Алатырев, Валерий Иванович
| Валерий Иванович Алатырев | |
|---|---|
 | |
| Шочмо кече | 1940 ий 27 шорыкйол |
| Шочмо вер |
Куженер, Марий АССР, РСФСР, СССР |
| Колымо кече | 1996 ий 29 вӱдшор (56 ий) |
| Колымо вер | Казань, Татарстан Республик, Россий |
| Эл |
 СССР →  Россий |
| Шанче алан | физиологий |
| Паша вер | Озаҥ университет |
| Образований | |
| Шанче степень | биологий шанче доктор |
| Шанче званий | профессор |
| Шанче вуйлатыше | Л. Н. Зефиров |
Валерий Иванович Алатырев (27 январь 1940, Кужэҥер села, Марий АССР, РСФСР, СССР — 29 апрель 1996, Казань, Татарстан Республик, Россий) — совет да россий физиолог, биологий шанче доктор, Казань кугыжаныш университетын профессоржо.
Илыш корныжо
1940 ийын 27 январьыште Марий АССР Кужэҥер селаште шочын[1].
1963 ийыште Озаҥысе кугыжаныш медицине институтым пытарен[1].
Тунем пытарыме деч вара Йошкар-Олаште — Марий АССР-ын рӱдолаште эмлышылан ыштен[1].
1965 ийыште Казань кугыжаныш университетыш биологий-мландырок факультетын айдеме да янлык физиологий кафедрыш пашаш пурен:
- аспирант,
- аспирантурым пытарыме деч вара — ассистент,
- кугурак преподаватель,
- доцент (1972 ий гыч),
- профессор (1991 ий гыч)[2].
1991 ий гыч 1996 ий марте ОКУ-н айдеме да янлык физиологий кафедрын вуйлатышыже лийын.
1996 ий 29 апрельыште Казаньыште колен[1].
Шымлыме пашаже
Кандидат диссертацийын темыже «Мӱшкыргӧргысо ончыл чогашылын южо контрактур механизмже нерген». Шанче вуйлатышыже — профессор Лев Николаевич Зефиров[2].
1990 ий гыч биологий шанче доктор. Докторлык диссертацийын темыже «Тале висцерал влияний годым чогашылын тонике аралалтман рефлексше да дискоординаций шотышто пашаже» (Озаҥ, 1987)[3].
1991 ий гыч Озаҥ университетын профессоржо.
Шымлаш йӧратен:
- нейрофизиологий,
- корштымын проблемыже,
- тарванылмым виктарымаш,
- тарванылме аппаратын физиологийже.
Еҥ да янлыкын тале висцерал влияний годым лулеге чогашылын аралалтме тоник рефлексын механизмжым шымлымаште у научный йогыным почын. Кужун корштарыме годым лулеге чогышылын аралалтме рефлексшын тӱрлӧ лийын кертмыж нерген шкешотан радамлымашым (классификацийым) ыштен.
Янлык да айдеме коваште, чогашыл, да висцерал афферентын аяргымыжын тарваныме механизмлан влиянийжым шымлыме программым чоҥен.
Кӧргарверын черан улмыж годым мӱшкыргӧргӧ (брюшная полость) чогашылын варкынымыжым (напряжение) шымлыме шотышто эксперимент да клинике пашам эртарен. Тоник рефлексын электромиографий сӱретше нерген серен. Мӱшкыргӧргын пӱсын корштымыж годым черым электромиографий дене рашемдыме йӧным шонен муын.
Тупысо чогашылын кӧргарвер могыр гыч влияний улмо годым тупрӱдысӧ вемын сегментар аппаратшын тӱҥ механизмже да пашам шуктымо йӧнжӧ-влакым рашемден.
Чогашылын (мускулын) паша радамысе функций диагностике йӧнжым умылтарен, нине йӧным клиникысе да спорт эмлымашке шыҥдарыме.
Публикаций-влак
- Алатырев В.И., Зефиров Л.Н. Защитное напряжение мышц брюшной стенки и физиологические механизмы. – Казань: Изд-во Казан. ун-та, 1971. – С. 137.
- Алатырев В.И., Звёздочкина Н.В., Зефиров Л.Н. Постишемические изменения функций спинного мозга. – Казань: Изд-во Казан. ун-та, 1982. – 94 с.
- Алатырев В.И. Изменение рефлекторной возбудимости спинальных мотонейронов у больных острым аппендицитом // Физиология двигательного аппарата и физиология труда. – Казань: Изд-во Казан. ун-та, 1978. – С. 93–96.
Палемдымаш
- ↑ 1 2 3 4 Алатырев Валерий Иванович // Татарская онлайн-энциклопедия Tatarica. tatarica.org. Институт татарской энциклопедии и регионоведения Академии наук Республики Татарстан. Дата обращения: 27 ага 2022.
- ↑ 1 2 Звёздочкина Наталия Васильевна. Научные исследования кафедры физиологии человека и животных за 15 лет (1980-1996 гг.) // Ученые записки Казанского университета. Серия Естественные науки. — 2006. — Т. 148, кн. 3. — С. 13—34.
- ↑ Алатырев, Валерий Иванович. search.rsl.ru. Дата обращения: 27 ага 2022. Архивировано 27 ага 2022 года.
Литератур
- Звёздочкина Н. В., Ситдикова Г. Ф. История развития кафедры физиологии человека и животных Казанского университета за 140 лет // Историко-биологические исследования. — 2016. — Т. 8, № 4. — С. 99.
Кылвер-влак
- История кафедры физиология человека и животных. Сайт КФУ. Дата обращения: 27 ага 2022.