаеҥ-влак видеом войзат, виским тамлат, концертым, мастарлык классым, эксперт-влакын лекцийыштым эртарат, у тӱрлык виски дене палымым ыштат, тудын негызеш ыштыме йӧрварым ончыктат, аракам ыштен лукмо верыш экскурсий дене коштыктат, марафон куржталмаш-влак лиедат.
Вискин кечыжлан пӧлеклалтше купажым (тӱрлӧ йӱышым луген йӱмаш) 2012, 2013 да 2014 ийлаште «Master of Malt» арака компаний эртарен[1].
Оҥай факт
- 2018 ийыште Гонконгысо аукционышто пеш шуэн вашлиялтше Macallan виским кленчам ужаленыт.Лотын акше 1,1 миллион США-се долларыш шуын[2]. 2023 ийыште 1926 ийыште ыштен лукмо шотланд виским 2,1 миллион фунт стерлинглан Лондонысо Сотбис аукционышто налыныт. Аукционын пашаеҥже Джонни Фаул увертарен: ужалыме деч ончыч тудлан йӱышым тамлен ончаш йӧным пуэныт[3]:
Мый тиде йӱышын изи чӱчалтышын ужашыжым тамлен ончышым. Тушто, шонымо-вучымо семынак, пеш шуко коштымо саска, тӱрлӧ йӧрвар (специй), пушеҥге там лийын. Тиде виским пыльдырийла подылаш ок йӧрӧ. Тиде нугыдо йӱыш, но каласен мошташ лийдыме.
- Шотландийыште 2022 ийыште шотланд вискиан эн кугу атым, 310 литр деч кугуракат стандартан кленчалан ончыктеныт. Кӱкшытшӧ — 1,8 метр. Кугу кленча Эдинбургысо аукционышто 1,4 миллион США долларлан ужалалтын. Тудо Гиннессын рекорд-влак книгашкыже логалын[4].
- СМИ-н ойлымыж почеш, шотланд виски тӱняште канадысе, американ, япон да ирланд йӱыш дене пырля ончымаште кок пачаш шукырак ужалалтеш[5].
- 2022 ий мучаште Блэр акрет шотланд замокын изи подвалыште (Перт-энд-Кинросс кундем) шолып омса вес велне 40 кленчам виским мумо. Йӱыш 1833 ийыште гутлаште ышталтын[6].
- Российыште виским ыштен лукмо шотышто икмыняр кугу заводым чоҥымо. Технолог-влак палемдат: тӱрыснек ачамланде вартыш гыч ыштен лукмо икмыняр сортым ышташ шонат[5].
- Ий еда 27 мартыште Вискин тӱнямбал кечыже (англ. International Whiske Day) палемдалтеш. Тудым 2009 ийыште Нидерландыште виян арака шотышто ик фестивальыште тӧнежлыме. Вуймутысо «whiske» мут «е» дене возалтеш, тыге тудо чыла сорт арака пайрем манмылан тӱткышым ышта. Чыла пашаже теве кушто: Шотландийыште напитке «whisky», манын сералтеш, Ирландийыште да шуко моло элыште — whiskey ешартыш «е» литера дене возалтеш[1]. Тиде кечын виски, скотч да бурбон дене темше бокалым критик да виским чапландарыше, шымлыше, статья да книган авторжо Майкл Джексон лӱмеш нӧлталман.
- Шотланд скотчын тӱнямбал кечыже 27 февраль, ирланд вискин — 3 мартыште, бурбонын — 14 июньышто палемдалтеш. США-ште шотланд вискин калыкле кечыже 27 июльышто палемдалтеш[7].
Тыгак ончо
Палемдымаш
- ↑ 1 2 3 4 Международный день виски. ООО "Галерея Градусов" (16 шыжа 2023). Дата обращения: 2 ага 2024.
- ↑ Маляренко, Евгения. Бутылку виски на аукционе в Гонконге продали за рекордный $1,1 млн. РБК (19 ага 2018). Дата обращения: 2 ага 2024.
- ↑ Продан самый дорогой виски в мире: более 2 млн за бутылку. Маляренко, Евгения (19 кылме 2023). Дата обращения: 2 ага 2024.
- ↑ В Шотландии продали самую большую в мире бутылку виски на 311 литров. Коммерсантъ (30 ага 2022). Дата обращения: 2 ага 2024.
- ↑ 1 2 Производители рассказали, как российский виски заменяет импортный. РИА Новости (1 теле 2023). Дата обращения: 2 ага 2024.
- ↑ В Британии старейший в мире виски продали на аукционе за $484 тысяч. ТАСС (7 теле 2023). Дата обращения: 2 ага 2024.
- ↑ 27 июля — Национальный день шотландского виски в США: история и традиции праздника. Известия (26 сӱрем 2023). Дата обращения: 2 ага 2024.
Литератур
- Мальцев, И. В. Виски: История вкуса. — М.: Альпина нон-фикшн, 2010. — 420 с. — 10 000 экз. — ISBN 978-5-91671-043-4.
- Тузмухамедов, Э. Шотландский виски. — Современные розничные и ресторанные технологии, BBPG, 2001. — 336 с. — ISBN 5-93679-009-6.
- Charles MacLean. «Scotch Whisky: A Liquid History». — Cassell Illustrated, 2005. — ISBN 1844034011.