Дагестан калык-влакын иктеш лийме кечышт

РУВИКИ — эрыкан энциклопедий гыч материал
Дагестан калык-влакын иктеш лийме кечышт
Дагестанын Гербше
Дагестанын Гербше
Ыҥ Дагестан калык-влакым иктыш ушымаш да пеҥгыдемдымаш
Ышталтын 2011 ий 6-шо сӱрем тылзын Республик президентын 104-ше №-ан кӱштыкшӧ почеш
Пайремлымаш фольклор коллектив-влакын концертышт, спорт таҥасымаш, ярмиҥга
Кылдалтын Андалаль кредалмаш

Дагестан калык-влакын иктеш лийме кечышт Россий Федерацийын Дагестаныштыже ий еда 15 сентябрьыште палемдалтеш, Республикыште каныш кечылан шотлалтеш[1]. Дагестан Российын эн шуко тӱрлӧ национальностян республикыжлан шотлалтеш. Дагестанысе 13 йылмын гына шке тиштыже уло, руш йылме деч посна, нунын коклаште: авар, агуль, азербайджан, даргин, кумык, лак, лезгин, ногай, рутуль, табасаран, тат, цахур, чечен, молышт возыктышдымо улыт.

Пайрем историй

Пайрем 2010 ийыште, Дагестан калык-влакын Кумшо Погыныштышт увертаралтын, шуко тӱрлӧ калыкым иктыш ушымо да консолидироватлыме шонымаш дене ыштыме[2].

Погын пӱтынь Дагестанлан ик пайремым ышташ темлен — Дагестан калык-влакын иктеш лийме кечыштым. Мемнан историйыштына шуко волгыдо сӱрет уло, нуно пӱтынь дагестанысе чон шӱлышлан да чапле пашалан кугешнымашым шочыктат. […]. Мемнан чон поянлыкна икте, эртыме корнына икте, пӱрымашнат — чумыр калыклан икте. Дагестан калык-влак икоян улмышт дене виян улыт. Мемнан калык-влакын тиде поянлыкше ойыртемалтше ончалтышым да посна чапым сула!Гамзат Гамзатов

Пайремлан ойырымо 15 сентябрь Дагестаныште илыше-влаклан ойыртемалтше кече. Тиде кечын, 1741 ийыште, иктыш ушымо дагестан армий Андалаль кредалмаште Надир-шахын вуйлатыме перс-влакым сеҥен, тудо 100 тӱжеман сарзе вийже дене Дагестаным сорлыклен налаш да «курыкысо еҥ-влакым курык гыч поктен колташ» шонен.

Пайремлымаш

Пайрем республик мучко палемдалтеш. Калык ойпого концерт, тӱрло калыкле спорт модмаш, таҥасымаш, мурен-куштымаш, ярмиҥга да моло мероприятий эртаралтыт. Туныктышо ден шанче тӧнеж-влак почылтшо урокым, историй экспозицийым да тӱрлӧ ончерым чумырат[2].

Республикын сулло артистше ден ансамбльже-влак кугу концертым эртарат, тышке республикысе кучемъеҥ-влак, мер да политик пашаеҥ, журналист-влак толыт[2].

Палемдымаш

  1. 15 сентября - День единства народов Дагестана. Владимирская областная научная библиотека (14 идым 2019). Дата обращения: 3 вӱдшор 2022. Архивировано 15 идым 2021 года.
  2. 2,0 2,1 2,2 День единства народов Дагестана: история республиканского праздника. Информационный портал РИА "Дагестан". Дата обращения: 3 вӱдшор 2022. Архивировано 3 вӱдшор 2022 года.