Донорын тӱнямбал кечыже
Донорын тӱнямбал кечыже | |
---|---|
![]() | |
Тӱрлылык | Официально пеҥгыдемдыме кече |
Официал | World Blood Donor Day |
Ыҥ | Моло-влакым утарыме шонымаш дене шке вӱрыштым пуышо-влаклан пӧлеклалтын |
Ышталтын | 2005 ий 25 майыште |
Ыштыше | Тӱнямбал тазалыкаралтыш ассамблей |
Палемдат | Тӱнямбал пайрем |
Кече | 14 пеледыш |
Кылдалтын | 1868 ий 14 июньышто айдемын вӱр тӱшкажым (группыжым) почшо австрий/американ химикын, иммунолог Карл Ландштейнерын шочмыж дене |
![]() |
Вӱрым пуышын (донорын) тӱнямбал кечыже — 2005 ий майыште, Тазалыкаралтыш тӱнямбал ассамблейын 58-ше сессийыштыже, Женевыште (WHA58.13 резлолюций) тӧнежлыме тӱнямбал кече. Ий еда 14 июньышто эртаралтеш.
Донор мут латин йылме гыч «donare» — «пӧлеклаш». Вӱрым пуышо-влакын черлылан (реципиентлан) пуымо пӧлекышт чӱчкыдынак илыш лиеда.
Тиде кечын 1868 ийыште Карл Ландштейнер шочын, австрийысе эмлыше, иммунолог, 1930 ийыште айдеме вӱрын тӱрлӧ тӱшка нерген шинчымашым почмыжлан Нобелев премийым налын.
Вӱрым пуышын тӱнямбал кечыжым пайремлыме темлымаш дене, вӱрым шке кумылын пуаш йодшо, ныл тӱнямбал организаций лектын: ВОЗ, Йошкар Ырес тӱнямбал федераций да Йошкар Пелтылзе, Вӱр донор-влак организацийын тӱнямбал федерацийже, Вӱрым йоктарыме шотышто тӱнямбал обществе.
Теме-влак
Ий еда Донорын кечыжлан могай-гынат темым ойырат.
- 2005 — «Вӱрым пуымым палемдышыла» (Лондон)[1];
- 2006 — «Ответственностьым тӱшкан шижмаш»[2];
- 2007 — «Ава-влаклан лӱдыкшыдымӧ вӱр» (Оттава)[3][4];
- 2008 — «Вӱрым эреак пуыман»[5];
- 2009 — «Вӱрым да тудын компонентше-влакым 100%-лан яра пуымаш» (Австралий)[6];
- 2010 — «Тӱнялан у вӱр» (Барселона, Шанхай)[7][8];
- 2011 — «Эше шукырак вӱр. Шукырак илыш» (Буэнос-Айрес)[9];
- 2012 — «Кажне донор — герой» (Сеул)[10];
- 2013 — «Илышым пӧлеклыза — донор лийза» (Париж)[11];
- 2014 — «Ава-влакым утараш лӱдыкшыдымӧ вӱр» (Коломбо)[12];
- 2015 — «Тау илышем утарымылан» (Шанхай)[13];
- 2016 — «Вӱр мемнам чыланнам иктеш уша» (Нидерланды)[14][15];
- 2017 — «Вӱрым пуыза. Кызыт пуыза. Чӱчкыдын пуыза» (Ханой)[16];
- 2018 — «Шкендам весылан пуыза. Вӱрым пуыза. Илыш дене пайлалтса» (Афины)[17];
- 2019 — «Лӱдыкшыдымӧ вӱр чыланыштлан» (Руанда)[18];
- 2020 — «Лӱдыкшыдымӧ вӱр илышым утара»[19];
- 2021 — «Уло тӱня кӱлткыжӧ манын вӱрдам пуыза» (Рим)[20];
- 2022 — «Вӱрым пуымаш — тиде икоян улмаш. Теат ушныза да илышым утарыза» (Мехико)[21];
- 2023 — «Вӱрым пуыза, плазмым пуыза, илыш дене пайлалтса, тудын дене чӱчкыдын пайлалтса» (Алжир)[22];
- 2024 — «20 ий вӱрым пуымашым (донорствым) палемдымаш: тау донор-влаклан!»[23].
