Марий чынвозыш

РУВИКИ — эрыкан энциклопедий гыч материал

Марий чынвозышто икмыняр виктарчык-влак улыт. Чылам тудым марий йылме кнагаште ончалаш лиеш. Тыште икмыняр виктарчык-влак ӱлнӧ возымо.

Мутышто пытартыш йоҥйӱк йӱкпале-влакым возен моштымаш

1. Пералтыш о, у, ё, ю йоҥйӱк ӱмбалан возеш гын, мут мучаште о возалтеш. Мутлан: шо́кшо, о́жно, во́лгыдо, ю́жышто.

2. Пералтыш ӧ, ӱ йоҥйӱк ӱмбалан возеш гын, мут мучаште ӧ йӱкпале возалтеш. Мутлан: шӧ́ртньӧ, мӱ́ндырнӧ, кӱ́ртньӧ.

3. Пералтыш а, я, э, е, и, ы йоҥйӱк ӱмбалан возеш гын, мут мучаште е йӱкпале возалтеш. Мутлан: ка́нде, я́лже, э́лыште, е́че, пи́сте, ты́ште.

Мутышто ъ ден ь йӱкпале-влакым возымаш

Ъ ден ь йӱкпале-влак нимогай йӱкым огыт ончыкто.

Ъ йӱкпале возалтеш:

  • Йыгырмутышто е, я дене тӱҥалше кокымшо ужашыштым ончылсо деч ойырен палемдаш, мутлан: Нужъер, оръеҥ, Пӧтъял, Торъял.
  • Руш йылме гыч пурышо мутлаште кокымшо ужашым й йӱк дене тӱҥал каласаш кӱлмым ончыкташ, мутлан: подъезд, подъем, съезд.

Ь йӱкпале возалтеш:

  • Ончылсо соҥйӱкын пушкыдо улмыжым ончыкташ, мутлан: кольмо, кӱртньӧ.
  • Руш мутлаште е, и, я дене тӱҥалше слог-влакым й йӱк дене тӱҥал каласаш кӱлмым ончыкташ, мутлан: статья.

Негыз

  • Марий йылме. Теорий. 5-9 класслан учебник. З.В. Учаев. 1993, Марий кнага савыктыш.