- 2025 — «Вӱрым пуыза, ӱшаным пуыза: пырля ме илышым утарена»[24].
Палемдымаш
- ↑ Всемирный день донора крови станет ежегодным, 2008-06-06, <https://ria.ru/20050524/40409096.html>. Проверено 20 ага 2025.
- ↑ Всемирный день донора крови 2006 год (PDF). transfusion.ru (2006). Дата обращения: 20 ага 2025.
- ↑ Всемирный День Донора Крови: Капля крови – Капля Жизни » Медвестник . medvestnik.ru. Дата обращения: 20 ага 2025.
- ↑ New initiative to improve mothers' access to safe blood (амер. англ.). www.who.int. Дата обращения: 20 ага 2025.
- ↑ Всемирный День донора будет проходить под девизом «Отдавая кровь регулярно», <https://aif.ru/health/life/212395>. Проверено 20 ага 2025.
- ↑ Global Consultation on 100% Voluntary Non Remunerated Donation of Blood and Blood Components and World Blood Donor Day Celebrations (амер. англ.). www.who.int. Дата обращения: 20 ага 2025.
- ↑ MahaMur (2010-06-11), 12 Июня акция у ТЦ "Променад" - 11 Июня 2010 - Donors.kz - донорство в Казахстане, форум, тесты,статьи, <https://donors.kz/news/mezhdunarodnyj_den_donora/2010-06-11-18>. Проверено 20 ага 2025.
- ↑ World Blood Donor Day: new blood for the world (амер. англ.). www.who.int. Дата обращения: 20 ага 2025.
- ↑ Всемирный день донора крови. Справка, 2011-06-14, <https://ria.ru/20110614/386704289.html>. Проверено 20 ага 2025.
- ↑ World Blood Donor Day 2012 - Every blood donor is a hero (амер. англ.). www.who.int. Дата обращения: 20 ага 2025.
- ↑ World Blood Donor Day 2013 - Give the gift of life: donate blood (амер. англ.). www.who.int. Дата обращения: 20 ага 2025.
- ↑ World Blood Donor Day 2014 - Safe blood for saving mothers (амер. англ.). www.who.int. Дата обращения: 20 ага 2025.
- ↑ World Blood Donor Day 2015 - Thank you for saving my life (амер. англ.). www.who.int. Дата обращения: 20 ага 2025.
- ↑ World Blood Donor Day 2016 - Blood connects us all (амер. англ.). www.who.int. Дата обращения: 20 ага 2025.
- ↑ Wayback Machine . web.archive.org. Дата обращения: 21 ага 2025.
- ↑ World Blood Donor Day 2017 - What can you do? Give blood. Give now. Give often (амер. англ.). www.who.int. Дата обращения: 20 ага 2025.
- ↑ World Blood Donor Day 2018 (амер. англ.). www.who.int. Дата обращения: 20 ага 2025.
- ↑ World Blood Donor Day 2019 (амер. англ.). www.who.int. Дата обращения: 20 ага 2025.
- ↑ ВОЗ. Информационный бюллетень. Июнь 2020 // Социальные аспекты здоровья населения. — 2020. — № 3.
- ↑ World Blood Donor Day 2021 (амер. англ.). www.who.int. Дата обращения: 20 ага 2025.
- ↑ ВОЗ. Информационный бюллетень. Июнь 2022 // Социальные аспекты здоровья населения. — 2022. — № 3.
- ↑ World Blood Donor Day 2023 (амер. англ.). www.who.int. Дата обращения: 20 ага 2025.
- ↑ World Blood Donor Day 2024 (амер. англ.). www.who.int. Дата обращения: 20 ага 2025.
- ↑ World Blood Donor Day 2025 (амер. англ.). www.who.int. Дата обращения: 11 пеледыш 2025.
Литератур
- ВОЗ. Информационный бюллетень. Июнь 2020 // Социальные аспекты здоровья населения. — 2020. — № 3.
- ВОЗ. Информационный бюллетень. Июнь 2022 // Социальные аспекты здоровья населения. — 2022. — № 3.
- Крамаренко Анна Александровна. ISO 9001:2015: ожидаемые трудности перехода и пути реализации требований // Здоровье населения и среда обитания. — 2015. — № 6 (267).